Ριζική ανατροπή στο σχέδιο για την άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών, ετοιμάζει η κυβέρνηση μετά τις σφοδρές αντιδράσεις βουλευτών οι οποίοι απειλούν να μην ψηφίσουν τη σχετική ρύθμιση προκαλώντας κυβερνητική κρίση.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «ΗτΣ», το νέο σχέδιο προβλέπει τη σταδιακή επιστροφή των πλειστηριασμών της κύριας κατοικίας μόνο για εκείνους που μπορούν αλλά δεν πληρώνουν τα στεγαστικά τους δάνεια και όχι για όσους αδυνατούν λόγω της κρίσης να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, ετοιμάζει η κυβέρνηση.
Τα υπουργεία Ανάπτυξης και Οικονομικών ετοιμάζουν τους βασικούς άξονες του σχεδίου που θα προβλέπει την επιστροφή του καθεστώτος των πλειστηριασμών από την 1η Ιανουαρίου του 2014, με ρύθμιση η οποία δεν θα είναι οριζόντια αλλά θα περιλαμβάνει οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια για συγκεκριμένα ακίνητα τα οποία δεν θα βγαίνουν στο... σφυρί.
Κύκλοι του υπουργείου Ανάπτυξης κάνουν λόγο για μια πιο... light εκδοχή της επαναφοράς των πλειστηριασμών, σε σχέση με όσα ακούστηκαν τις τελευταίες εβδομάδα και εμφανίζονται ιδιαίτερα καθησυχαστικοί για το περιεχόμενο του σχεδίου που θα παρουσιάσουν και θα θέσουν σε δημόσια διαβούλευση, λίγο πριν από το τέλος του 2013.
Συνεργάτες του υφυπουργού Θανάση Σκορδά, ξεκαθαρίζουν πως «θα προστατεύεται η κύρια κατοικία των οικονομικά και κοινωνικά αδύναμων και όχι εκείνων που ενώ έχουν την οικονομική άνεση δεν πληρώνουν τις δόσεις των δανείων βρίσκοντας καταφύγιο... στην προστασία της κατοικίας από τους πλειστηριασμούς».
2. Το ύψος της αντικειμενικής αξίας είναι ένα άλλο κριτήριο το οποίο θα καθοριστεί. Σήμερα το όριο είναι στα 200.000 ευρώ. Για την ακρίβεια προστατεύονται όλα τα ακίνητα από όλους τους δανειστές για οφειλές μέχρι 200.000 ευρώ. Το ποσό αυτό στην ουσία είναι η αντικειμενική αξία των ακινήτων. Η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης εξετάζει το όριο αυτό να κατέβει στις 150.000 ή τις 120.000 ευρώ. Έτσι, με τη ρύθμιση αυτή προστατεύονται ακίνητα, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές με χαμηλές τιμές ζώνες, δηλαδή σε γειτονιές όπου μένουν μικρομεσαίες εισοδηματικά τάξεις.
3. Το τρίτο κριτήριο αφορά στο ύψος του ανεξόφλητου δανείου της κατοικίας. Διαφορετική αντιμετώπιση θα έχει ένας δανειολήπτης που έχει πάρει ένα στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ και έχει πληρώσει τις 80.000 ευρώ και άλλη εκείνος που πήρε το ίδιο ποσό αλλά έχει πληρώσει μόλις π.χ. 6.000 ευρώ σταματώντας την καταβολή οποιωνδήποτε άλλων δόσεων.
4. Η τέταρτη κατηγορία θα περιλαμβάνει κοινωνικά κριτήρια. Δηλαδή θα προστατεύεται η κύρια κατοικία των ανέργων, των πολύτεκνων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Επίσης δεν αποκλείεται να θεσπιστούν και εισοδηματικά κριτήρια, τα οποία θα είναι χαμηλά.
«Με αυτούς τους όρους και τις προϋποθέσεις», όπως λένε κύκλοι του υπουργείου Ανάπτυξης, «προστατεύονται πραγματικά εκείνοι που δυσκολεύονται λόγω της οικονομικής ύφεσης να πληρώνουν τις δόσεις του στεγαστικού τους δανείου, αλλά παρ' όλα αυτά είναι συνεπείς. Αντίθετα, αποκαλύπτονται οι... μπαταχτσήδες, εκείνοι που ενώ έχουν τη δυνατότητα κρύβονται πίσω από το καθεστώς της απαγόρευσης των πλειστηριασμών».
Εξάλλου, συνεργάτες του κ. Σκορδά παρατηρούν τα εξής, επιδιώκοντας να καθησυχάσουν ως προς το θέμα της άρσης της απαγόρευσης της διενέργειας των πλειστηριασμών: «Θα πρέπει όλοι να αναρωτηθούν γιατί την τελευταία πενταετία καμία κυβέρνηση δεν έδωσε μαζική προστασία των ακινήτων από πλειστηριασμούς. Δηλαδή κανένας δεν βγήκε να καθιερώσει 10ετή ή 15ετή απαγόρευσή τους, παρά μόνο ετήσια. Αυτό γίνεται για να μην καταρρεύσει η στεγαστική πίστη. Έτσι, οι τράπεζες συνεχίζουν να δίνουν στεγαστικά δάνεια. Μια οριζόντια απαγόρευση θα έκλεινε αυτή τη δυνατότητα».
Οι ίδιοι συνεχίζουν και σχολιάζουν τα όσα υποστηρίζουν βουλευτές και άλλοι περί κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων: «Προτιμούν να απαξιωθεί η ακίνητη περιουσία όλων των Ελλήνων έναντι μερικών που αρνούνται να πληρώσουν ενώ μπορούν. Η χώρα μας έχει το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκτησίας στην Ε.Ε. Αν δεν επιτραπούν σταδιακά οι πλειστηριασμοί τότε οι αξίες των ακινήτων κινδυνεύουν με συνεχή απαξίωση, καθώς κανείς δεν μπαίνει στην αγορά για να επενδύσει. Προσδοκά οριζόντια άρση της απαγόρευσης. Κάτι τέτοιο εμείς δεν θα το κάνουμε καθώς θα βάλουμε κριτήρια και προϋποθέσεις».
Ποια ακίνητα προστατεύονται
Δύο είναι οι κατηγορίες των ακινήτων για τις οποίες απαγορεύονται οι πλειστηριασμοί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2013 και, σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, δεν θα αρθεί έως τότε η απαγόρευση. Η πρώτη κατηγορία αφορά σε ακίνητα που χρησιμεύουν ως κύρια κατοικία των οφειλετών και εφόσον η αξία τους δεν ξεπερνά τις 300.000 ευρώ.
Οι πλειστηριασμοί απαγορεύονται για όλους τους δανειστές. Η δεύτερη κατηγορία που προστατεύεται είναι όλα τα ακίνητα για οφειλές κάτω των 200.000 ευρώ μόνο από πιστωτικά ιδρύματα και όχι από άλλους δανειστές. Γι' αυτές τις δύο κατηγορίες ακινήτων δίνονται παρατάσεις σχεδόν από το 2008, δηλαδή ετήσιες αναστολές στη διενέργεια πλειστηριασμών. Επίσης οι πλειστηριασμοί απαγορεύονται και για τα ακίνητα οφειλετών που έχουν προσφύγει στον νόμο 3869/2010 (ν. Κατσέλη), εφόσον το δικαστήριο έχει εκδώσει προσωρινή διαταγή μέχρι την εκδίκαση της αίτησης για πτώχευση.
Πέραν των οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων που ετοιμάζει η κυβέρνηση, στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης θυμίζουν ένα πλέγμα προστασίας των οικονομικά και κοινωνικά αδύναμων δανειοληπτών, που έχει ετοιμάσει η κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τις αλλαγές, μέχρι το ειρηνοδικείο να εκδώσει προσωρινή απόφαση παύει οποιοδήποτε καταδιωκτικό μέτρο σε βάρος του οφειλέτη, ενώ παράλληλα για όλους τους δανειολήπτες προστατεύονται οι λογαριασμοί με ποσά μέχρι 1.500 ευρώ από τις τράπεζες.