Παροχές και ελαφρύνσεις του 2026

 

Καθώς η αυλαία του 2025 αφήνει πίσω μας τα γεγονότα που σημάδεψαν αλλά και επηρέασαν την καθημερινότητα των νοικοκυριών, κάνω μια χρηστική σύνοψη – ανάλυση για το πακέτο των 20 παροχών και φοροελαφρύνσεων που υλοποιούνται από τον Νοέμβριο του 2025 και θα υλοποιηθούν έως και τον Μάιο του 2026 και οι οποίες ως γνωστόν είναι πλέον νομοθετημένες.

Το πακέτο συνδυάζει μειώσεις στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, στον φόρο ακίνητης περιουσίας και στον ΦΠΑ, μαζί με στοχευμένες αυξήσεις στις συντάξεις και στους μισθούς του δημόσιου τομέα.

Αυτά τα μέτρα έχουν σχεδιαστεί για να μετριάσουν τις πιέσεις του κόστους ζωής και να παράσχουν στήριξη σε νοικοκυριά χαμηλότερου και μεσαίου εισοδήματος, οικογένειες με παιδιά, συνταξιούχους και κατοίκους μικρών χωριών.

Για «ομπρέλα μιας μεγάλης φορολογικής μεταρρύθμισης με έμφαση στο δημογραφικό και στη μεσαία τάξη» έκανε λόγο ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης στη Βουλή κατά την ψήφιση του εν λόγω νόμου 5246/2025 «Φορολογική μεταρρύθμιση για το δημογραφικό και τη μεσαία τάξη – Μέτρα στήριξης», υπογραμμίζοντας ότι «αυτή η μεγάλη αλλαγή στον τρόπο που πλέον θα φορολογούμε στην Ελλάδα –στην αλλαγή στην άμεση φορολογία– δεν έρχεται να λύσει το δημογραφικό πρόβλημα, αλλά θα πω ότι έρχεται να το αναγνωρίσει».

Για να προσθέσει: «Έρχεται, δηλαδή, να αφαιρέσει βάρη από οικογένειες με παιδιά και από νέους ανθρώπους οι οποίοι μπαίνουν στην αγορά εργασίας και οι οποίοι αντικειμενικά συναντούσαν πάρα πολλά εμπόδια τα προηγούμενα χρόνια». Ποιος λέει όχι;

Όμως το στοίχημα είναι όλα αυτά τα μέτρα να φανούν αποτελεσματικά και να μετριάσουν τις επίμονες πιέσεις του κόστους ζωής –ιδίως στις τιμές των βασικών αγαθών, στα ενοίκια και στην ενέργεια– και να ενισχύσουν πραγματικά το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, με ουσιαστική αντιστάθμιση των επιπτώσεων.

Το στοίχημα είναι τα μέτρα να μετριάσουν τις επίμονες πιέσεις του κόστους ζωής, ιδίως στις τιμές των βασικών αγαθών, στα ενοίκια και στην ενέργεια.

Και προς τούτο η παρούσα ανάλυση επιχειρεί να αξιολογήσει με ρεαλισμό και τεκμηρίωση τις δυνατότητες αντιστάθμισης των επιπτώσεων αυτής της κρίσης στα νοικοκυριά ανάλογα με το εισοδηματικό επίπεδο και τη σύνθεση της οικογένειας, καθώς:

• Πολλοί πολίτες θα βλέπουν μικρότερη φορολογία άμεσα στα εκκαθαριστικά του 2026 (χαμηλότερος φόρος εισοδήματος).

• Οι επιδόσεις σε μισθούς και συντάξεις θα αρχίσουν να φαίνονται από το 2026 και μετά, με σταδιακές αυξήσεις.

• Συνεπώς το 2026 θεωρείται η κρίσιμη χρονιά εφαρμογής των περισσότερων μέτρων που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ 2025, με εστίαση στη μεσαία τάξη, σε νέους και οικογένειες, με στρατηγική δημογραφικής στήριξης.

Σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, «είναι ένα μέρισμα σταθερότητας και ανάπτυξης ύψους 1,76 δισ. ευρώ κατά την πρώτη χρονιά, το οποίο πηγαίνει στα 2,5 δισ. ευρώ από τη δεύτερη και μετά ως μεσοσταθμικό κόστος. Και το οποίο κατευθύνεται εκεί όπου μπορεί να αποδώσει το μέγιστο δυνατό κοινωνικό αποτέλεσμα.

Μαζί με τα μέτρα του Απριλίου τα οποία είχαν ανακοινωθεί, που είναι περίπου 1,1 δισ. ευρώ, ενισχύεται η κοινωνία το επόμενο οκτάμηνο με συνολικά 2,5 δισ. ευρώ. Οι πιο συντηρητικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι αυτά τα μέτρα θα έχουν θετική επίδραση στο ΑΕΠ του 2026 κατά 0,6%.

Αλλαγές σε ενοίκια, νέα φορολογική κλίμακα, αυξήσεις σε ενστόλους

Έως τον Μάιο του 2026 θα «ανοίξουν» και θα αποδοθούν σταδιακά οι παρακάτω παροχές.

• Καταβολή πακέτου 600 εκατ. ευρώ σε 2,4 εκατομμύρια πολίτες:

 

1. Επίδομα ενοικίου έως 800 ευρώ, επαυξανόμενο κατά 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο του ενοικιαστή, για περίπου 1,28 εκατομμύριο ενοικιαστές.

2. Επίδομα 250 ευρώ σε περίπου 1,4 εκατομμύριο συνταξιούχους, δικαιούχους αναπηρικών επιδομάτων και ανασφάλιστους υπερηλίκους (και κάθε Νοέμβριο στο μέλλον).

Μισθολογικά μέτρα

Μισθολογικές αυξήσεις για ενστόλους: σε πάνω από 150.000 στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, που ανέρχονται μεσοσταθμικά σε 145 ευρώ τον μήνα για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ για τα στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας σε 111 ευρώ τον μήνα. Χορηγήθηκαν με αναδρομική ισχύ από την 1η Οκτωβρίου 2025 και συνεχίζονται το 2026.

Νέα φορολογική κλίμακα – Δραστική μείωση φορολογικών συντελεστών για όλους, ειδικά για νέους και οικογένειες.

Μείωση παρακράτησης φόρου σε μισθούς και συντάξεις από τον Ιανουάριο του 2026 λόγω της νέας φορολογικής κλίμακας που ψηφίστηκε.

Ο πυρήνας της μεταρρύθμισης είναι η μείωση της φορολογίας εισοδήματος κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες ανά κλιμάκιο εισοδήματος και με επιπλέον δύο μονάδες ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.

Μείωση συντελεστή 2% στους συντελεστές από 10.000 ευρώ έως 40.000 ευρώ:

• 20% από 22% στις 10.000 ευρώ – 20.000 ευρώ.

• 26% από 28% στις 20.000 ευρώ – 30.000 ευρώ.

• 34% από 36% στις 30.000 ευρώ – 40.000 ευρώ.

• Ενδιάμεσος συντελεστής 39% στις 40.000 ευρώ – 60.000 ευρώ.

• Συντελεστής 44% διατηρείται για εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ.

Περίπου τέσσερα εκατομμύρια φορολογούμενοι θα δουν αυξήσεις στο καθαρό εισόδημά τους από αυτή την αλλαγή.

Προνομιακή φορολογία για οικογένειες με παιδιά: Στη συνέχεια, τα πρώτα 20.000 ευρώ εισοδήματος φορολογούνται ακόμη χαμηλότερα και συγκεκριμένα με 18% εάν το άτομο ή η οικογένεια έχει ένα παιδί, 16% αν έχει δύο παιδιά, 9% αν έχει τρία παιδιά και μηδενίζεται για οικογένειες με τέσσερα ή περισσότερα παιδιά.

Μια οικογένεια με εισόδημα 40.000 ευρώ και δύο παιδιά θα πληρώσει το 2026 2.200 ευρώ λιγότερο φόρο και με τρία παιδιά 3.000 ευρώ λιγότερο φόρο.

Παράλληλα:

• 0% φόρος για νέους έως 25 ετών με ετήσιο εισόδημα έως 20.000 ευρώ.

Στο πεδίο της ακίνητης περιουσίας εισάγεται ένας ενδιάμεσος συντελεστής 25% για ενοίκια από 12.000 έως 24.000 ευρώ.

• Για νέους 26-30 ετών με εισόδημα έως 20.000 ευρώ ο φόρος εισοδήματος περιορίζεται στο 9%.

Ελεύθεροι επαγγελματίες

Διορθωτικές παρεμβάσεις για την τεκμαρτή φορολόγηση αυτοαπασχολουμένων και ελευθέρων επαγγελματιών που θα ισχύσουν για το φορολογικό έτος 2025:

• Εξαιρούνται από την εφαρμογή του τεκμαρτού εισοδήματος για τρία έτη οι αυτοαπασχολούμενες μητέρες, δηλαδή κατά το φορολογικό έτος του τοκετού, της υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου και τα δύο επόμενα.

• Ισχύει η αμφισβήτηση για αντικειμενικούς λόγους, η αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης.

• Εξαιρούνται από την εφαρμογή του τεκμαρτού εισοδήματος οι πλανόδιοι λαχειοπώλες και οι υποδιανομείς και υποπράκτορες Τύπου.

Η μείωση κατά 50% του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος ισχύει για:

• Εκμεταλλευτές σχολικών κυλικείων.

• Επιχειρήσεις σε δημοτικές κοινότητες ή οικισμούς από 500 έως 1.500 κατοίκους.

• Επιχειρήσεις σε δημοτικές κοινότητες ή οικισμούς από 500 έως 1.700 κατοίκους στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, στην Περιφερειακή Ενότητα Εβρου και στους δήμους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, και της Περιφέρειας Ηπείρου που εφάπτονται με τα σύνορα της χώρας.

• Εξακολουθεί, βεβαίως, να παρέχεται η μείωση κατά 50% για όλη την επικράτεια, συμπεριλαμβανομένης της Αττικής, για δημοτικές κοινότητες και οικισμούς με πληθυσμό μικρότερο των 500 κατοίκων.

Ενοίκια

Φορολογικές ελαφρύνσεις για ενοίκια και ιδιοκτήτες:

• Στο πεδίο της ακίνητης περιουσίας γίνεται επέμβαση με εισαγωγή του ενδιάμεσου συντελεστή 25% για ενοίκια από 12.000 έως 24.000 ευρώ.

Σήμερα ισχύουν συντελεστές 15% έως 12.000 ευρώ, 35% από 12.001 έως 35.000 και 45% για πάνω από 35.000 ευρώ.

Μείωση τεκμηρίων διαβίωσης / «τεκμαρτού εισοδήματος».

• Πρόκειται για περικοπή έως και 30%-73% σε τεκμαρτό εισόδημα για σπίτια, οχήματα και σκάφη, ώστε να μειωθεί η φορολογική βάση πολλών νοικοκυριών.

• Για τα οχήματα που ταξινομήθηκαν μετά το 2010, τα τεκμήρια υπολογίζονται με βάση τους ρίπους (λειτουργούσαν με βάση τα κυβικά).

• Για τα οχήματα (πριν από το 2010) τα τεκμήρια παραμένουν όπως είναι σήμερα.

• Τα μέτρα των τεκμηρίων αναμένεται να ωφελήσουν περίπου 477.000-500.000 φορολογουμένους με μειώσεις στη φορολόγηση των τεκμαρτών δαπανών (ισχύει από το φορολογικό έτος 2025 και μετά, που θα φανεί στις δηλώσεις το 2026).

• Εξαιρέσεις από την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη των 3.000 ευρώ. Δεν θα επιβαρύνουν πια τα παιδιά τους γονείς με αυτό το τεκμήριο όταν κάνουν δική τους φορολογική δήλωση.

Μείωση ΕΝΦΙΑ σε χωριά, αυξήσεις μισθών και συντάξεων

Μειώνεται σημαντικά ο ΕΝΦΙΑ σε χωριά έως 1.500 κατοίκων για την κύρια κατοικία. Ειδικότερα, περιορίζεται κατά 50% το 2026 και καταργείται πλήρως από το 2027. Εξαιρείται η Περιφέρεια Αττικής πλην της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων.

Στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου το όριο αυξάνεται σε 1.700 κατοίκους.

Επιπλέον, θα ισχύσουν τα ακόλουθα μέτρα:

• Παρατείνεται για όλο το 2026 η αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδομές.

• Μειώνεται ο ΦΠΑ κατά 30% στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου, στη Σαμοθράκη, στα μικρά νησιά των Δωδεκανήσων, από 1/1/2026 με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους.

• Κατάργηση τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης από 1/1/2026.

• Εξαίρεση φορολόγησης ειδικού επιδόματος βιβλιοθήκης από 1/1/2026.

• Ενισχύσεις της εταιρείας με την επωνυμία «Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας Α.Ε.», ισχύουν από την 1η.1.2026.

Παρατείνεται για το 2026 το καθεστώς κινήτρων ηλεκτρονικών πληρωμών, ενώ οι δαπάνες για ιατρικές, οδοντιατρικές και κτηνιατρικές υπηρεσίες θα υπολογίζονται διπλά στο απαιτούμενο όριο ηλεκτρονικών συναλλαγών.

Κλειστά σπίτια: Βελτιώσεις του νόμου με απαλλαγές για μακροχρόνιες μισθώσεις. Κερδίζουν τριετή φοροαπαλλαγή όσοι τα ανοίξουν.

Ισχύει για κατοικίες:

• Που ήταν κενές την προηγούμενη τριετία, ή ήταν σε βραχυχρόνια μίσθωση στο προηγούμενο φορολογικό έτος.

• Επιφάνειας έως 120 τ.μ.

• Για οικογένειες με πάνω από 2 παιδιά: συν 20 τ.μ. ανά παιδί μετά το 2ο (140 τ.μ. με 3 παιδιά, 160 τ.μ. με 4 κ.ο.κ.).

• Αν ο ενοικιαστής φύγει νωρίτερα δίνεται νέα «δεύτερη ευκαιρία» με νέα 3ετή μίσθωση εντός 3 μηνών χωρίς απώλεια απαλλαγής. Αν λυθεί και η δεύτερη μίσθωση πριν από την τριετία τότε χάνεται το προνόμιο.

Συντάξεις

Οι συντάξεις προβλέπεται να αυξηθούν κατά 2,4% το 2026, με συνολικό κόστος 629 εκατ. ευρώ. Σε ετήσια βάση, οι αυξήσεις θα κυμανθούν από 144 ευρώ για χαμηλότερες συντάξεις έως 864 ευρώ για υψηλότερες αποδοχές.

Περίπου 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχοι βλέπουν τα αυξημένα ποσά με τις πληρωμές Ιανουαρίου, πριν από την περίοδο των εορτών.

Βελτιώνεται το κίνητρο της τριετούς φοροαπαλλαγής για να ανοίξουν κλειστά σπίτια.

Για πρώτη φορά, το 50% της αύξησης θα δοθεί και σε όσους έχουν προσωπική διαφορά –συνολικά 671.000 συνταξιούχους–, ενώ από το 2027 καταργείται ο συμψηφισμός και η αύξηση θα καταβάλλεται πλήρως.

Αυξήσεις μισθών

Η κυβέρνηση σχεδιάζει νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, με τον βασικό μισθό να προσεγγίζει περίπου τα 915-920 ευρώ μεικτά από την άνοιξη του 2026, σε συνέχεια της αύξησης που ήδη τέθηκε σε ισχύ για το 2025.

Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2026, η αύξηση στον κατώτατο μισθό αναμένεται να είναι τουλάχιστον 35 ευρώ μηνιαίως, με πιθανότητα να φθάσει τα 50 ευρώ, όπως συνέβη τα προηγούμενα έτη.

Αυτό μεταφράζεται σε νέο εύρος 915-920 ευρώ από τον Απρίλιο του 2026, ενώ διατηρείται ο στόχος των 950 ευρώ έως την άνοιξη του 2027.

Το ενδεχόμενο της σταδιακής αύξησης σε δύο δόσεις παραμένει ανοιχτό, συνδεόμενο με την εξέλιξη της απασχόλησης.

• Μέσος μισθός: Η ονομαστική αύξηση του μέσου μισθού προβλέπεται στο 3,7%, όσο και την τρέχουσα χρονιά. Ετσι, από τα 1.390 ευρώ που βρίσκεται σήμερα, εκτιμάται ότι θα περάσει το όριο των 1.440 ευρώ. Οι αυξήσεις αποδίδονται στη ζήτηση για εξειδικευμένο προσωπικό, στη μείωση της ανεργίας και στη σταθερή απορρόφηση από κλάδους που ανακάμπτουν μετά την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας.

Η αύξηση των βασικών μισθών για όλα τα δημόσια στελέχη (συμπεριλαμβανομένων των δημοσίων υπαλλήλων) ως αποτέλεσμα αύξησης του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα, θα υπολογιστεί από την 1η Απριλίου 2026 και θα καταβληθεί (με αναδρομικότητα) με τη μισθοδοσία του Μαΐου.

Η αύξηση του κατώτατου μισθού επηρεάζει όχι μόνο τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και:

– Tον δημόσιο τομέα, όπου οι βασικές μισθολογικές κλίμακες προσαρμόζονται ώστε να ακολουθούν την εξέλιξη του κατώτατου μισθού.

– Και τις εισφορές και επιδόματα, που πολλές φορές συνδέονται άμεσα με τον κατώτατο μισθό.

• Αύξηση δημόσιου μισθολογίου: Εκτός από τις ειδικές υπηρεσίες, προβλέπεται αναπροσαρμογή και στο ευρύτερο δημόσιο για να ευθυγραμμιστεί με αυξήσεις του ιδιωτικού τομέα.

• Ενισχύσεις για κρίσιμους τομείς: Κίνητρα για στρατηγικούς τομείς, έκπτωση σε δαπάνες, ειδικές ενισχύσεις για προσωπικό σωφρονιστικών υπηρεσιών κ.λπ.

• Οι μισθολογικές ρυθμίσεις για υπαλλήλους Κλάδου Π.Ε. Επιτελικών Στελεχών, που αφορούν υπαλλήλους κατόχους μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών ετήσιας τουλάχιστον διάρκειας ή αναγνωρισμένου διδακτορικού τίτλου σπουδών, θα ισχύσουν από τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

• Θεσπίζεται επίδομα διοίκησης κατά το πρότυπο των Ενόπλων Δυνάμεων και επεκτείνεται το επίδομα παραμεθορίου στους αστυνομικούς των συνοριακών σταθμών της ηπειρωτικής μεθορίου.

• Στο πλαίσιο ενίσχυσης της ανάπτυξης, οι δαπάνες που πραγματοποιούνται στους στρατηγικούς τομείς, άμυνα, κατασκευή οχημάτων, αεροσκαφών, εξαρτημάτων, θα εκπίπτουν διπλά από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων.

* Ο κ. Γιώργος Χριστόπουλος είναι φοροτεχνικός – οικονομολόγος, με συγγραφική και διδακτική εμπειρία, επιστημονικός συνεργάτης του Taxheaven, πρόεδρος της «Διαρκούς Επιστημονικής Επιτροπής Φορέων της Αγοράς στο υπουργείο Οικονομικών», μέλος της «Mental Group Γ. Χριστόπουλος και Συνεργάτες», τ. καθηγητής φορολογίας και λογιστικής.

ΠΗΓΗ: www.kathimerini.gr