Ενδοαγγειακή Νευροχειρουργική για αντιμετώπιση βλαβών του εγκεφάλου

 

Η δυνατότητα να αντιμετωπίζονται πλέον, οι ιδιαίτερα δύσκολες και επικίνδυνες παθήσεις των αγγείων του εγκεφάλου, δηλαδή τα εγκεφαλικά ανευρύσματα και οι αρτηριοφλεβώδεις δυσπλασίες εγκεφάλου χωρίς ανοικτή χειρουργική επέμβαση αλλά με τη μέθοδο του εμβολισμού, αποτελεί μια από τις πλέον επαναστατικές εξελίξεις στον τομέα της νευροχειρουργικής τα τελευταία έτη.

«Αντί της ανοικτής χειρουργικής επέμβασης κρανιοτομίας και διάνοιξης του εγκεφάλου, προκειμένου ο νευροχειρουργός να εντοπίσει και να απομονώσει τις βλάβες αυτές από την εγκεφαλική κυκλοφορία μπορούμε σήμερα να αντιμετωπίσουμε τη συντριπτική πλειονότητα αυτών των παθήσεων ενδοαγγειακά με εμβολισμό», επισημαίνει ο κ. Αριστοτέλης Μήτσος, Νευροχειρουργός, Διευθυντής Α’ Νευροχειρουργικής Κλινικής – Κλινική Ενδοαγγειακής Νευροχειρουργικής-Εμβολισμών του Metropolitan General.
Έχοντας σαν πύλη εισόδου τη μηριαία αρτηρία και υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση με τη βοήθεια ενός εξειδικευμένου ακτινολογικού μηχανήματος, ένας ειδικός μικροκαθετήρας καθοδηγούμενος από ένα ειδικό μικροσύρμα (over the wire catheterization) προωθείται στην εγκεφαλική κυκλοφορία μέσω του αορτικού τόξου και οδηγείται εντός του ανευρυσματικού σάκου.

Μέσω αυτού του μικροκαθετήρα, αποσπώμενα μικροσπειράματα πλατίνας, κατάλληλα επιλεγμένα και προδιαμορφωμένα, καθοδηγούνται και απελευθερώνονται εντός του σάκου του ανευρύσματος, τον οποίο γεμίζουν και θρομβώνουν, απομονώνοντας έτσι το ανεύρυσμα από την εγκεφαλική κυκλοφορία και οδηγώντας στη θεραπεία και ίασή του.

Στις αρτηριοφλεβώδεις δυσπλασίες, χρησιμοποιώντας παρόμοια τεχνική, καθετηριάζεται ο πυρήνας (nidus) της δυσπλασίας και εγχύεται εντός αυτού υγρό εμβολικό υλικό, το οποίο στερεοποιείται άμεσα και έτσι αποκλείει την παθολογική επικοινωνία μεταξύ αρτηριών και φλεβών και άρα την ύπαρξη της αρτηριοφλεβώδους δυσπλασίας.

Η εξέλιξη της μεθόδου του εμβολισμού υπήρξε ραγδαία. Μετά τη δημοσίευση της μεγάλης πολυκεντρικής μελέτης I.S.A.T. (International Subarachnoid Aneurysm Trial – Lancet 360, p.1267-1274) το 2002, που οργανώθηκε και εκπονήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στη Μεγάλη Βρετανία και απέδειξε και στατιστικά τα προφανή πλεονεκτήματα της μεθόδου του εμβολισμού έναντι του κλασικού ανοικτού χειρουργείου, ο αριθμός των ασθενών με ανευρύσματα που αντιμετωπίζονται ενδοαγγειακά αυξάνεται συνεχώς σε όλα τα μεγάλα κέντρα σε όλο το κόσμο, έτσι ώστε πλέον σήμερα, η συντριπτική πλειονότητα των ανευρυσμάτων εγκεφάλου (ραγέντα και μη) να αντιμετωπίζονται ενδοαγγειακά.
«Παράλληλα, η κατασκευή νέων καινοτόμων συσκευών και η εφαρμογή νέων ενδοαγγειακών τεχνικών τα τελευταία έτη, έχει δώσει περαιτέρω ώθηση στην αντιμετώπιση περισσότερο δύσκολων ή επιπλεγμένων και πολύπλοκων ανευρυσμάτων και αγγειακών δυσπλασιών στον εγκέφαλο, που μέχρι τώρα θεωρούνταν ανεγχείρητες.

Οι επεμβάσεις εμβολισμού διαρκούν κατά μέσο όρο 2 ώρες και απαιτούν νοσηλεία στη νευροχειρουργική κλινική για παρακολούθηση και νοσηλεία για 48 ώρες. Οι ασθενείς επανέρχονται στην εργασία τους και σε πλήρεις δραστηριότητες μετά 10 ημέρες χωρίς την ύπαρξη χειρουργικού τραύματος, μετεγχειρητικών ουλών ή ανάλογων προβλημάτων. Η απώτερη παρακολούθησή τους γίνεται με κλινικό και απεικονιστικό έλεγχο, συνήθως με μαγνητική τομογραφία, έξι μήνες μετά την επέμβαση», εξηγεί ο κ. Μήτσος.