Αιμορροΐδες: Πότε είναι αναπόφευκτο το χειρουργείο;

Ενδείξεις για την ύπαρξη ανάγκης για χειρουργική αντιμετώπιση της αιμορροϊδοπάθειας αποτελεί τόσο η αναποτελεσματικότητα των συντηρητικών τρόπων αντιμετώπισης των συμπτωμάτων της πάθησης όσο και οι επαναλαμβανόμενες υποτροπές. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτοί είναι και οι δύο συχνότεροι λόγοι επίσκεψης των συγκεκριμένων ασθενών στον γαστρεντερολόγο ή στον εξειδικευμένο χειρουργό.

«Η αιμορροϊδοπάθεια είναι μια αρκετά κοινή νόσος που θεωρείται ως δευτερεύον πρόβλημα υγείας. Παρόλα αυτά είναι ιδιαίτερα ενοχλητική και επηρεάζει την ποιότητα ζωής των ασθενών. Μερικοί από αυτούς δεν βρίσκουν ανακούφιση από τα συμπτώματα που προκαλεί, παρά τις προσπάθειές τους με συντηρητικούς τρόπους, που συχνά όμως δεν είναι οι κατάλληλοι. Είναι δε πολύ συχνό το φαινόμενο να δοκιμάζουν κάθε άλλο τρόπο για να απαλλαγούν από αυτά τα συμπτώματα παρά τον ενδεδειγμένο: τη διάγνωση και τις συμβουλές ενός ειδικού γιατρού. Έτσι, υποφέρουν, πολλές φορές και μήνες ολόκληρους, αγωνιώντας. Γιατί οι ασθενείς που δεν έχουν δεχθεί ιατρική συμβουλή και υποθέτουν ότι υποφέρουν από αιμορροϊδοπάθεια, έχουν πάντα αμφιβολίες μήπως πίσω από τα συμπτώματά τους κρύβεται μια πιο σοβαρή πάθηση. Υποβάλλουν τον εαυτό τους σε αυτή τη διαδικασία, ενώ μπορούν να θεραπευτούν σε ελάχιστα λεπτά της ώρας», επισημαίνει ο γενικός χειρουργός Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος - Διευθυντής της χειρουργικής κλινικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών - Ιατρικού Περιστερίου και Πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής (www.axiarchos.gr).

Όλοι έχουμε αιμορροΐδες προκειμένου να προστατεύονται οι μύες του πρωκτικού σφιγκτήρα και να αποφεύγονται διαρροές. Έχει επικρατήσει όμως ο όρος «αιμορροΐδες» όταν αναφερόμαστε στις φλεγμαίνουσες αιμορροΐδες, που δεν είναι άλλο παρά πρησμένες φλέβες στον πρωκτό και στο κάτω τμήμα του ορθού, παρόμοιες με τους κιρσούς. Μπορεί να είναι αποτέλεσμα της πίεσης που προκαλείται κατά την προσπάθεια αφόδευσης ή της πίεσης στις εν λόγω φλέβες λόγω εγκυμοσύνης ή παχυσαρκίας. Η αιμορροϊδοπάθεια ωστόσο μπορεί να προκληθεί και από επαναλαμβανόμενα περιστατικά διάρροιας, αλλά και εξαιτίας κληρονομικότητας ή απλώς λόγω ηλικίας. Σπανιότατα, η παρεμπόδιση της επιστροφής του αίματος μπορεί να προκαλείται και από άλλες αιτίες, όπως από κίρρωση του ήπατος, από όγκους στην κοιλιακή περιοχή ή από θρομβώσεις μεγάλων κοιλιακών φλεβών.

Υπολογίζεται ότι σχεδόν 3 στους 4 ενήλικες θα εμφανίσουν αιμορροϊδοπάθεια κάποια στιγμή στη ζωή τους. Οι πάσχοντες είναι συχνότερα 45 έως 75 ετών και στην πλειονότητά τους άνδρες. Μερικές φορές οι αιμορροΐδες είναι συμπτωματικές, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν ήπιο κνησμό, ενόχληση, πόνο ή/και αιμορραγία. Άλλοτε μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι με μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και άλλοτε απαιτούνται πιο εξατομικευμένες προσεγγίσεις για τη θεραπεία τους, είτε με τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής είτε με τη διεξαγωγή απλής χειρουργικής επέμβασης.

Διακρίνονται σε 1ου βαθμού, οι οποίες δεν είναι εμφανείς παρά μόνο με το πρωκτοσκόπιο, σε 2ου βαθμού, που προσπίπτουν (βγαίνουν έξω) από τον πρωκτό, αλλά αυτόματα ανατάσσονται, σε 3ου βαθμού που προσπίπτουν και ανατάσσονται με ειδικούς χειρισμούς από τον ασθενή και σε 4ου βαθμού, που εξέρχονται από το πρωκτικό κανάλι και δεν ανατάσσονται. Η θεραπεία τους όταν βρίσκονται στα δύο αρχικά στάδια είναι συντηρητική.

Υπάρχουν δύο τύποι αιμορροΐδων: οι εξωτερικές και οι εσωτερικές. Οι πρώτες βρίσκονται στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό, ενώ οι εσωτερικές αιμορροΐδες βρίσκονται μέσα στο ορθό, αν και σε προχωρημένα στάδια οι εσωτερικές διογκώνονται σε σημείο που προσπίπτουν από τον πρωκτό. Και οι δύο τύποι μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα. «Όλα εξαρτώνται από το μέγεθος και το βαθμό της αιμορροΐδας. Στις εσωτερικές, η πίεση και ο ερεθισμός που προκαλείται κατά τη διάρκεια της αφόδευσης προκαλούν συχνότερα αιμορραγία, ενώ οι εξωτερικές μπορεί να προκαλέσουν κνησμό, αιμορραγία θρόμβωση, η οποία γίνεται αντιληπτή από τον έντονο πόνο που προκαλείται», εξηγεί ο Δρ. Ξιάρχος.

Ο οξύς και έντονος πρωκτικός πόνος, θα μπορούσε να είναι ένδειξη περίσφιξης της αιμορροΐδας, η οποία προκαλείται όταν μια προσπίπτουσα εσωτερική αιμορροΐδα έχει παγιδευτεί από τους πρωκτικούς μύες, με αποτέλεσμα τη διακοπή της παροχής αίματος σ’ αυτή. Συνέπειες της περίσφιξης μπορεί να είναι η θρόμβωση, η νέκρωση και η γάγγραινα της αιμορροΐδας, γι’ αυτό και η περίσφιξη πρέπει να αντιμετωπίζεται αμέσως από γιατρό.

Η ύπαρξη αιμορραγίας, πόνου, τα επίμονα συμπτώματα παρά τις προσπάθειες εξάλειψής τους όπως και τα πολύ σκούρα κόπρανα είναι ενδείξεις που δεν πρέπει να αγνοούνται και που πρέπει να οδηγούν χωρίς καθυστέρηση τον ασθενή στον γαστρεντερολόγο ή στον εξειδικευμένο χειρουργό. Και λέγοντας επίμονα συμπτώματα εννοούμε αυτά που παρά την αύξηση των προσλαμβανόμενων φυτικών ινών και της ποσότητας νερού που λαμβάνεται καθημερινά, παρά την άσκηση, παρά τα αναλγητικά και τα ζεστά μπάνια, δεν υποχωρούν.

«Σ’ αυτές τις περιπτώσεις και αφού έχουν αποκλειστεί άλλες παθήσεις με τη βοήθεια εξετάσεων, οι αιμορροΐδες που δίνουν τόσο έντονα συμπτώματα αντιμετωπίζονται χειρουργικά. Έχουν αναπτυχθεί και εφαρμοστεί αρκετές τεχνικές οι οποίες στη συνέχεια  εγκαταλείφθηκαν, εξαιτίας είτε της αναποτελεσματικότητάς τους είτε των υποτροπών είτε των επιπλοκών που προκαλούσαν. Έχουν αντικατασταθεί με πρωτοποριακές και ανώδυνες μεθόδους όπως η καθοδηγούμενη με υπέρηχο απολίνωση των αιμορροϊδικών αρτηριών, η οποία με τη βοήθεια υπερσύγχρονων μηχανημάτων θεραπεύει τα τρία κύρια συμπτώματα της νόσου, ανώδυνα, χωρίς εκτομή ή ακρωτηριασμό των ιστών και χωρίς την παραμικρή πληγή. Δεν υπάρχει, λοιπόν, κανείς απολύτως λόγος οι ασθενείς να υποφέρουν, να αγωνιούν και να κινδυνεύουν μεταξύ των άλλων και από αναιμία όταν η αιμορραγία είναι χρόνια, αφού μπορούν να θεραπευτούν σε μόλις 30 λεπτά», τονίζει ο Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος.