Ο κ. MAKSIMOVIĆ ενέταξε την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικού Ύδατος μέσα στο πλαίσιο του παραπάνω σχεδιασμού, τονίζοντας, παράλληλα, την αναγκαιότητα συνεργασιών και διάδρασης μεταξύ των μελετητών και όλων των θεσμικών φορέων για την αποδοτική υλοποίησή του.
Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2016
Απολογισμός δεύτερης μέρας του Επιστημονικού Συνεδρίου «Βιώσιμη Διαχείριση Αστικού Νερού - Ανταλλαγή Βέλτιστων Πρακτικών στην Ευρώπη», στο «The HUB Events»
Συνολικά
πάνω από 420 ήταν οι σύνεδροι που παρακολούθησαν τις εργασίες του διήμερου
Επιστημονικού Συνεδρίου «Βιώσιμη Διαχείριση Αστικού Νερού - Ανταλλαγή Βέλτιστων
Πρακτικών στην Ευρώπη», στο «The HUB Events» στις 26 & 27/1. Εκπρόσωποι της
πολιτείας, των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης από όλη τη χώρα,
της πανεπιστημιακής και εκπαιδευτικής κοινότητας, του επιχειρηματικού κόσμου,
ενώσεων πολιτών και πλήθος κόσμου συμμετείχαν με ενδιαφέρον στην εκδήλωση, με
κοινή στόχευση την ενημέρωση και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την
αειφορική διαχείριση του αναντικατάστατου πόρου.
Οι
εργασίες της δεύτερης μέρας ξεκίνησαν με εισηγήσεις πάνω στη θεματική των
Βέλτιστων πρακτικών στη διαχείριση του αστικού νερού. Η εκκίνηση δόθηκε με την
παρουσίαση του κ. ČEDO MAKSIMOVIĆ, Καθηγητή στο ImperialCollegeLondon,
Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος, ο
οποίος αναφέρθηκε στο projectBlueGreenDream. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή
μέθοδο αστικού σχεδιασμού, βασιζόμενη στην ανάλυση και βελτιστοποίηση των
αλληλεπιδράσεων των υπηρεσιών του αστικού οικοσυστήματος, συνυφαίνοντας
ζητήματα όπως το νερό, το πράσινο, την ενέργεια, την τροφή, την ανακύκλωση
αποβλήτων, την ενεργειακή αποδοτικότητα, την υγεία, τις κοινωνικο-οικονομικές
και διακυβερνητικές απόψεις.
Ο κ. MAKSIMOVIĆ ενέταξε την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικού Ύδατος μέσα στο πλαίσιο του παραπάνω σχεδιασμού, τονίζοντας, παράλληλα, την αναγκαιότητα συνεργασιών και διάδρασης μεταξύ των μελετητών και όλων των θεσμικών φορέων για την αποδοτική υλοποίησή του.
Ο κ. MAKSIMOVIĆ ενέταξε την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικού Ύδατος μέσα στο πλαίσιο του παραπάνω σχεδιασμού, τονίζοντας, παράλληλα, την αναγκαιότητα συνεργασιών και διάδρασης μεταξύ των μελετητών και όλων των θεσμικών φορέων για την αποδοτική υλοποίησή του.
Στη
συνέχεια το βήμα δόθηκε στον κ. ΜΑΡΚΟ ΣΚΛΗΒΑΝΙΩΤΗ, Τεχνικό Σύμβουλο της Ένωσης
Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (ΕΔΕΥΑ), Εκπρόσωπο της Ελλάδας στη
Γενική Συνέλευση της EurEau, ο οποίος παρουσίασε τα βασικά δεδομένα
παρακολούθησης ποιότητας πόσιμου νερού στους Δήμους της Ελλάδας εστιάζοντας
κυρίως στις ΔΕΥΑ, επισημαίνοντας ότι στα μεγάλα και μεσαία συστήματα
παρατηρούνται εξαιρετικά μικρές αποκλίσεις στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του.
Επίσης, ο κ. ΣΚΛΗΒΑΝΙΩΤΗΣ πρότεινε ένα οργανωτικό δίκτυο εργαστηρίων που θα
μπορούσε να αντιμετωπίσει τα πρακτικά και οικονομικά προβλήματα που προκύπτουν
από τα υψηλά standards της πρόσφατης αναθεώρησης της Οδηγίας για το Πόσιμο
Νερό.
Ο κ.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ, Ερευνητής στο Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας, ξεκίνησε την
παρουσίασή του επιχειρώντας μια ιστορική αναδρομή στην εξέλιξη της υδροδότησης
στη χώρα μας, επισημαίνοντας ιδιαίτερα τις τεχνολογικές κατακτήσεις ύδρευσης
και αποχέτευσης, που εμφανίζονται, ήδη, από τη Μινωική περίοδο. Μεταφερόμενος
στη σύγχρονη πραγματικότητα, ο κ. ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ τόνισε ότι το σύνολο περίπου του
πληθυσμού της Χώρας υδροδοτείται με πόσιμο νερό υψηλής ποιότητας και σύμφωνα με
στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης των Επιχειρήσεων Ύδρευσης-Αποχέτευσης (EUREAU)
και της ΕΔΕΥΑ, τα δίκτυα υδροδότησης, οι μονάδες επεξεργασίας υγρών αποβλήτων
κι άλλες υποδομές προστασίας του αστικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα, βρίσκονται
σε υψηλό επίπεδο. Τέλος, αναφερόμενος στις μελλοντικές υδατικές προκλήσεις,
σημείωσε πως η αύξηση κινδύνων από πλημμυρικά γεγονότα και η μείωση της
διαθεσιμότητας υδατικών πόρων που συνεπάγεται η αναμενόμενη αύξηση της
αστικοποίησης μπορούν να μετριαστούν με τον περιορισμό απωλειών, τη μείωση της
κατανάλωσης, την επαναχρησιμοποίηση εκροών απόβλητων και την κατασκευή
ομβροδεξαμενών.
Ακολούθησαν
οι εισηγήσεις του κ. ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΥΛΙΔΗ, Γενικού Διευθυντή της Δημοτικής
Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Κοζάνης (ΔΕΥΑΚ) και του κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
ΜΠΑΛΟΓΙΑΝΝΗ, Γενικού Διευθυντή της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης
Λάρισας (ΔΕΥΑΛ), οι οποίοι εισέφεραν καλά παραδείγματα υδατικής διαχείρισης από
τις πόλεις τους, όπως την τηλεθέρμανση και τα έξυπνα υδρόμετρα AMR στην Κοζάνη
και τη Λάρισα, αντίστοιχα.
Ο κ.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ, Καθηγητής, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών,
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, παρουσίασε την πρακτική του τεχνικού
εμπλουτισμού, που όπως χαρακτηριστικά είπε «έχουμε «κλέψει» από τη φύση», καθώς
πρόκειται για μια διεργασία που υφίσταται στη σοφή λειτουργία του
περιβάλλοντος. Σύμφωνα με τον κ. ΔΙΑΜΑΝΤΗ, ο τεχνητός εμπλουτισμός των υπόγειων
νερών (ΤΕ) μπορεί να προβάλει ως μια αξιόπιστη λύση για την αύξηση της
διαθεσιμότητας των υπόγειων νερών και να δώσει διεξόδους στα προβλήματα που
δημιούργησε η στηριζόμενη -στην ικανοποίηση, χωρίς περιορισμούς, όλων των
αναγκών- διαχείριση των υδατικών πόρων τα παρελθόντα έτη και εντείνει σήμερα, η
αδυναμία των υφιστάμενων πολιτικών να ικανοποιήσουν την αυξανόμενη ζήτηση του
νερού με μια «επί θύρας» κλιματική αλλαγή και η υφιστάμενη οικονομική κρίση.
Η πρώτη
θεματική ενότητα ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του κ. ΣΤΑΜΑΤΗ ΖΟΓΚΑΡΗ, Ελληνικό
Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και
Εσωτερικών Υδάτων, ο οποίος αναφέρθηκε στην τεράστια περιβαλλοντική αξία του
Φαληρικού όρμου και στις ευκαιρίες οικολογικής αποκατάστασης αστικών ρεμάτων
και υγροτόπων της Αττικής, όπως της Πικροδάφνης, του Ποδονύφτη, του Ιριδανού,
του Φαληρικού Δέλτα κ.λπ..
Τη
δεύτερη ενότητα με θέμα Εργαλεία στη διαχείριση του αστικού νερού εγκαινίασε με
την εισήγησή του ο κ. ΜΙΧΑΗΛ ΣΚΟΥΡΤΟΣ, Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου
Αθηνών, Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης. Ο κ. Σκούρτος παρατήρησε ότι
από οικονομικής άποψης, οι υδάτινοι πόροι είναι ιδιάζοντα αγαθά, γι’αυτό και
είναι απαραίτητος ο διαχωρισμός μεταξύ δημόσιου και κοινωνικού πόρου. Όπως
τόνισε, το νερό πρέπει να είναι δημόσιο αγαθό για την κάλυψη των βιοτικών
αναγκών όλων των έμβιων όντων, όχι όμως για την κατασπατάληση και
κακοδιαχείρισή του. Ο κ. Σκούρτος είπε, χαρακτηριστικά, ότι το νερό έχει
καταλήξει να είναι η πεμπτουσία του φθηνού και αντιπαρέβαλε χαρακτηριστικά την
αξία του με αυτή των διαμαντιών, που είναι αντιστρόφως ανάλογη με την
αναγκαιότητά τους για τη διατήρηση της ζωής. Όπως ανέφερε ο κ. Σκούρτος, η
Κοινοτική Οδηγία για τους Υδάτινους Πόρους έθεσε την οικονομική διάσταση της
διαχείρισης των υδάτινων πόρων στο προσκήνιο, επικεντρώνοντας, κυρίως, σε
κανόνες εκτίμησης του πλήρους κόστους και στρατηγικές επιμερισμού του στους
χρήστες.
H
«σκυτάλη» πέρασε, εν συνεχεία στον κ. ΧΡΗΣΤΟ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟ, Επίκουρο Καθηγητή
Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Σχολής
Πολιτικών Μηχανικών, ο οποίος παρουσίασε 3 τεχνολογικά εργαλεία που
προσφέρονται για τη βιώσιμη διαχείριση του νερού και, πιο συγκεκριμένα, το
UWOptioneeringTool (UWOT), το UWAgentBasedModellingPlatform (UWABM) και το
UWSystemDynamicEnvironment (UWSDE). Τα εργαλεία αυτά λειτουργούν διαδραστικά
και αλληλοσυμπληρώνονται μέσα από την ανταλλαγή της ροής των δεδομένων τους και
συνιστούν ένα πολλά υποσχόμενο, αναδυόμενο πεδίο αλληλεπίδρασης μοντέλων μεταξύ
των κοινωνιών, των πόλεων και του περιβάλλοντός μας που οδηγεί σε πιο ανθεκτική
σχεδίαση του κύκλου του νερού.
Ο κ.
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΑΞΕΒΑΝΙΔΗΣ, Διευθυντής Πληροφορικής & Τεχνολογίας – ΕΥΔΑΠ Α.Ε.,
επικέντρωσε την παρουσίασή του στο ρόλο της Πληροφορικής και στα έξυπνα
εργαλεία που χρησιμοποιούνται από το Επιχειρησιακό Κέντρο Λειτουργίας της ΕΥΔΑΠ
και παρέχουν την υποδομή διαχείρισης για τα χωροθετημένα δεδομένα και συμβάντα,
τόσο σε πραγματικό χρόνο όσο και σε ιστορικό, για όλο το φάσμα της αρμοδιότητας
του Κέντρου. Μεταξύ άλλων, παρουσίασε σε επίπεδο λειτουργίας και δυνατοτήτων τα
Πληροφορικά Συστήματα Συλλογής Δεδομένων & Ελέγχου (SCADA, συστήματα
Τηλεμετρίας, βλαβοληπτικό, συστήματα Επεμβάσεων των Τεχνικών Συνεργείων και
συστήματα Εξυπηρέτησης & Τιμολόγησης Πελατών), την Κεντρική Σχεσιακή Βάση
Δεδομένων (TimeSeriesDatabase), το Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών, το Portal
Επιχειρησιακού Κέντρου και τα Εργαλεία Dashboard.
Στη
συνέχεια, ο κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΕΝΤΕΣ, Προϊστάμενος Τμήματος Μελετών Δ/νσης Τεχνικών
Έργων – ΕΥΑΘ Α.Ε., αφού παρέθεσε βασικά στοιχεία για την ύδρευση και την
αποχέτευση της Θεσσαλονίκης, παρουσίασε τους ορισμούς των σύγχρονων εργαλείων
διαχείρισης και λειτουργίας των συστημάτων ύδρευσης, το μοντέλο διασύνδεσής
τους, καθώς και τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα από την εφαρμογή τους.
Παράλληλα, ο κ. Μεντές αναφέρθηκε και σε σχετικά παραδείγματα εφαρμογής, όπως
α) το γεωγραφικό σύστημα πληροφοριών (GIS) και τη σύνδεσή του με τις
λειτουργικές διαδικασίες του συστήματος ύδρευσης, β) τη διάχυση της πληροφορίας
όσον αφορά τη διαχείριση βλαβών ύδρευσης, γ) τη σύνδεση της βάσης δεδομένων των
καταναλωτών με το GIS, δ) την επίλυση προβλήματος με την βοήθεια υδραυλικού
μοντέλου λειτουργίας του συστήματος και ε) την τοποθέτηση συστήματος
αυτοματοποιημένης λήψης μετρητικών δεδομένων των υδρομέτρων των καταναλωτών.
Ακολούθησε
η παρουσίαση του κ. ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΠΑΓΡΗΓΟΡΙΟΥ, Διευθύνοντα Συμβούλου ENVECO Α.Ε., με
θέμα την Εκτίμηση περιβαλλοντικού κόστους και κόστους πόρου στο νερό ύδρευσης.
Σύμφωνα με τον κ. ΠΑΠΑΓΡΗΓΟΡΙΟΥ, το περιβαλλοντικό κόστος πρέπει να
υπολογίζεται βάσει του κόστους των μέτρων και έργων του Προγράμματος Μέτρων
(ΠΜ) που είναι σχετικά με τη βελτίωση ή διατήρηση της κατάστασης των Υδάτινων
Σωμάτων (ΥΣ), συνυπολογίζοντας μέρος του κόστους του προγράμματος
παρακολούθησης. Αντίστοιχα, το κόστος πόρου προτείνεται να υπολογίζεται βάσει
του κόστους των μέτρων και έργων του Προγράμματος Μέτρων (ΠΜ) που είναι σχετικά
με την εξοικονόμηση και την ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων, καθώς και
με την επαρκή κάλυψη της ζήτησης πόσιμου νερού.
Ο κ.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΑΦΑΡΙΚΑΣ, Γενικός Διευθυντής Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και
Αποχέτευσης Σερρών (ΔΕΥΑΣ), αναφέρθηκε στις αδυναμίες, αλλά και τις προοπτικές,
της τιμολόγησης του αστικού νερού ως εργαλείου για την ορθολογική διαχείρισή
του. Συμπερασματικά, ο κ. Σαφαρίκας επεσήμανε ότι η πλήρης οικονομική και
περιβαλλοντική ανάκτηση κόστους του νερού, που αποτελεί τμήμα της συνολικής
τιμολόγησης, όπως προβλέπεται από την Οδηγία-Πλαίσιο, είναι αρκετά δύσκολη στην
εφαρμογή. Η δημιουργία ενός ομοιόμορφου πλαισίου τιμολόγησης από τις
επιχειρήσεις ύδρευσης θα απαιτήσει ιδιαίτερο σχεδιασμό και δεν μπορεί να
εφαρμοσθεί πλήρως σε όλες τις χώρες, ούτε θα οδηγήσει σε ομοιόμορφες τιμές στα
κράτη μέλη της Ε.Ε.. Για τον λόγο αυτό, η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και το
σύνολο των Κυβερνήσεων, θα πρέπει να λάβουν υπόψη όλες οι ιδιαιτερότητες των
χωρών μελών και, ταυτόχρονα, θα πρέπει η γενική κατεύθυνση να είναι προς την
υλοποίηση της Οδηγίας, γεγονός που θα επιφέρει μακροπρόθεσμα σημαντικά
αποτελέσματα στη διαχείριση του ύδατος και θα συμβάλλει στη διαφύλαξη των
φυσικών πόρων στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60/EK.
Η κ.
ΑΡΓΥΡΗ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ολοκλήρωσε τη δεύτερη θεματική ενότητα, παρουσιάζοντας την
εισήγηση του κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΜΑΛΟΥΓΚΑ, Προϊστάμενου Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης
- Τομέας «Περιβάλλον» Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών,
Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (Ε.Π.Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α), ο οποίος λόγω κωλύματος
δεν μπόρεσε να παραβρεθεί. Η κ. ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ παρουσίασε τα έργα διαχείρισης και
προστασίας υδατικών πόρων καθώς και πρόληψης του περιβαλλοντικού κινδύνου που
προέρχεται από πλημμύρες, που έχουν υλοποιηθεί στο πλαίσιο του ΕΠΠΕΡΑΑ
2007-2013 και, εν συνεχεία, τις Δράσεις Βιώσιμης Διαχείρισης Υδατικών Πόρων,
Υγρών Αποβλήτων & Ιλύος που προβλέπονται για το νέο ΕΣΠΑ 2014–2020.
Τα
βασικά συμπεράσματα των εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν το διήμερο του Συνεδρίου
σταχυολόγησε ο κ. Ανδρέας Ανδρεαδάκης, υπογραμμίζοντας τη σημασία του δημόσιου
χαρακτήρα του νερού, τη διάκριση μεταξύ τιμολόγησης και κοστολόγησης, την
αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών, εργαλείων και μεθοδολογιών διαχείρισης
του νερού και την ανάγκη εντατικοποίησης διαδικασιών διαβούλευσης στις οποίες
θα συμμετέχουν ενεργά ενημερωμένοι πολίτες.
Οι
εργασίες του Συνεδρίου ολοκληρώθηκαν με τη Συζήτηση Στρογγυλής Τράπεζας
«Βιώσιμη Διαχείριση Αστικού Νερού και Τοπική Αυτοδιοίκηση: Προοπτικές και
Προκλήσεις» στην οποία προήδρευσε ο Πρόεδρος της ΕΔΕΥΑ, κ. Γ. Μαρινάκης, και
συμμετείχαν ο Πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ κ. Παπαδόπουλος, ο Πρόεδρος της ΕΥΑΘ κ.
Παπαδάκης, η Διευθύντρια της ΕΔΕΥΑ κ. Κοτσελίδου και επικεφαλής ΔΕΥΑ από όλη τη
χώρα. Η συζήτηση υπήρξε εξαιρετικά σημαντική, καθώς έφερε σε κοινό τραπέζι
συνομιλίας τους βασικούς διαχειριστές του Νερού στην Ελλάδα και ανέδειξε τόσο
τα κοινά προβλήματα, όσο και ειδικότερες προκλήσεις, όπως αυτές που
αντιμετωπίζει η ΔΕΥΑ Λέσβου, λόγω των προσφυγικών ροών και αποτύπωσε με έμφαση
ο Πρόεδρός της κ. Ακριώτης. Η συζήτηση κατέληξε στην πρόταση σύστασης ενιαίου
φορέα που θα αναδείξει τα κοινά προβλήματα των Επιχειρήσεων και θα επεξεργαστεί
προτάσεις και βέλτιστες λύσεις για την αντιμετώπισή τους. Ακολούθησε συζήτηση
με το κοινό.
Για
συνολικότερη ενημέρωση δείτε επισυναπτόμενο το Δελτίο Τύπου με τα πεπραγμένα
της πρώτης μέρας του Συνεδρίου.
Το έργο
χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία στο πλαίσιο
του Προγράμματος «Είμαστε όλοι Πολίτες», το οποίο είναι μέρος του συνολικού
Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του ΕΟΧ για την Ελλάδα, γνωστού ως EEAGrants.
Διαχειριστής Επιχορήγησης του Προγράμματος είναι το Ίδρυμα Μποδοσάκη. Στόχος
του Προγράμματος είναι η ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών στη χώρα μας και
η ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της δημοκρατίας και της βιώσιμης
ανάπτυξης.
Περισσότερες
πληροφορίες:
Λουκία
Καλαϊτζή, Υπεύθυνη Τύπου & Επικοινωνίας Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS
ΠΗΓΗ: press@medsos.gr