Ομιλία του βουλευτή Άρτας του ΣΥΡΙΖΑ Βασίλη Τσίρκα, στην Ολομέλεια της Βουλής για το προσφυγικό

Ομιλία στα πλαίσια της συζήτησης στου Σχεδίου Νόμου «Οργάνωση και λειτουργία Υπηρεσίας Ασύλου, Αρχής Προσφύγων, Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης», πραγματοποίησε ο βουλευτής Άρτας του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλης Τσίρκας.

Αρχικά ο κ. Τσίρκας αναφέρθηκε στην ανάγκη εξεύρεσης ευρωπαϊκής λύσης στο προσφυγικό ζήτημα, στην ανθρωπιά και την αλληλεγγύη που έχει επιδείξει μέχρι τώρα ο ελληνικός λαός, αλλά και στις εντατικές προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης ως προς τη δημιουργία τόσο των κέντρων ταυτοποίησης όσο και των δομών και χώρων  φιλοξενίας.

Σχετικά με το γενικό περιεχόμενο και τους στόχους του νομοσχεδίου τόνισε: «Οι διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου προσβλέπουν στον εξορθολογισμό και την αναμόρφωση του συστήματος αναγνώρισης της διεθνούς προστασίας, της υποδοχής, καταγραφής, φιλοξενίας και ταυτοποίησης των νεοεισερχόμενων πολιτών από τρίτες χώρες. Πρόκειται για ένα προοδευτικό νομοσχέδιο που πηγαίνει το νομικό πλαίσιο ασύλου στη χώρα μας ένα βήμα μπροστά».

Στη συνέχεια ο κ. Τσίρκας αναφέρθηκε αναλυτικά σε επιμέρους άρθρα του νομοσχεδίου, που μεταξύ άλλων σχετίζονται με τις προϋποθέσεις που τίθενται, ώστε μια χώρα να αναγνωριστεί ως «ασφαλής χώρα», με την ενίσχυση και στελέχωση της Υπηρεσίας Ασύλου, με τη θεσμική αναβάθμιση και την ανεξάρτητη λειτουργία της Αρχής Προσφύγων. Αναφέρθηκε επίσης στις διατάξεις που εξασφαλίζουν την αποτελεσματική πρόσβαση όλων των αιτούντων άσυλο στη διαδικασία ασύλου και σε εκείνες που ρυθμίζουν τις διαδικασίες υποβολής και εξέτασης αιτημάτων διεθνούς προστασίας και αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα.

          Στο τέλος της ομιλίας του ο κ. Τσίρκας επισήμανε: «Η ελληνική Κυβέρνηση κατάφερε να σηκώσει στις πλάτες της το προσφυγικό πρόβλημα και να το βάλει στο ευρωπαϊκό τραπέζι, παρά το γεγονός ότι πολλοί κύκλοι εντός και εκτός Ελλάδας το έθεταν ως εθνικό. Οι ανθρωπιστικές αξίες και οι δημοκρατικές παραδόσεις τόσο της Ευρώπης,  όσο και της χώρας μας, κρίνονται τώρα, από τον τρόπο που θα αντιμετωπίσουμε το προσφυγικό ζήτημα. Οφείλουμε να αποδείξουμε ότι η Ευρώπη δεν είναι φρούριο και δεν πρόκειται καμία χώρα να γίνει αποθήκη ψυχών. Αλλά και ότι η χώρα μας είναι μια σύγχρονη χώρα, ασφαλής για τους πολίτες της, αλλά και παράγοντας σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και εφαρμογής του διεθνούς δικαίου».

Ομιλία Βασίλη Τσίρκα, Βουλευτή Άρτας ΣΥΡΙΖΑ, στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του Σχεδίου Νόμου: «Οργάνωση και λειτουργία Υπηρεσίας Ασύλου, Αρχής Προσφυγών, Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης»» 1 Απριλίου 2016

Κυρίες και Κύριοι βουλευτές.

          Αυτή τη στιγμή το προσφυγικό αποτελεί ίσως ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος κόσμος. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που ξεπερνά κατά πολύ τα εθνικά όρια και, ως εκ τούτου, επιδέχεται μόνο συλλογικές ευρωπαϊκές λύσεις, ώστε να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά.

          Είναι αναγκαίο να γίνουν εκείνες οι αλλαγές και να θεσπιστεί εκείνο το νομικό πλαίσιο, ώστε να υπάρξει πραγματική βοήθεια στους χιλιάδες άμαχους Σύρους πολίτες που φθάνουν καθημερινά στη χώρα μας με σκοπό να ταξιδέψουν στην Ευρώπη για μια καλύτερη ζωή.

          Πρέπει να κατανοήσουμε, όπως το έχει κατανοήσει ο ελληνικός λαός, ότι οι άνθρωποι αυτοί εκδιώχθηκαν έπειτα από χρόνια πολέμου και γι’ αυτό βρίσκονται εδώ. Ο λαός μας στέκεται με ανθρωπιά και αλληλεγγύη απέναντι σε κυνηγημένους και ταλαιπωρημένους ανθρώπους.

          Η σημερινή Κυβέρνηση με κορμό τις δυνάμεις της Αριστεράς έχει βρεθεί μπροστά σε δύσκολα διλήμματα εδώ και περίπου ένα χρόνο. Καταφέραμε όμως να μείνουμε σταθεροί στις αρχές μας και στην υπεράσπιση των αξιών μας. Το ίδιο θα κάνουμε και τώρα.

          Η ελληνική Κυβέρνηση υλοποίησε όλα όσα είχαν συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

          Υλοποιήσαμε τις υποχρεώσεις μας, παρά τι δυσκολίες, ως προς τη δημιουργία των κέντρων ταυτοποίησης, των λεγόμενων hotspot, στα νησιά και δημιουργήσαμε δομές και χώρους φιλοξενίας στην Αττική, στην Ήπειρο και στην Κεντρική Ελλάδα. Για την αντιμετώπιση της κατάστασης στην Ειδομένη εντατικοποιήσαμε την ενημέρωση των ανθρώπων σχετικά με τα κέντρα φιλοξενίας που μπορούν να μεταφερθούν.

          Σήμερα συζητάμε για την ψήφιση του νομοσχεδίου που θα αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις συνεχόμενες έκτακτες ανάγκες που προκύπτουν από την προσφυγική κρίση. Οι διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου προσβλέπουν στον εξορθολογισμό και την αναμόρφωση του συστήματος αναγνώρισης της διεθνούς προστασίας, της υποδοχής, καταγραφής, φιλοξενίας και ταυτοποίησης των νεοεισερχόμενων πολιτών από τρίτες χώρες.

          Πρόκειται για ένα προοδευτικό νομοσχέδιο που πηγαίνει το νομικό πλαίσιο ασύλου στη χώρα μας ένα βήμα μπροστά.

          Το παρόν νομοσχέδιο εισάγει στο ελληνικό δίκαιο τα κριτήρια τα οποία προβλέπει η οδηγία 2013/32  για να αναγνωριστεί μια χώρα ως «ασφαλής χώρα» και τον τρόπο εξασφάλισης των δικαιωμάτων των εισερχομένων στη χώρα μας. Και να διευκρινιστεί ακόμα μια φορά δεν αναγνωρίζεται η Τουρκία ως ασφαλής χώρα.

          Ειδικότερα, στο άρθρο 56 περιγράφεται ότι ασφαλής Τρίτη χώρα για ένα πρόσφυγα ή μετανάστη θεωρούνται τα κράτη που δεν απειλείται η ζωή και η ελευθερία λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα ή πολιτικών πεποιθήσεων. Έτσι λοιπόν, εάν ένας πρόσφυγας υποστηρίζει ότι η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα για τον ίδιο τότε θα παραμείνει στην Ελλάδα αναμένοντας την μετεγκατάστασή του σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

          Στο πρώτο μέρος του παρόντος νομοσχεδίου με τα άρθρα ένα έως τρία ενισχύεται και στελεχώνεται η Υπηρεσία Ασύλου ώστε να είναι εύρυθμη και αποτελεσματική η λειτουργία της.

          Πάγια θέση μας για τους πρόσφυγες πολέμου που  τυγχάνουν διεθνούς προστασίας ήταν και συνεχίζει να είναι η αναγκαιότητα της απονομής ασύλου ή επικουρικό καθεστώς προστασίας. Το κράτος οφείλει να μεριμνά για τη φιλοξενία τους σε ανοιχτές δομές που εξασφαλίζουν συνθήκες αξιοπρέπειας και υγιεινής μέχρι να επιστρέψουν στις χώρες τους.

          Με τα άρθρα 4 έως 6 λοιπόν γίνεται θεσμική αναβάθμιση ως προς τις εγγυήσεις ανεξάρτητης λειτουργίας της Αρχής Προσφύγων και ενισχύεται σημαντικά τόσο η ανεξαρτησία του δευτεροβάθμιου οργάνου κρίσης των αιτήσεων διεθνούς προστασίας, θέμα για το οποίο η Ελλάδα έχει υποστεί πολλές κριτικές από διεθνείς οργανισμούς και οργανώσεις για τη συμβατότητα του ισχύοντας συστήματος, όσο και η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια της Αρχής Προσφύγων.

          Καταργούνται οι Υπηρεσίες Πρώτης Υποδοχής του ν. 3907/2011 και ιδρύεται η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης η οποία θα λειτουργεί με σκοπό τη διευκόλυνση καταγραφής, ταυτοποίησης και εξακρίβωσης στοιχείων, τον ιατρικό έλεγχο και την παροχή ενημέρωσης. Επίσης, θα είναι αρμόδια για την εποπτεία Κέντρων και Δομών.

          Με τις διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου αποσυνδέεται η υπηρεσία Ασύλου από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Συστήνεται, λοιπόν, Γενική Γραμματεία Υποδοχής στο Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ ρυθμίζονται ζητήματα για την αντιμετώπιση μιας παλιάς παθογένειας προς όφελος των ανθρώπων εκείνων που έχουν αναγνωριστεί από την ελληνική πολιτεία ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας και έχει χορηγηθεί καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους.

          Την ίδια στιγμή, οι εισερχόμενοι μετανάστες και πρόσφυγες θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν αίτηση ασύλου και εάν δεν ολοκληρωθεί η εξέταση του αιτήματος μέσα στο χρονικό διάστημα της κράτησης τους θα λαμβάνουν δελτίου αιτούντος ασύλου και θα προωθούνται σε δομές προσωρινής φιλοξενίας στην ηπειρωτική Ελλάδα. 

          Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται όλες εκείνες οι αναγκαίες τροποποιήσεις που θα εξορθολογήσουν το υπάρχον σύστημα αναγνώρισης καθεστώτος διεθνούς προστασίας, όπως η ενίσχυση των φορέων της δημόσιας διοίκησης και κυρίως της τοπικής αυτοδιοίκησης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν έκτακτες ανάγκες στα κέντρα φιλοξενίας και υποδοχής.

          Πάγια θέση μας για τους πρόσφυγες πολέμου ήταν και είναι η εξασφάλιση πλήρους και αποτελεσματικής πρόσβασης όλων των αιτούντων άσυλο στη διαδικασία ασύλου. Με τις διατάξεις του τρίτου μέρους ρυθμίζονται οι διαδικασίες υποβολής και εξέτασης αιτημάτων διεθνούς προστασίας και αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα.

          Με τη σημερινή νομοθετική πρωτοβουλία αυτή αποδεικνύουμε πως δεν αρκεί να συμπάσχουμε με τους πρόσφυγες του πολέμου από τη Συρία. Δεν αρκεί να συγκλονιζόμαστε από τις τραγικές εικόνες στην Ειδομένη όπου χιλιάδες πρόσφυγες ονειρεύονται να περάσουν στην Ευρώπη.

          Να σημειωθεί ότι η Ε.Ε. έχει ζητήσει από την Ελλάδα να θεσμοθετήσει νέο πλαίσιο για την παροχή Ασύλου προκειμένου να αποσταλούν οι ειδικοί υπάλληλοι. Αναγνωρίζεται η αναγκαιότητα της άμεσης ψήφισης του παρόντος νομοσχέδιο, καθώς η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μίνα Αντρέεβα δήλωσε πως οι αιτήσεις για άσυλο από τους πρόσφυγες θα εξετάζονται μόλις τεθεί σε ισχύ το νέο νομικό πλαίσιο της Ελλάδας για το άσυλο.

          Το προσφυγικό ρεύμα και οι μικτές μεταναστευτικές ροές αποτελούν ένα σοβαρότατο διεθνές ζήτημα που μας αφορά όλους. Καμία χώρα δεν μπορεί να το λύσει μόνη της, και κυρίως, κανείς δεν μπορεί να το λύσει μέσω της ποινικοποίησης και της καταστολής.

          Η ελληνική Κυβέρνηση κατάφερε να σηκώσει στις πλάτες της το προσφυγικό πρόβλημα και να το βάλει στο ευρωπαϊκό τραπέζι, παρά το γεγονός ότι πολλοί κύκλοι εντός και εκτός Ελλάδας το έθεταν ως εθνικό. Οι ανθρωπιστικές αξίες και οι δημοκρατικές παραδόσεις τόσο της Ευρώπης,  όσο και της χώρας μας, κρίνονται τώρα, από τον τρόπο που θα αντιμετωπίσουμε το προσφυγικό ζήτημα.

          Χρειαζόμαστε μία κοινή ευρωπαϊκή λύση, με αλληλεγγύη και ανθρωπισμό, για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα των προσφυγικών ροών. Οφείλουμε να αποδείξουμε ότι η Ευρώπη δεν είναι φρούριο και δεν πρόκειται καμία χώρα να γίνει αποθήκη ψυχών. Αλλά και ότι η χώρα μας είναι μια σύγχρονη χώρα, ασφαλής για τους πολίτες της, αλλά και παράγοντας σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και εφαρμογής του διεθνούς δικαίου.