Πως διαμορφώνονται τα επιτόκια και οι δόσεις των στεγαστικών δανείων στην Ευρωζώνη

 

Λόγω της  μεγάλης ανόδου των επιτοκίων από τις εμπορικές τράπεζες οι οποίες –τουλάχιστον όταν πρόκειται για δάνεια- σπεύδουν να ευθυγραμμιστούν άμεσα με την πιο αυστηρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, οι αυξήσεις φτάνουν ακόμη και το 25% στις δόσεις εξυπηρέτησης στεγαστικών δανείων στην ευρωζώνη.

Τα μέσα κυμαινόμενα επιτόκια νέων στεγαστικών για το Δεκέμβριο του 2022 διαμορφώθηκαν από 2,6% έως 3,29% -από εύρος 1,3% με 1,46% που ήταν το Δεκέμβριο του 2021. Πρόκειται για τα υψηλότερα επίπεδα επιτοκίων στεγαστικών των τελευταίων τουλάχιστον επτά ετών.

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι πρόκειται για μέσους όρους στη ζώνη του ενιαίου νομίσματος -και ως εκ τούτου σε αρκετές χώρες, όπως στην Ελλάδα, τα επιτόκια αυτά ακόμη πιο υψηλά ξεπερνώντας αυτή τη στιγμή κατά πολύ το 3%.

Μάλιστα τους επόμενους μήνες αναμένονται κι άλλες αυξήσεις καθώς δεν έχουν περάσει ακόμη πλήρως οι αυξήσεις στα επιτόκια που πραγματοποίησε αυτό το μήνα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Επιπλέον, η ΕΚΤ έχει δώσει σήμα για νέα αύξηση και το Μάρτιο, οπότε η ανηφόρα για τους δανειολήπτες συνεχίζεται.

Το διοικητικό συμβούλιο αποφάσισε στις 2 Φεβρουαρίου να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 50 μονάδες βάσης. Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων αυξήθηκαν σε 3,00%, 3,25% και 2,50% αντίστοιχα, με ισχύ από τις 8 Φεβρουαρίου 2023.

Όλα αυτά σημαίνουν πρακτικά ότι οι δανειολήπτες καλούνται και θα καλούνται να πληρώνουν πολύ υψηλότερα επιτόκια για στεγαστικά που έχουν λάβει με κυμαινόμενο επιτόκιο. Αυτό επηρεάζει και το κόστος νέων στεγαστικών που θέλει να συνάψει τώρα ένα νοικοκυριό, έστω και με αρχική περίοδο ορισμένων ετών με «κλειδωμένο» επιτόκιο. Ως περίοδος κλειδώματος ορίζεται αυτή που συμφωνείται μεταξύ τράπεζας και δανειολήπτη κατά την οποία δεν μπορεί να αλλάξει το επιτόκιο.

Στα παραδείγματα που παρουσιάζει ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος» φαίνεται ότι δανειολήπτης που θέλει να πάρει νέο στεγαστικό ύψους 100.000 ευρώ και διάρκεια αποπληρωμής τα 25 έτη με εξασφαλισμένο σταθερό κόστος δανεισμού για τα πρώτα 5 με 10 χρόνια από τράπεζα της Ευρωζώνης, καλούνταν το Δεκέμβριο 2022 να πληρώσει κατά μέσο όρο για αυτό επιτόκιο 3,29% από μόλις 1,3% το Δεκέμβριο του 2021.

Με βάση τη διαφορά αυτή, ένας δανειολήπτης που πριν από ένα χρόνο θα πλήρωνε μηνιαία δόση 391 ευρώ για νέο στεγαστικό ύψους 100.000 ευρώ με διάρκεια αποπληρωμής 25 έτη και κλειδωμένο επιτόκιο για τα πρώτα 5 με 10 χρόνια, τώρα για να συνάψει το ίδιο δάνειο πρέπει να καταβάλλει δόση 489 ευρώ για τα πρώτα αυτά χρόνια. Πρόκειται ουσιαστικά για αύξηση στη δόση της τάξης του 25%. Επιβαρύνεται, πρακτικά με επιπλέον 98 ευρώ το μήνα, ή με 1.176 ευρώ το χρόνο.

Τι δείχνουν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος ειδικά για τη χώρα μας

Όπως ανακοίνωσε η ΤτΕ στις 2 Φεβρουαρίου Ιανουαρίου 2023 για το Δεκέμβριο του 2022, η ψαλίδα επιτοκίων νέων και υφισταμένων καταθέσεων με αυτή νέων και υφιστάμενων δανείων παραμένει μεγάλη.

Κι αυτό γιατί το Δεκέμβριο του 2022, τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια των νέων καταθέσεων και δανείων διαμορφώθηκαν στο 0,10% και 5,06% αντίστοιχα. Επίσης την ίδια χρονική περίοδο τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκαν στο 0,09% και 5,02% αντίστοιχα.

Τα υφιστάμενα δάνεια στην Ελλάδα

Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων αυξήθηκε κατά 44 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,02% σύμφωνα με την ΤτΕ.

Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων με διάρκεια άνω των 5 ετών αυξήθηκε κατά 27 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 3,68%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς ιδιώτες και ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα αυξήθηκε κατά 8 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 7,02%.

Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων με διάρκεια άνω των 5 ετών αυξήθηκε κατά 74 μονάδες βάσης στο 4,71%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων αυξήθηκε κατά 33 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,87%.

Τα νέα δάνεια στη χώρα μας

Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 17 μονάδες βάσης στο 5,06% σύμφωνα με την ΤτΕ:

Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια (κατηγορία που περιλαμβάνει τα δάνεια μέσω πιστωτικών καρτών, τα ανοικτά δάνεια και τις υπεραναλήψεις από τρεχούμενους λογαριασμούς) αυξήθηκε κατά 8 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 14,68%.

Το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 11,32%. Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 18 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 3,81%.

Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια αυξήθηκε κατά 19 μονάδες βάσης στο 5,21%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων αυξήθηκε κατά 9 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 7,06%.

Το μέσο επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 24 μονάδες βάσης, το Δεκέμβριο του 2022, και διαμορφώθηκε στο 4,54%. Το μέσο επιτόκιο των δανείων τακτής λήξης με κυμαινόμενο επιτόκιο προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αυξήθηκε κατά 15 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,83%.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Πως αλλάζουν οι μέσες δόσεις στην Ευρωζώνη από την αύξηση των επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια, με βάση τα μέσα στοιχεία όλης της ευρωζώνης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

 Για νέο στεγαστικό δάνειο ύψους 100.000 ευρώ και διάρκεια αποπληρωμής 25 έτη

 Με κλειδωμένο επιτόκιο για τα πρώτα 5 με 10 χρόνια

Δόση Δεκεμβρίου 2021: 391 ευρώ

Δόση Δεκεμβρίου 2022: 489 ευρώ

Αύξηση στη μηνιαία δόση: 98 ευρώ

 Με κλειδωμένο επιτόκιο για το πρώτο έτος

Δόση Δεκεμβρίου 2021: 392 ευρώ

Δόση Δεκεμβρίου 2022: 478 ευρώ

Αύξηση στη μηνιαία δόση: 86 ευρώ

Με κλειδωμένο επιτόκιο για τα πρώτα 1 με 5 χρόνια

Δόση Δεκεμβρίου 2021: 398 ευρώ

Δόση Δεκεμβρίου 2022: 483 ευρώ

Αύξηση στη μηνιαία δόση: 85 ευρώ