Πέμπτη 15 Μαρτίου 2018

Έρημες και… μόνες οι επαρχίες Φιλιατών, Πωγωνίου, Κόνιτσας...

ΣΕ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ Η ΑΚΡΙΤΙΚΗ ΗΠΕΙΡΟΣ 

Γηρασμένος και συνεχώς μειούμενος ο πληθυσμός της
Απογυμνώθηκε από δημόσιες υπηρεσίες, τράπεζες, σχολεία, εκκλησίες, στρατό και αστυνομία

Κάθε χρόνο και χειρότερη διαπιστώνεται η κατάσταση στην ακριτική Ήπειρο. Ο πληθυσμός φθίνει και την κατάσταση πλέον δεν αλλάζει θεαματικά, ούτε η επιστροφή εκείνων που έφυγαν για τα αστικά κέντρα για να περάσουν το δύσκολο χειμώνα κοντά στα παιδιά τους ή και κοντά στα νοσοκομεία.
Κι αυτό κάθε άλλο παρά σχήμα λόγου είναι, γιατί μια από τις σημαντικότερες αιτίες που αναγκάζει τους ηλικιωμένους των απομακρυσμένων χωριών να «ξεσπιτωθούν» είναι η έλλειψη φροντίδας υγείας και η ταχεία πρόσβασης στα νοσοκομεία.
Οι δομές υγείας, είτε ακόμη και σε επίπεδο αγροτικού ιατρού, είναι μια από εκείνες που το κράτος φρόντισε να τη στερήσει από την ύπαιθρο και τους κατοίκους της. Κι αυτό μάλιστα όταν ο πληθυσμός των ακριτικών μας χωριών όχι μόνο φθίνει, αλλά στη συντριπτική του πλειοψηφία είναι γερασμένος. Κι όπως χαρακτηριστικά έλεγε κάτοικος ενός ορεινού και ακριτικού χωριού με ελάχιστο πλέον πληθυσμό, κάθε φορά που χτυπάει πένθιμα η καμπάνα, ξέρουμε ότι κλείνει οριστικά και αμετάκλητα και ένα σπίτι.
Ελάχιστοι οι μόνιμοι!


Το πρόβλημα της ερήμωσης είναι έντονο στα περισσότερα χωριά της Ηπείρου και παίρνει τραγικές διαστάσεις στα ακριτικά. Το χειμώνα είναι στοίχημα αν διαμένουν σε αυτά το 20% των όσων έχουν απογραφεί, με το ποσοστό να φθάνει περίπου στο 40 με 50% για τους καλοκαιρινούς μήνες. Ενδεικτικό της κατάστασης που διαμορφώνεται είναι τα στοιχεία που έρχονται από τα χωριά του Δήμου Φιλιατών. Τριάντα από τα 48 χωριά της επαρχίας, το χειμώνα είχαν κάτω από 50 μόνιμους κατοίκους, ενώ ακόμη και στους Φιλιάτες από τους 2.330 που είχαν απογραφεί το 2011, σήμερα σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ο αριθμός τους έπεσε κάτω από τους 1.900.
Ακόμη πιο τραγική είναι η εικόνα στις ακριτικές περιοχές Κόνιτσας και Πωγωνίου, αλλά και στο Ζαγόρι, στις οποίες εκτός των μεγάλων οικισμών, τα υπόλοιπα χωριά «ψυχορραγούν», έχοντας ορισμένα ακόμη και μονοψήφιο αριθμό κατοίκων, ενώ το χειμώνα υπήρξαν και περιπτώσεις που κατά περιόδους δεν κατοικούσε κανένας.
Το κράτος σήμανε υποχώρηση!
Σήμερα έχουν φθάσει στο έσχατο όριο. Για πολλούς οικισμούς δεν υπάρχει πλέον ελπίδα αναστροφής της φθίνουσας πορείας. Σε αυτό βέβαια συμβάλει και το επίσημο κράτος, που εδώ και χρόνια φρόντισε να απογυμνώσει την ύπαιθρο σταδιακά από υπηρεσίες. Έκλεισαν σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες, εφορίες, τράπεζες, ενώ ναοί και μοναστήρια υπολειτουργούν.  Κάθε ένα από αυτά που έκλεινε, στερούσε και μια εστία ζωής στην ύπαιθρο.
Βασιλεύει η ανασφάλεια
Τελευταίο «αποκούμπι» ήταν ο Στρατός και η Αστυνομία. Οι στρατιωτικές μονάδες αποσύρθηκαν και όσες έμειναν μαζί με τα φυλάκιά τους, είναι περιορισμένης δύναμης. Η Αστυνομία σταδιακά άρχισε και αυτή να μειώνει τις δυνάμεις της και να εντείνεται έτσι το κλίμα ανασφάλειας στα παραμεθόρια χωριά, που είναι η δεύτερη στη σειρά αιτία, που «διώχνει» κόσμο προς τα αστικά κέντρα. Οι περιπολίες που γίνονται δεν αντικαθιστούν και δεν αναπληρώνουν τις μόνιμες μονάδες αστυνόμευσης, ακόμη και τους παλιούς αστυνομικούς σταθμούς.  Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες όσων υπηρετούν στα σύνορα, τα κενά στη φύλαξη που δημιουργήθηκαν από τις μετακινήσεις αστυνομικών και συνοριακών στο κέντρο δεν καλύπτονται. Αυτό άλλωστε το έχουν αντιληφθεί οι Αλβανοί που όλο και ανακαλύπτουν διόδους εισόδου και μετακίνησης προς το εσωτερικό της χώρας, το ανακαλύπτουν τώρα και οι Αφρικανοί και Ασιάτες μετανάστες και πρόσφυγες που αναζητούν τρόπους και δρόμους διαφυγής προς την Αλβανία, ώστε στη συνέχεια να καταλήξουν σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Έρημη εθνική οδός
Η ερημιά σε πληγώνει, θα πει στον «Πρωινό Λόγο» ένας άλλος κάτοικος του ακριτικού Πωγωνίου, που μετακινείται συχνά για επαγγελματικούς λόγους προς Γιάννενα. «Υπάρχουν βράδια που ολόκληρη η Εθνική οδός Ιωαννίνων- Κακαβιάς, είναι αποκλειστικά δική σου. Αν μάλιστα είναι και λίγο άσχημος ο καιρός, είναι συχνό το φαινόμενο να μη συναντάς άλλο αυτοκίνητο στη διαδρομή σου», πρόσθεσε.
«Σωσίβιο» από την «Κιβωτό»
Στην απαισιόδοξη εικόνα της ερημωμένης περιφέρειας, νότα αισιοδοξίας προσφέρει η λειτουργία της «Κιβωτού» σε Πωγωνιανή και Κόνιτσα, που τις μετακινήσεις και τις φιλοξενίες παιδιών δίνει ζωή στις δύο περιοχές.
Το τελευταίο διάστημα συζητείται η αύξηση των φιλοξενούμενων στις δομές, με την προσθήκη ασυνόδευτων παιδιών μεταναστών.  Οι φιλόξενοι κάτοικοι είναι έτοιμοι να ανοίξουν και σε αυτά τις αγκαλιές τους.
Ωστόσο το παράπονο που εκφράζουν είναι η έλλειψη μέριμνας για τους ηλικιωμένους που παραμένουν στα χωριά της περιοχής και οι οποίοι στερούνται της οικογενειακής θαλπωρής, είτε έχοντας ταξιδεμένα παιδιά και δεν θέλουν να τα ακολουθήσουν μένοντας πιστοί στα πάτρια εδάφη, είτε έχουν απομείνει μόνοι στην κοινωνία. 
Αν δεν υπάρξει μέριμνα, τότε και οι τελευταίοι των «Μοϊκανών» θα εγκαταλείψουν τα ακριτικά χωριά, οδηγώντας τα σε πλήρη ερήμωση.

ΠΗΓΗ: www.proinoslogos.gr