Η βρογχοσκόπηση (ή επισκόπηση ή
ενδοσκόπηση του βρογχικού δένδρου) αποτελεί μια μέθοδο με ευρεία εφαρμογή
στην ανίχνευση-διάγνωση αλλά και τη θεραπεία πολλών νοσημάτων του πνεύμονα. Η
απλότητα της μεθόδου, οι διαγνωστικές και θεραπευτικές εφαρμογές της έχουν ευρύ
πεδίο στη σύγχρονη ιατρική πρακτική.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1890, ο
Γερμανός ωτορινολαρυγγολόγος Gustav Killian, χρησιμοποιώντας
έναν τύπο λαρυγγοσκοπίου, κατόρθωσε να επισκοπήσει την τραχεία και να αφαιρέσει
ένα ξένο σώμα, το οποίο είχε ενσφηνωθεί στο δεξιό βρογχικό δένδρο. Ήταν η πρώτη
βρογχοσκόπηση και ο Killian θεωρήθηκε ο «πατέρας» της βρογχοσκόπησης.
Το 1904, ο Αμερικανός
ωτορινολαρυγγολόγος Chevalier Jackson, κατασκεύασε το άκαμπτο βρογχοσκόπιο,
ενώ, το 1968, ο Shigeto Ikeda εισήγαγε το ινοβρογχοσκόπιο (εύκαμπτο
βρογχοσκόπιο). Από το 1987, χρησιμοποιείται και το βίντεο-βρογχοσκόπιο. Τα
τελευταία χρόνια, η σύγχρονη τεχνολογία με την ανάπτυξη και εφαρμογή νέων
τεχνικών (ενδοβρογχικός υπέρηχος, laser, διαθερμία, κρυοθεραπεία, κ.λπ.)
κατέστησε τη βρογχοσκόπηση πολύτιμη στη διάγνωση και θεραπεία πολλών
πνευμονικών νοσημάτων.
Πώς γίνεται η βρογχοσκόπηση;
Όπως ήδη επισημάνθηκε, η βρογχοσκόπηση
είναι μια μέθοδος απλή και ανώδυνη. Διενεργείται στο ενδοσκοπικό εργαστήριο.
Στον εξεταζόμενο εφαρμόζεται τοπική αναισθησία και μέθη. Η είσοδος του
βρογχοσκοπίου μπορεί να γίνει από τη ρινική ή τη στοματική κοιλότητα. Ο ενεργός
χρόνος βρογχοσκόπησης (δηλαδή είσοδος-έξοδος βρογχοσκοπίου) κυμαίνεται
από 10 έως 30 λεπτά. Δεν απαιτείται νοσηλεία και, σε μία ώρα από το τέλος
της εξέτασης, ο εξετασθείς μπορεί να αναχωρήσει από το νοσοκομείο, αναφέρει ο κ.
Νικόλαος Δ. Χαΐνης, Διευθυντής Β’ Πνευμονολογικής Κλινικής στο Metropolitan Hospital.
Για ποιους λόγους πρέπει να γίνει βρογχοσκόπηση;
Οι ενδείξεις που καθιστούν απαραίτητη τη
βρογχοσκόπηση είναι πολλές, κυρίως διαγνωστικές, σχετικές με διάφορα συμπτώματα
ή παθολογικές εργαστηριακές εξετάσεις. Επίσης, η μέθοδος είναι χρήσιμη στη
σταδιοποίηση, παρακολούθηση αλλά και θεραπεία διαφόρων νοσημάτων. Οι
αντενδείξεις και οι επιπλοκές είναι ελάχιστες.
Οι ενδείξεις αναλυτικά είναι:
Διαγνωστικές
Α. Ενδείξεις που σχετίζονται με τη
συμπτωματολογία, το ιστορικό και την κλινική εξέταση: χρόνιος βήχας,
αιμόπτυση, εισπνευστικός συριγμός (Wheezing) (ιδίως ο εντοπισμένος),
εκπνευστικός συριγμός (Stridor), βράγχος (βραχνάδα) φωνής
(δυσλειτουργία-πάρεση-παράλυση φωνητικών χορδών), θωρακικός πόνος, σύνδρομο άνω
κοίλης φλέβας, εισρόφηση (γαστρικού περιεχομένου-ξένου σώματος), τραύμα
θώρακος, χημικά ή θερμικά εγκαύματα τραχειοβρογχικού δένδρου.
Β. Ενδείξεις που σχετίζονται με
παθολογικές εργαστηριακές εξετάσεις: θετική ή ύποπτη κυτταρολογική πτυέλων,
παθολογική ακτινογραφία θώρακος (παράλυση διαφράγματος, πυλαία λεμφαδενοπάθεια,
διεύρυνση μεσοθωρακίου, ατελεκτασία, αδιάγνωστη πλευριτική συλλογή, κοιλότης,
βραδέως λυομένη πνευμονία, επίμονος πνευμοθώρακας, καλοήθεις & κακοήθεις
όγκοι, λοιμώξεις, διάχυτες παρεγχυματικές παθήσεις).
Γ. Ενδείξεις που σχετίζονται με γνωστά
νοσήματα των πνευμόνων: διάγνωση και σταδιοποίηση βρογχογενούς καρκίνου,
έλεγχος θεραπευτικού αποτελέσματος σε διάφορα νοσήματα (καρκίνος, διάμεσες
πνευμονοπάθειες).
Άλλες ενδείξεις
·
Διασωλήνωση τραχείας
·
Έλεγχος ενδοτραχειακού σωλήνα
·
Βρογχογραφία
·
Βρογχοκυψελιδική έκπλυση/lavage (διάμεσες
πνευμονοπάθειες)
Θεραπευτικές
·
Lavage σε: κυψελιδική πρωτεΐνωση,
κατακράτηση εκκρίσεων, βύσματα βλέννης, αιματοπήγματα (θρόμβοι)
·
Αφαίρεση ξένου σώματος
·
Έλεγχος αιμορραγίας
·
Έλεγχος-παροχέτευση πνευμονικού
αποστήματος
·
Κλείσιμο βρογχοπλευρικού,
τραχειοοισοφαγικού & βρογχοοισοφαγικού συριγγίου
·
Τοποθέτηση ενδοτραχειακών-ενδοβρογχικών
προσθέσεων (stents)
·
Βραχυθεραπεία, laser, διαθερμία,
κρυοθεραπεία για τη θεραπεία καλοηθών ή κακοηθών πνευμονικών όγκων
