Καλύτερη θεραπεία της νόσου Πάρκινσον υπόσχονται
εξελιγμένες, φορητές ιατρικές συσκευές, οι οποίες χρησιμοποιούνται στο σπίτι
και αξιολογούν αντικειμενικά τα κινητικά συμπτώματα των ασθενών.
Η χρήση τους αποκτά ιδιαίτερη σημασία εν μέσω της
πανδημίας που έχει προκαλέσει ο νέος κορωνοϊός, αφού επιτρέπει στον ιατρό να
παρακολουθεί εξ αποστάσεως την πορεία των ασθενών τους και να προσαρμόζει
ανάλογα την θεραπεία.
Οι έως τώρα κλινικές μελέτες με τις συσκευές αυτές
δείχνουν ότι έχουν υψηλό ποσοστό αποτελεσματικότητας. Αναλόγως με το σύμπτωμα
που αξιολογείται, η αποτελεσματικότητα κυμαίνεται από 85% έως και 95%.
Όπως εξηγεί ο Nευρολόγος Παναγιώτης Ι. Ζήκος,
υπεύθυνος του Ιατρείου Νόσου Πάρκινσον & Συναφών Διαταραχών του 251 Γενικού
Νοσοκομείου Αεροπορίας και του Κέντρου Πάρκινσον & Διαταραχών Μνήμης
Γαλατσίου, υπάρχουν δύο ειδών φορητές συσκευές για την αξιολόγηση των ασθενών:
το Parkinson-Holter, το οποίο τοποθετείται στη ζώνη του ασθενούς για επτά
ημέρες, και το PDMonitor το οποίο μπορεί να έχει ο ασθενής στο σπίτι του όσο
καιρό επιθυμεί.
Το Holter
Το Holter για τη νόσο Πάρκινσον είναι μία συσκευή
σε μέγεθος κινητού τηλεφώνου, την οποία χρησιμοποιεί ο ασθενής για λίγες ημέρες
και την επιστρέφει στον ιατρό για ανάλυση. Ο ασθενής την φορά στη ζώνη του κάθε
πρωί, ενώ το βράδυ τη βγάζει για να την φορτίσει. Τη συσκευή ρυθμίζει αρχικά ο
γιατρός, εισάγοντας τα στοιχεία και τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά του
ασθενούς.
Αμέσως μετά την ενεργοποίησή του, το Holter αρχίζει
να καταγράφει τα κινητικά συμπτώματα του ασθενούς, όπως τη βραδυκινησία, την
υπερκινησία, την ακινησία, τις πτώσεις, το freezing. Διαθέτει επίσης πλήκτρο το
οποίο πατά ο ασθενής κάθε φορά που παίρνει τα φάρμακά του.
«Τα χαρακτηριστικά αυτά καθιστούν τη συσκευή αυτή
ιδανική για ασθενείς με κινητικές διακυμάνσεις (ON-OFF, υπερκινησία κ.λπ.),
freezing (είναι το «πάγωμα» κατά την κίνηση) ή/και πτώσεις», λέει ο κ. Ζήκος.
«Ενδείκνυται επίσης για ετήσιο προληπτικό έλεγχο της κινητικής κατάστασης και
τη σταδιοποίηση της νόσου, καθώς για την επιλογή των κατάλληλων ασθενών για
επεμβατική θεραπεία της νόσου Πάρκινσον».
Τα δεδομένα που συλλέγονται στο Holter αναλύονται
αυτόματα με τη χρήση ειδικών αλγορίθμων. Όταν ο ασθενής επιστρέψει τη συσκευή
στον γιατρό, εκείνος βλέπει τα δεδομένα, αξιολογεί την κατάστασή του, ελέγχει
την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων και κάνει τις απαιτούμενες προσαρμογές στη
θεραπεία (αν είναι απαραίτητες).
«Με αυτό τον τρόπο πολλοί ασθενείς με σοβαρές
κινητικές δυσκολίες, λαμβάνουν εξατομικευμένη αγωγή και βλέπουν σημαντική
βελτίωση της κατάστασής τους», τονίζει ο ειδικός. «Μελέτες έχουν δείξει, π.χ.,
ότι το Holter αξιολογεί με αποτελεσματικότητα 95% τη δυσκινησία, 88% την
βραδυκινησία, 85% το freezing και 92% τις κινητικές διακυμάνσεις (ON-OFF) της
νόσου Πάρκινσον».
Το Monitor
Το Monitor για τη νόσο Πάρκινσον είναι ένα σύστημα
αποτελούμενο από πέντε φορητές συσκευές (αισθητήρες), τις τέσσερις από τις
οποίες φορά ο ασθενής σαν βραχιόλια στα χέρια και στα πόδια, και την πέμπτη
στην ζώνη του. Το σύστημα αυτό μπορεί να αγοράσει ή να νοικιάσει ο ασθενής για
όσο καιρό επιθυμεί και το χρησιμοποιεί σε τακτά χρονικά διαστήματα (συνιστάται
χρήση για τουλάχιστον 3 ημέρες τον μήνα, ώστε να υπάρχει συστηματική
παρακολούθηση).
Το PDMonitor καταγράφει περισσότερες κινητικές
παραμέτρους από το Holter και επιπλέον λαμβάνει δεδομένα για τη διατροφή του
ασθενούς. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να στείλει μήνυμα ο ασθενής στον
ιατρό ή για να σημειώσει στοιχεία για την κινητική κατάστασή του. Όλα τα
δεδομένα αποστέλλονται μέσο διαδικτύου καθημερινά στον θεράποντα ιατρό, για
ανάλυση και λήψη αποφάσεων.
«Με το PDMonitor η παρακολούθηση του ασθενούς είναι
συνεχής, αντικειμενική και ακριβής για όσο χρονικό διάστημα επιθυμεί ο
ασθενής», εξηγεί ο κ. Ζήκος. «Αυτό μπορεί να γίνει, π.χ., αρκετές ημέρες πριν
από ένα προγραμματισμένο ραντεβού, ώστε να αποκομίσει ο γιατρός λεπτομερή
εικόνα για την κινητικότητα του ασθενούς».
Το μεγάλο πλεονέκτημα του PDMonitor είναι ότι
επιτρέπει τη μηνιαία παρακολούθηση του ασθενούς. Αυτό παρέχει τη δυνατότητα της
έγκαιρης ανίχνευσης τυχόν διαφοροποίησης στα κινητικά συμπτώματα των ασθενών
και άμεσης τροποποίησης της αγωγής, ώστε να διατηρηθεί η ποιότητα ζωής στα
επιθυμητά επίπεδα. Επιπρόσθετα, αν υπάρξει κάποιο σύμπτωμα που απαιτεί
πολυήμερη διερεύνηση, αυτό μπορεί εύκολα να γίνει, χωρίς ταλαιπωρία και
επιβάρυνση του ασθενούς.
«Με τις συσκευές αυτές έχει αλλάξει ο τρόπος με τον
οποίο παρακολουθούμε και αντιμετωπίζουμε τη νόσο Πάρκινσον», υπογραμμίζει ο κ.
Ζήκος. «Μέχρι τώρα αξιολογούσαμε τους ασθενείς μας με βάση ό,τι βλέπαμε στη
διάρκεια της επίσκεψης στο ιατρείο (άρα με δεδομένα ενός ημιώρου, στην καλύτερη
περίπτωση) και όσα μας έλεγαν οι ίδιοι και οι φροντιστές τους. Η αντικειμενική
καταγραφή από το Parkinson-Holter ή το PDMonitor είναι πολύ ακριβέστερη και
επιτρέπει την εξατομίκευση της θεραπείας. Πόσο μάλλον τώρα, εν μέσω της
πανδημίας που έχει προκαλέσει ο νέος κορωνοϊός, όπου πλέον έχουμε τη δυνατότητα
να ελέγχουμε αξιόπιστα τους ασθενείς μας χωρίς να χρειασθεί να έρθουν στο
ιατρείο μας».