Πωγώνι, 9 Μαΐου 2017
9η Μαΐου, μέρα πανελλαδικού εορτασμού για τη λήξη του Β΄
παγκοσμίου πολέμου.
Από το 2005 στο Χάνι Δελβινακίου με ΟΜΟΦΩΝΗ απόφαση Δ.Σ. του πρ. Δήμου
Δελβινακίου τιμούσαμε τους εθνικούς αγώνες και τα θύματα των Πωγωνησίων (και
όχι μόνον) σ’ εκείνον τον πλέον παράλογο πόλεμο. Κατασκευάσαμε νόμιμα ένα
περικαλλές ΗΡΩΟΝ και τελούσαμε κάθε χρόνο λιτή και ΕΝΩΤΙΚΗ εκδήλωση και για τις
3 φάσεις του:
- Ιταλική εισβολή,
- Γερμανική Κατοχή και
- Εθνική Αντίσταση (1940-44) κατά του
Φασισμού και του Ναζισμού.
Η Πολεμ. Αεροπορία μας εγκατέστησε κι ένα
αεροπλάνο απομεινάρι του πολέμου για έκθεμα.
Επιλέξαμε το Χάνι Δελβινακίου
διότι εκεί έγιναν σπουδαία γεγονότα αλλά κυρίως διότι αποτελεί το φυσικό
πέρασμα-δίοδο που από τους αρχαιότατους χρόνους ένωνε τους αρχαίους Ιλλυριούς
με τους Ηπειρώτες, αργότερα διερχόταν το «ντερβένι» του Αλή Πασά με χάνια και
σταθμούς όπου επικοινωνούσαν άνθρωποι και λαοί όπως και σήμερα.
Στο Πωγώνι –και ίσως μόνον
εκεί - συνέβησαν γεγονότα και κατά
τις 3 φάσεις του Β΄ πολέμου.
1. Ιταλική εισβολή: Και
από εκεί εισέβαλαν κυρίως οι Ιταλοί,
εκεί έπεσαν τα πρώτα αθώα θύματά τους (π.χ. Περιστέρι, Λίμνη), εκεί έδρασε το
Τάγμα Προκάλυψης Δελβινακίου, εκεί οι φονικές μάχες Βήσσανης και Καστάνιανης,
από εκεί στην οπισθοχώρησή τους οι Ιταλοί πήραν τους γονείς μας για ομήρους,
πολλοί από τους οποίους χάθηκαν στην Αλβανία.
2.
Γερμανική Κατοχή: Το Πωγώνι έζησε
τις κτηνωδίες των Γερμανών κατακτητών. Χωριά του καταστράφηκαν, κάποια
ολοσχερώς (Στρατίνιστα, Βομπλό, Καστάνιανη, Κεράσοβο, Περιστέρι, Ορεινό, Ξηρόβαλτος…), άλλα σώθηκαν από θαύμα
(Δελβινάκι), πολλοί πατριώτες εκτελέστηκαν,..
3. Εθνική Αντίσταση 1941-44: Πολλά χωριά του Πωγωνίου αναδείχθηκαν
ακαταμάχητες «ανταρτοφωλιές» που δρούσαν αποφασιστικά κατά των Γερμανών. Στο Χάνι Δελβ. έγιναν με συντονισμένη ενέργεια ΕΔΕΣ και ΕΑΜ η ανατίναξη
της τηλεγραφικής επικοινωνίας των Γερμανών αλλά και φονική (πολύνεκρη) επίθεση σε γερμανική
αυτοκινητοπομπή τους προς Αλβανία κ.α.λ.…
Αυτά τα επί μέρους ιστορικά γεγονότα αποτυπώθηκαν ενωτικά και συμβολικά στο Χάνι Δ. ως
κεντρικό σημείο αναφοράς τους και τούτο δεν λειτούργησε ανταγωνιστικά.
Έτσι, λοιπόν, θεωρήσαμε ότι
δικαιούμαστε συμμετοχή στον εορτασμό της 9ης Μαΐου και την
αποφασίσαμε ΟΜΟΦΩΝΑ. Κατά καιρούς
κατέθεσαν στεφάνι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Υπουργοί... Το
ΗΡΩΟΝ Χάνι Δελβινακίου έγινε σύμβολο
ιστορικής μνήμης και Εθνικής συμφιλίωσης, η δε συμμετοχή του κόσμου
ήταν κάθε φορά παλλαϊκή. Στόχο μάλιστα είχαμε βάλει η μέρα αυτή να εορτάζεται εκεί
πανελλήνια, ο οποίος σταδιακά γινόταν αποδεκτός ενώ επέκειτο η αποδοχή του και
από το ΥΠ. ΕΣ.
ΟΜΩΣ ανεξήγητα, αντιδημοκρατικά (χωρίς απόφαση του
Δ.Σ.) και ανιστόρητα η υπό τον κ. Καψάλη δημ. αρχή Πωγωνίου από το 2013 κατάργησε την εκδήλωση! Ενεργώντας δε
τοπικιστικά την αποστέωσε εορτάζοντας μόνον την 1η φάση της με τα
Καλπάκεια. Ο Δήμαρχος μάλιστα από μόνος του και προσχηματικά προφασίστηκε ότι «…δεν ανευρέθη σχετική απόφαση του πρ. Δήμου
Δελβινακίου για να γίνει τυπική ανάκλησή της» αλλά ούτε αυτό ετήρησε αφού και απόφαση υπήρχε (η αριθμ. 29/2005) και ΟΜΟΦΩΝΗ ήταν, προφανώς διότι αδυνατεί να λάβει ομόφωνη απόφαση
ανάκλησης χωρίς την οποία θα «επικύρωνε» το διχαστικό ρήγμα στην τοπική
κοινωνία που ο ίδιος έχει προκαλέσει.
Εμείς διαμαρτυρόμαστε και φέτος. Αυτή η ακύρωση της τοπικής ιστορίας (= μικρογραφία της εθνικής)
μπορεί να έγινε υπό την πίεση των ελαχίστων που θεωρούν ότι «..η όποια αναφορά στη εθνική Αντίσταση
είναι…διχαστική πράξη…» ή
ότι «…ο εορτασμός σκοντάφτει σε… τυπικούς λόγους»!
Τα όσα εξαιρετικά
διαδραματίστηκαν στην ακριτική και πολύπαθη περιοχή του Πωγωνίου έχουν ειδικό
βάρος και αποτελούν συγκριτικό και αξιοποιήσιμο πλεονέκτημά του.
Για όλα αυτά η δημ. αρχή Πωγωνίου οφείλει να αγνοήσει τις …σειρήνες και
να επανεκκινήσει τον εορτασμό της 9ης Μαΐου στο Χάνι Δελβινακίου με
ΛΙΤΟ ΤΡΟΠΟ (δίχως δηλ. φιέστες και φανφάρες).
Θανάσης
Μποζιάρης
πρ.
Δήμαρχος πρ. Δήμου Δελβινακίου.
.png)
