Ρομποτική χειρουργική: Επιτυχείς σπάνιες ουρολογικές επεμβάσεις στη χώρα μας

Εξαιρετικά είναι τα αποτελέσματα της ρομποτικής χειρουργικής σε ασθενείς με ουρολογικές παθήσεις ακόμα και όταν έχουν βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό ή σε περιστατικά με υψηλό δείκτη χειρουργικής δυσκολίας. Επεμβάσεις που είναι σπάνιες όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και στην Ευρώπη, καθώς απαιτούν επιστημονική αρτιότητα και συντονισμό μίας ομάδας ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων έχουν αξιοθαύμαστη έκβαση και ταχεία ανάρρωση, όταν πραγματοποιούνται με το πιο πρόσφατο και σημαντικότερο βιοτεχνολογικό επίτευγμα, που απογείωσε την ουρολογική χειρουργική, το ρομποτικό σύστημα daVinci.

Οι επεμβάσεις με αυτό το ρομπότ ναι μεν είναι ελάχιστα τραυματικές με τα οφέλη της ελάχιστης παρέμβασης, αλλά απαιτούν ιδιαίτερες αναισθησιολογικές συνθήκες και κατάρτιση της λειτουργίας των ζωτικών οργάνων. Όπως επισημαίνει ο Διευθυντής του Κέντρου Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογίας του Ιατρικού Αθηνών και Διδακτικό μέλος IRCAD/EITS της Ιατρικής Σχολής του Στρασβούργου, χειρουργός ουρολόγος Δρ. Γεώργιος Κυριάκου «στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών έχει πραγματοποιηθεί σημαντικός αριθμός επεμβάσεων ρομποτικής ριζικής προστατεκτομής και ρομποτικής μερικής νεφρεκτομής, σε ασθενείς που έχουν απολέσει τμήμα ή ολόκληρο τον πνεύμονά τους, λόγω καρκίνου και σε χειρουργημένους καρδιοπαθείς. 

Έχουν πραγματοποιηθεί επίσης ρομποτικές ριζικές προστατεκτομές λόγω καρκίνου σε ήδη χειρουργημένους ασθενείς για υπερτροφία του προστάτη, γεγονός που αυξάνει σημαντικά το δείκτη δυσκολίας. Οι ασθενείς αυτοί ανάρρωσαν ταχύτατα, δεν παρουσίασαν επιπλοκές, δεν επιβαρύνθηκε η αναπνευστική και η καρδιακή λειτουργία τους και επέστρεψαν στο σπίτι τους μετά από 2-3 ημέρες», τονίζει.

Εν γένει, η ρομποτική χειρουργική παρέχει στον χειρουργό εξαιρετική 3D ευκρίνεια του χειρουργικού πεδίου,  του επιτρέπει να έχει πρόσβαση μέσω της κάμερας στα πιο δυσπρόσιτα σημεία και εργονομία κινήσεων Τα πλεονεκτήματα για τον ασθενή είναι το ελάχιστο μετεγχειρητικό άλγος, η μειωμένη απώλεια αίματος και συνεπώς ελαχιστοποίηση των μεταγγίσεων,  άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, ταχύτερη έξοδο από το νοσοκομείο και επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες.

Ειδικότερα, στον καρκίνο του προστάτη, η εξαιρετική εργονομία και ακριβής παρασκευή των ιστών με τους ρομποτικούς βραχίονες αποτελεί άριστο «εργαλείο» στην εκρίζωση του καρκίνου, με διασφάλιση της εγκράτειας ούρων και αυξημένων ποσοστών επανόδου της στυτικής ικανότητας, εκεί όπου ενδείκνυται. Σύμφωνα με μελέτες διαφαίνεται ότι η ρομποτική προσέγγιση προσφέρει ακόμα και ενθαρρυντικότερα ογκολογικά αποτελέσματα συγκριτικά με την ανοικτή προστατεκτομή. Στις περιπτώσεις όπου είναι απαραίτητη η αφαίρεση λεμφαδένων, το ποσοστό επιπλοκών και θρομβοεμβολικών επεισοδίων είναι σχετικά μικρότερο, όπως και οι απώλειες αίματος σε σχέση με την ανοικτή χειρουργική. «Τα ρομποτικά συστήματα βρίσκουν πλέον εφαρμογή και σε περιστατικά προχωρημένου τοπικά καρκίνου προστάτη με επίσης ελπιδοφόρα ογκολογικά και λειτουργικά οφέλη. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 88% των περιπτώσεων καρκίνου προστάτη στην Αμερική χειρουργείται ρομποτικά», επισημαίνει ο Δρ. Κυριάκου.

Εξαιρετικά σημαντικό πλεονέκτημα έχουν και οι ασθενείς με όγκους στο νεφρό μέχρι 4 εκατοστά (και μέχρι 7 εκ. σε κέντρα αναφοράς, όπως στο Κέντρο Ελάχιστα Επεμβατικής Ουρολογίας του Ιατρικού Αθηνών) σε σχετικά περιφερική θέση, οι οποίοι υποβάλλονται σε ρομποτική χειρουργική. Ο λόγος είναι ότι η επέμβαση πραγματοποιείται χωρίς θυσία όλου του νεφρού και όπως έχει αποδειχθεί, οι ασθενείς που έχουν και τους 2 νεφρούς ζουν περισσότερο. Επιπλέον, το εναπομείναν νεφρό έχει μικρότερης διάρκειας ισχαιμία κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Από ογκολογική άποψη τα αποτελέσματα της ρομποτικής μερικής νεφρεκτομής αποδεικνύονται ισότιμα με αυτά της ολικής νεφρεκτομής.

Οι δε ασθενείς με  διηθητικό καρκίνωμα της ουροδόχου κύστης, έχει φανεί ότι βιώνουν ηπιότερα την επέμβαση όταν αυτή πραγματοποιείται ρομποτικά. Κατά την πολύωρη και βαριά αυτή επέμβαση αφαιρείται η κύστη με τον προστάτη και τους λεμφαδένες της λεκάνης στον άνδρα, και η κύστη με τη μήτρα, τμήμα κόλπου, πιθανώς οι ωοθήκες καθώς και λεμφαδένες στη γυναίκα. Κατόπιν αυτών είναι  απαραίτητη η κατασκευή νέας ουροδόχου κύστης ή εκτροπή των ούρων με στομία στο δέρμα. Παρά την πολυπλοκότητα της επέμβασης οι ασθενείς που χειρουργούνται με DaVinci έχουν λιγότερες επιπλοκές συγκριτικά με αυτές που μπορεί να παρουσιάσουν όσοι υποβάλλονται σε ανοικτή επέμβαση και πολύ λιγότερο πόνο. Έχουν δε μικρότερα ποσοστά μετεγχειρητικού ειλεού, ενώ οι απώλειες αίματος σαφώς λιγότερες.

Η ρομποτική χειρουργική έχει το ίδιο καλά αποτελέσματα και σε καλοήθεις παθήσεις. Τέτοιες είναι συγγενείς ανωμαλίες ουροποιητικού, ιατρογενείς κακώσεις ουρητήρα και η οπισθοπεριτοναϊκή ίνωση.

Από τη ρομποτική χειρουργική μπορούν να επωφεληθούν και οι γυναίκες με πτώση κύστης (κυστεοκήλη), πρόπτωση μήτρας και πρόπτωση ορθού (ορθοκήλη). Αιτίες αυτών των παθήσεων είναι οι πολλοί και δύσκολοι τοκετοί, η παχυσαρκία, η προηγηθείσα αφαίρεση μήτρας, ο χρόνιος βήχας, η δυσκοιλιότητα κ.ά. «Κατά την επέμβαση ανασηκώνονται τα όργανα με συνθετικό πλέγμα και αποκτούν τη φυσιολογική τους ανατομία. Αποτελεί επέμβαση με πολλές ραφές, πολλές ανατομικές παρασκευές και καθήλωση των πλεγμάτων, που ευνοούνται από την τρισδιάστατη ευκρίνεια της ρομποτικής κάμερας καθώς και την εργονομία των κινήσεων που προσφέρουν οι ρομποτικοί βραχίονες. Τα αποτελέσματα είναι πολύ καλύτερα και μακροχρόνια σε σχέση με άλλες διορθωτικές επεμβάσεις, ιδίως διακολπικές και με μηδενικά ποσοστά απόρριψης του πλέγματος», καταλήγει ο Δρ. Γεώργιος Κυριάκου.

Συμπερασματικά, η ουρολογία βασίζεται όλο και περισσότερο στην τεχνολογία και τα εξελιγμένα πλέον ρομποτικά χειρουργικά συστήματα οδήγησαν τα τελευταία χρόνια σε θεραπείες που παλαιότερα ήταν αδύνατες. Ιδιαίτερα το daVinci, έχει υπερπολλαπλασιάσει τις πραγματοποιηθείσες επεμβάσεις και έχει αποδείξει την ανωτερότητά του όταν το χειρίζονται εξειδικευμένοι και έμπειροι χειρουργοί.