Εμβοές: Αίτια και τρόποι αντιμετώπισης

 

Περίπου δύο στους δέκα ανθρώπους υποφέρουν από εμβοές και από αυτούς το 25% έχει μια δύσκολη, εξουθενωτική καθημερινότητα εξαιτίας τους. Μάλιστα για το 3% των πασχόντων η κατάσταση είναι συχνά αφόρητη, καθιστώντας τους μη λειτουργικούς.

Μια νέα εφαρμογή (app), που ανέπτυξαν ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Όκλαντ, υπόσχεται να κάνει τις εμβοές λιγότερο δυσάρεστες, βοηθώντας τους πάσχοντες να ανακτήσουν τον έλεγχο.

Οι εμβοές είναι η αντίληψη ενός συνεχόμενου ή διακεκομμένου ήχου σε απουσία ενός εξωτερικού ακουστικού ερεθίσματος.

«Οι εμβοές είναι ήχοι που ακούμε και παράγονται στο σώμα. Μπορεί να παράγονται σε γειτονικούς ιστούς ή στο νευροαισθητήριο ακουστικό σύστημα. Πρέπει να αντιμετωπίζονται ως σύμπτωμα και όχι ως ασθένεια. Η σύνθεσή τους ποικίλει και μπορεί να περιγραφούν σαν σφύριγμα, φύσημα, βουητό, κουδούνισμα, ήχος τζιτζικιών κ.ά.», όπως εξηγεί η Ωτορινολαρυγγολόγος, Χειρουργός Κεφαλής – Τραχήλου και ΠαιδοΩΡΛ, επιστημονική συνεργάτης των νοσοκομείων ΥΓΕΙΑ – ΜΗΤΕΡΑ, Ανατολή Παταρίδου και προσθέτει:

«Το νέο app ονομάζεται MindEar και παρέχει γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT), ηχοθεραπεία και άλλες προσεγγίσεις, μέσω ενός chatbot, βοηθώντας τους πάσχοντες  να μειώσουν τη συναισθηματική τους σύνδεση με τον ήχο, επιτρέποντας στον εγκέφαλο να μάθει να τον συντονίζει.

Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Audiology and Otology. Σύντομα, μάλιστα, αναμένεται να ξεκινήσει μια μεγαλύτερη κλινική δοκιμή της νέας εφαρμογής, σε συνεργασία με το University College του Λονδίνου (UCL)».

Σχολιάζοντας την καινοτόμα εφαρμογή, η κ. Παταρίδου επισημαίνει: «Είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για τους ασθενείς με εμβοές να τις αποδεχτούν και να συμφιλιωθούν με το σύμπτωμα. Αυτή η νέα εφαρμογή θα τους δίνει επιπλέον τη δυνατότητα να το διαχειριστούν. Είναι, όμως, απαραίτητο, να γίνεται πρώτα ένας πλήρης έλεγχος, που να αποκλείει φλεγμονή, ακουστικό νευρίνωμα, πολλαπλή σκλήρυνση και σωματοαισθητηριακές βλάβες».

Πιο ευάλωτοι φαίνεται πως είναι οι άνδρες. Γενικά το 34,4% των πασχόντων είναι ηλικίας 67 ετών και άνω και το13.5% είναι κάτω από 50 ετών.

Σύμφωνα με την κ. Παταρίδου, οι πιο συνήθεις αιτίες εντοπίζονται στον ανώτερο αεραγωγό, αλλά υπάρχουν και γενικότερες αιτίες:

α) Στον ανώτερο αεραγωγό:

• πρεσβυακουσία

• νόσος Meniere

• χρόνια μέση ωτίτιδα ή οξεία μέση ωτίτιδα

• ωτοσκλήρυνση

• ακουστικό νευρίνωμα

• απλή παρουσία βύσματος κυψελίδας

• σκολίωση ρινικού διαφράγματος

• χρόνια παραρρινοκολπίτιδα

β) Γενικότερα αίτια:

• έκθεση σε θόρυβο

• κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις

• κακώσεις της αυχενικής μοίρας και της σπονδυλικής στήλης

• νευρολογικές παθήσεις (όπως η πολλαπλή σκλήρυνση)

• υπέρταση

• διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα

• φάρμακα όπως η ασπιρίνη και τα αντιφλεγμονώδη

• λήψη καφεΐνης και νικοτίνης

• συναισθηματικές διαταραχές (άγχος, κατάθλιψη)

• διαταραχές της κροταφογναθικής άρθρωσης.

Τι εξετάσεις πρέπει να γίνουν

Ένας ασθενής με εμβοές θα πρέπει να υποβάλλεται σε πλήρη ΩΡΛ έλεγχο με ωτομικροσκόπηση, ενδοσκοπικό έλεγχο και ακοολογικό έλεγχο, που περιλαμβάνει συνήθως ακοόγραμμα και τυμπανομετρία και κάποιες φορές και ακουστικά προκλητικά δυναμικά εγκεφαλικού στελέχους ή ηλεκτρονυσταγμογράφημα.

Επιπλέον είναι απαραίτητος ο απεικονιστικός έλεγχος με αξονική ή μαγνητική τομογραφία, όταν υπάρχει ένδειξη ανάλογα με το ιστορικό του ασθενούς.

Πώς αντιμετωπίζονται

Ο βασικός στόχος στην αντιμετώπιση των εμβοών είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής παρά η απόλυτη θεραπεία.

Η αντιμετώπιση είναι ανάλογη της αιτίας.

«Αν, για παράδειγμα, υπάρχουν χρόνια παραρρινοκολπίτιδα και σκολίωση διαφράγματος ή και πολύποδες στη μύτη, μπορεί να χρειάζεται ενδοσκοπική χειρουργική αντιμετώπιση. Έτσι μπορεί η θεραπεία να περιλαμβάνει από φαρμακευτική αγωγή, επέμβαση, ψυχιατρική υποστήριξη ή και εφαρμογή ειδικών συσκευών για την αντιμετώπιση των εμβοών», επισημαίνει η κ. Παταρίδου.

Η ποιότητα ζωής σε άτομα με εμβοές μπορεί να βελτιωθεί, θεραπεύοντας συνυπάρχουσες παθήσεις, όπως βαρηκοΐα, κατάθλιψη, διαταραχή του ύπνου και άγχος.

Και η ειδικός καταλήγει: «Οι ασθενείς μπορεί να μην έχουν απαραίτητα παθολογία στο αυτί, έχουν, όμως, μεγάλη ανάγκη να μάθουν πώς προκλήθηκαν οι εμβοές και αν θεραπεύονται.

Η βιβλιογραφία δεν έχει εξηγήσει πλήρως το φαινόμενο των εμβοών κι έτσι δεν μπορεί να γίνει ακριβής πρόγνωση. Όταν, όμως, βρεθεί η αιτιολογία, τότε ξεκάθαρα μπορεί να θεραπευθεί το αίτιο και επομένως και οι εμβοές.

Να σημειωθεί ότι πολλά ερωτήματα είναι ακόμη αναπάντητα, γιατί υπάρχουν πολλές φορές βλάβες στον κεντρικό ακουστικό μηχανισμό από έκθεση σε θόρυβο, χωρίς να υπάρχει βαρηκοΐα, αλλά έχει γίνει λειτουργική διαταραχή στα τριχωτά κύτταρα του κοχλία, στην μικροδομή του ακουστικού νεύρου και αυτές οι βλάβες εκφράζονται με το σύμπτωμα των εμβοών».