Στην κατάμεση αίθουσα της Ενώσεως Κωνσταντινοπολιτών, στους Αμπελόκηπους, Πωγωνίσιοι, αλλά και Ηπειρώτες και φίλοι της Ηπείρου και του Πωγωνίου συνεόρτασαν τα 100 χρόνια Ελεύθερο Πωγώνι 1913-2013.
Η πρωτοβουλία αυτή της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων Αποδήμων Πωγωνίου βρήκε μεγάλη ανταπόκριση από τους Απόδημους και από όλα τα χωριά του Πωγωνίου και όχι μόνο, αλλά και άλλα κοντινά, ήταν εκεί.
Ειδικά για την εκδήλωση ήλθε και από το Πωγώνι ο Δήμαρχος Κώστας Καψάλης συνοδευόμενος από Δημοτικούς Συμβούλους.
Την Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδος, την κορυφαία αποδημική οργάνωση των Ηπειρωτών, εκπροσώπησαν, ο Αντιπρόεδρος Κώστας Κωνής, ο Έφορος Δημοσίων Σχέσων Κώστας Ζηκόπουλος και τα μέλη του Δ.Σ. Χριστόφορος Τζαρτζούλης και Άννα Θώδα-Μπουρατζή.
Παρέστησαν, η Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αποδήμων Μουργκάνας Ζωή Ντούγκα, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Καλαμά Θανάσης Τσεκούρας, συνοδευόμενος από μέλη του Δ.Σ., αντιπροσωπεία του Ηπειρωτικού Συνδέσμου Πειραιά, με επικεφαλή τον Πρόεδρο Δημήτρη Λένη, αντιπροσωπεία του Πανηπειρωτικού Συλλλόγου Ασπροπύργου, πρώην μέλη του Δ.Σ. της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος και όπως προαναφέρθηκε μέλη όλων των Δ.Σ. των Αδελφοτήτων και Ενώσεων της Ομοσπονδίας Αποδήμων Πωγωνίου.
Στην συνέχεια τους παρευρισκόμενους καλωσόρισε ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων Αποδήμων Πωγωνίου Σταύρος Παππάς, που εν συντομία, αναφέρθηκε στο σημαντικό του γεγονότος του εορτασμού των 100 χρόνων Ελεύθερου Πωγωνίου.
Τον διαδέχθηκε στο βήμα ο Δήμαρχος Πωγωνίου Κώστας Καψάλης που είπε, αφού αναφέρθηκε στο γεγονός της Απελευθέρωσης της Ηπείρου και του Πωγωνίου από τον Τουρκικό ζυγό, αυτό που προέχει σήμερα για το ακριτικό Πωγώνι, που η Ελληνική Πολιτεία έχει τοποθετήσει στο περιθώριο, είναι να βρεθεί τρόπος για επενδύσεις και ανάπτυξη, ώστε να εξακολουθήσουν να παραμένουν εκεί, οι ελάχιστοι εναπομείναντες, αλλά και να επιστρέψουν, με την δημιουργία κατάλληλων προϋποθέσεων και συνθηκών, αρκετοί από αυτούς που έφυγαν, αναγκασμένοι από την προσπάθεια επιβίωσης.
Ακολούθησε ο Αντιπρόεδρος της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος Κώστας Κωνής, που αφού μετέφερε τους χαιρετισμούς του Δ.Σ. και του Προέδρου της Γιώργου Οικονόμου, που βρίσκεται στα Γιάννενα για τις επετειακές εκδηλώσεις της Απελευθέρωσης της πόλης, αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η ΠΣΕ, για ζητήματα που απασχολούν την περιοχή και τους κατοίκους της και ειδικά για τις Ειδικές Οικονομικές Ζώνες και την δημιουργία κέντρου κράτησης λαθρομεταναστών στο ΚΤΕΟ Κακαβιάς.
Ο κ. Κωνής, επιχειρηματολόγησε για την ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. της ΠΣΕ, στην αντίθεση για τις ΕΟΖ στο Πωγώνι και το κέντρο κράτησης λαθρομεστανατών στην Κακαβιά. Είπε συγκεκριμμένα ότι θα παλέψουμε να μην έλθει ο μεσαίωνας και η δουλοπαροικία στο Πωγώνι, με τις νέες μορφές αποικιοκρατίας, που κατ΄ επίφαση ονομάζονται Ειδικές Οικονομικές ζώνες, που δεν είναι τίποτε άλλο παρά παραχώρηση, στο όνομα της ανάπτυξης και των επενδύσεων, εθνικού χώρου, με μειδαμινά ανταλλάγματα στο ξένο κερδοσκοπικό κεφάλαιο, που θα ασυδοτεί, τόσο στις εργασιακές σχέσεις, όσο και την υποχρέωση φορολογικών καταβολών και διαχείρησης του κέρδους, από αυτές του τύπου επενδύσεις, που θυμίζουν επενδύσεις χωρών μπανανίας.
Ο κ. Κωνής κάλεσε τον Δήμαρχο και τους παρευρισκόμενους σε ειδική ημερίδα που θα διοργανώσει η ΠΣΕ τον Απρίλιο στα Γιάννενα, όπου ο πρώην Υπουργός Εθνικής Οικονομίας καθηγητής Νίκος Χριστοδουλάκης, ο Καθηγητής και επικεφαλής του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ Σάββας Ρομπόλης και άλλοι ειδικοί επιστήμονες στο αντικείμενο, θα αναπτύξουν το θέμα για τις επιπτώσεις της εγκατάστασης των ΕΟΖ στο Πωγώνι.
Ο κύριος ομιλητής της εκδήλωσης, καθηγητής και συγγραφέας Νίκος Κακαϊδής, στην συνέχεια ανέπτυξε το θέμα ''Ο Αγώνας για την Απελευθέρωση της Ηπείρου''. Τον διαδέχθηκε στο βήμα ο Πωγωνήσιος φιλόλογος και ιστορικός Παύλος Παπανάτης που μίλησε για τις ''πτυχές της Πωγωνήσιας Ιστορίας κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους''. Ακολούθως η Γ. Γραμματέας της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων Αποδήμων Πωγωνίου Όλγα Λίτου και η Έφορος Ανάπτυξης, μέλος του Δ.Σ. και Πρόεδρος της Αδελφότητας Βασιλικιωτών Αναστασία Χρήστου, ανάγνωσαν προσωπικές μαρτυρίες Πωγωνησίων από την Απελευθέρωση του 1912-13.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με τις βραβεύσεις των επίλεκτων στελεχών της Πωγωνησιακής Αποδημίας για την προσφορά τους στην Αποδημία, τους Συλλόγους και Ενώσεις και την Ομοσπονδία Σάσσα Τριανταφυλίδη, Παναγιώτη Μηλιώνη και Παναγιώτη Ραφτόπουλο.
Κατόπιν έγινε η παρουσίαση, από τον Δήμαρχο Πωγωνίου, τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας και εκπρόσωπο της φιλανθρωπικής οργάνωσης ''Κιβωτός'', ύστερα από πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας, συνέργειας, για την εγκατάσταση στα κτιριακά συγκροτήματα που χρησιμοποιούσε μέχρι πέρυσι το Ίδρυμα Λάτση και εκπαίδευε ελληνόπαιδες από την Βόρειο Ήπειρο και Αλβανία, ανθρώπων της ''Κιβωτός'', που θα εκπαιδεύουν και μαθαίνουν τέχνες, νέες και νέους από την περιοχή, αλλά και όλη την χώρα.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με παραδοσιακό κέρασμα υπό τους ήχους ηπειρώτικης μουσικής κομπανίας που έπαιζε αποκλειστικά πωγωνήσια ακούσματα και που οδήγησε τους παρευρισκόμενους στο στήσιμο ηπειρώτικου γλεντιού μετά χορού.
