Ομιλία του Βασίλη Τσίρκα, βουλευτή Άρτας του ΣΥΡΙΖΑ, στην Ολομέλεια της Βουλής για τη Δημόσια Διοίκηση

Ο Βασίλης Τσίρκας, βουλευτής Άρτας του ΣΥΡΙΖΑ, πραγματοποίησε ομιλία στα πλαίσια της συζήτησης στη Βουλή για το Νομοσχέδιο που αφορά στο «Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών» που στελεχώνουν τη Δημόσια Διοίκηση. Στην ομιλία του τόνισε τη μεγάλη σημασία ενός νομοσχεδίου που έρχεται με σαφή διάθεση για τη συνέχιση της αποκομματικοποίησης του κράτους, για την αξιοκρατία, τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα των δημόσιων λειτουργών.

           Μεταξύ άλλων ανέφερε: «Μετά από πέντε μήνες διακυβέρνησης της Αριστεράς έχουμε μπροστά στα μάτια μας αποκαλυπτικές πτυχές της δημόσιας κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Λίστες φοροδιαφυγής στο φως με Έλληνες καταθέτες, κυκλώματα εκβιασμού, διώξεις για επίμαχες δανειοδοτήσεις. Είναι προφανές πως το κλίμα αλλάζει, και αλλάζει με αέρα δημοκρατίας και αίσθημα δικαίου, κάτι που οι διοικήσεις των μέσων ενημέρωσης επιλέγουν να αποσιωπήσουν.

Το κράτος και η Δημόσια Διοίκηση βρίσκονται εδώ και πάρα πολύ καιρό σε βαθιά κρίση. Κρίση στρατηγικής και δομής. Παραλάβαμε ένα κράτος με απαρχαιωμένη δομή, προσανατολισμένο να εξυπηρετεί τα εκάστοτε κόμματα εξουσίας και όχι τις ανάγκες του πολίτη. Βασισμένο στις πελατειακές σχέσεις. Το παρόν νομοσχέδιο, λοιπόν, αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για τον εκσυγχρονισμό του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης. Όραμά μας και στόχος μας είναι η δημιουργία ενός κράτους που να εξυπηρετεί τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών και να χαράζει μια αναπτυξιακή πορεία για τη χώρα μας».

 Τα σημαντικότερα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο συγκεκριμένο Νομοσχέδιο, μέρος των οποίων παρουσίασε και ο Βασίλης Τσίρκας στην ομιλία του, συνοψίζονται στα εξής:

•        Εισάγεται η αξιολόγηση δομών και προσώπων, η επιλογή επιτελικών στελεχών κορυφής, η ανάδειξη στελεχών, τα οποία θα ρυθμίζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργείται ένα σύστημα ολοκληρωμένο και μεθοδικό. Αυτό θα γίνει με τη σύσταση του Εθνικού Μητρώου που ανατρέπει την απαρχαιωμένη δομή και τον ξεπερασμένο τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης.

•        Η λειτουργία του κρατικού μηχανισμού απαγκιστρώνεται από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία με τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου και την ένταξη, εφόσον το επιθυμούν, υποψήφιων για την κάλυψη διοικητικών θέσεων αυξημένης ευθύνης. Αυτό αποτελεί σημαντική διαρθρωτική αλλαγή που ανατρέπει την μέχρι τώρα φιλοσοφία του.

•        Στο νέο αυτό Μητρώο μπορούν να ενταχθούν μέσω υποβολής αίτησης όλοι οι μόνιμοι και ΙΔΑΧ υπάλληλοι οι οποίοι έχουν λάβει στην αξιολόγηση για δύο συνεχείς περιόδους βαθμολογία μεγαλύτερη ή ίση του 75% και πληρούν τουλάχιστον κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

•        Οι θέσεις των γενικών γραμματέων, αναπληρωτών γενικών γραμματέων και ειδικών γραμματέων των υπουργείων της κυβέρνησης θα στελεχώνονται με μέλη του Μητρώου. Οι θέσεις αυτές δεν θα είναι πλέον το υβρίδιο πολιτικο-διοικητικού θεσμού αλλά θα αποτελούν τη συνέχεια και τη θεσμική μνήμη της δημόσιας διοίκησης.

•        Εισάγεται ένα καινοτόμο στοιχείο όπου ο κάθε προϊστάμενος αξιολογείται και από τους άμεσους υφισταμένους του, μέσω ανώνυμου ερωτηματολογίου που καταρτίζεται από τη διεύθυνση προσωπικού.

•        Με το σύστημα επιλογής προϊσταμένων δίνεται η δυνατότητα να διεκδικήσουν πλέον θέση και υπάλληλοι που δεν έχουν ασκήσει στο παρελθόν καθήκοντα προϊσταμένου, διαθέτουν όμως υψηλά προσόντα. Με τον τρόπο αυτό σταματά ο φαύλος κύκλος των κομματικών θέσεων.

•        Αποκαθίσταται η αδικία με τους επιτυχόντες του ΑΣΕΠ του 1998 που παρέμεναν αδιόριστοι επί 18 χρόνια, οι οποίοι μπορούν πλέον να προσληφθούν.

Ομιλία στην Ολομέλεια για το σχέδιο νόμου: «Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών».

24/02/2016

     Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

          Μετά από πέντε μήνες διακυβέρνησης της Αριστεράς έχουμε μπροστά στα μάτια μας αποκαλυπτικές πτυχές της δημόσιας κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Λίστες φοροδιαφυγής στο φως με Έλληνες καταθέτες, κυκλώματα εκβιασμού, διώξεις για επίμαχες δανειοδοτήσεις.

          Είναι προφανές πως το κλίμα αλλάζει, και αλλάζει με αέρα δημοκρατίας και αίσθημα δικαίου, κάτι που οι διοικήσεις των μέσων ενημέρωσης επιλέγουν να αποσιωπήσουν.

          Και συνεχίζουμε με το σημερινό νομοσχέδιο συνεχίζουμε το έργο της αποκομματοποίησης του κράτους, με το οποίο ανατρέπονται πολλές από τις παθογένειες που ταλανίζουν για δεκαετίες τη Δημόσια Διοίκηση. Πρόκειται για ένα σχέδιο που προωθεί τη διαφάνεια, την αξιοκρατία και την αποτελεσματικότητα.

          Το κράτος και η Δημόσια Διοίκηση βρίσκονται εδώ και πάρα πολύ καιρό σε βαθιά κρίση. Κρίση στρατηγικής και δομής. Παραλάβαμε ένα κράτος με απαρχαιωμένη δομή, προσανατολισμένο να εξυπηρετεί τα εκάστοτε κόμματα εξουσίας και όχι τις ανάγκες του πολίτη. Βασισμένο στις πελατειακές σχέσεις.

          Το παρόν νομοσχέδιο, λοιπόν, αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για τον εκσυγχρονισμό του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης. Όραμά μας και στόχος μας είναι η δημιουργία ενός κράτους που να εξυπηρετεί τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών και να χαράζει μια αναπτυξιακή πορεία για τη χώρα μας.

          Οι προηγούμενες κυβερνήσεις απονεύρωσαν την κρατική λειτουργία. Και δυστυχώς, ο κ. Μητσοτάκης συνεχίζει την ακραία νεοφιλελεύθερη πορεία της Νέας Δημοκρατίας. Ως υπουργός στην κυβέρνηση Σαμαρά ήταν εκείνος που ανέλαβε να θυσιάσει στο βωμό του ακραίου νεοφιλελευθερισμού τον δημόσιο τομέα μέσω του μηχανισμού διαθεσιμότητας και απολύσεων χιλιάδων εκπαιδευτικών, καθαριστριών, σχολικών φυλάκων, εργαζομένων με χαμηλούς μισθούς.

          Απορρυθμιστής, λοιπόν, και σίγουρα όχι μεταρρυθμιστής ο επικεφαλής της ακιωματικής αντιπολίτευσης.

          Αυτό το νομοσχέδιο, λοιπόν, επικεντρώνεται σε ένα μοντέλο διοίκησης με διευρυμένο κοινωνικό ρόλο και με αναβαθμισμένες δομές.

          Βασικοί πυλώνες του είναι το Εθνικό Μητρώο επιτελικών στελεχών δημόσιας διοίκησης, το σύστημα αξιολόγησης, η βαθμολογική διάρθρωση των θέσεων, το σύστημα επιλογής προϊσταμένων.

          Με τις διατάξεις του Πρώτου Κεφαλαίου, και συγκεκριμένα με τα άρθρα από 1 έως 13 εισάγεται η αξιολόγηση δομών και προσώπων, η επιλογή επιτελικών στελεχών κορυφής, η ανάδειξη στελεχών, τα οποία θα ρυθμίζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργείται ένα σύστημα ολοκληρωμένο και μεθοδικό.

          Αυτό θα γίνει με τη σύσταση του Εθνικού Μητρώου που ανατρέπει την απαρχαιωμένη δομή και τον ξεπερασμένο τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης. Με αυτό τον τρόπο, λοιπόν, γίνεται πραγματικότητα ένα πάγιο αίτημα για την επαναφορά της νομιμότητας, της διαφάνειας και η λειτουργικότητας στο δημόσιο τομέα.

          Η λειτουργία του κρατικού μηχανισμού απαγκιστρώνεται από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία με τη δημιουργία του εθνικού μητρώου και την ένταξη, εφόσον το επιθυμούν, υποψήφιων για την κάλυψη διοικητικών θέσεων αυξημένης ευθύνης. Αυτό αποτελεί σημαντική διαρθρωτική αλλαγή που ανατρέπει την μέχρι τώρα φιλοσοφία του.

          Η αξιοκρατία και η αποτελεσματικότητα μπαίνει στο επίκεντρο της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης. Θεσπίζονται αντικειμενικές και αξιοκρατικές μέθοδοι επιλογής στελεχών για την εύρυθμη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και την αποκατάσταση  της αξιοπιστίας της έναντι της κοινωνίας και των πολιτών.

          Στο νέο αυτό μητρώο μπορούν να ενταχθούν μέσω υποβολής αίτησης όλοι οι μόνιμοι και ΙΔΑΧ υπάλληλοι οι οποίοι έχουν λάβει στην αξιολόγηση για δύο συνεχείς περιόδους βαθμολογία μεγαλύτερη ή ίση του 75% και πληρούν τουλάχιστον κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

          Επίσης, οι θέσεις των γενικών γραμματέων, αναπληρωτών γενικών γραμματέων και ειδικών γραμματέων των υπουργείων της κυβέρνησης θα στελεχώνονται με μέλη του μητρώου. Οι νέοι, λοιπόν, Γενικοί Γραμματείς δεν θα είναι το υβρίδιο πολιτικο-διοικητικού θεσμού αλλά θα αποτελούν τη συνέχεια και τη θεσμική μνήμη της δημόσιας διοίκησης.

          Τα κριτήρια αξιολόγησης έχουν αποκλειστικό γνώμονα την αναβάθμιση των δημοσίων υπηρεσιών και του δημοσίου συμφέροντος. Τα κριτήρια αξιολόγησης των υπαλλήλων κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες: γνώση του αντικειμένου, ενδιαφέρον και δημιουργικότητα, υπηρεσιακές σχέσεις, συμπεριφορά και αποτελεσματικότητα, όπου λαμβάνεται υπόψη ο βαθμός επίτευξης των στόχων της ατομικής στοχοθεσίας, αλλά και της στοχοθεσίας του Τμήματος.

          Εισάγεται ένα καινοτόμο στοιχείο όπου ο κάθε προϊστάμενος αξιολογείται και από τους άμεσους υφισταμένους του, μέσω ανώνυμου ερωτηματολογίου που καταρτίζεται από τη διεύθυνση προσωπικού.

          Σημαντική διάταξη αποτελεί εκείνη που αναφέρεται στην επιλογή προϊστάμενων. Με το σύστημα επιλογής προϊσταμένων, λοιπόν, δίνεται η δυνατότητα να διεκδικήσουν πλέον θέση και υπάλληλοι που δεν έχουν ασκήσει στο παρελθόν καθήκοντα προϊσταμένου, διαθέτουν όμως υψηλά προσόντα. Με τον τρόπο αυτό σταματά ο φαύλος κύκλος των κομματικών θέσεων και δεν διευρύνεται, όπως άδικα μας κατηγορεί η αντιπολίτευση.

          Ειδικότερα, στη θέση γενικών διευθυντών και διευθυντών μπορούν να επιλεγούν μόνο υπάλληλοι Δ.Ε. ή Τ.Ε. με συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για παράδειγμα έναν χρόνο σε θέση ευθύνης ή κάτοχοι διδακτορικού βαθμού Α' με πλεονάζοντα χρόνο τουλάχιστον έξι έτη στον βαθμό αυτό.

          Αντίθετα, στη θέση του τμηματάρχη μπορούν να επιλεγούν και υπάλληλοι Δ.Ε., με μοναδική προϋπόθεση να κατέχουν τον βαθμό Α' ή να έχουν ασκήσει για τουλάχιστον ένα έτος καθήκοντα προϊσταμένου τμήματος.

          Εμείς θέλουμε να στηρίξουμε και να επιμορφώσουμε τους δημόσιους υπαλλήλους. Ειδικότερα με το άρθρο 44, το ΥΠΕΣΔΑ μπορεί να χρηματοδοτεί την υλοποίηση προπτυχιακού προγράμματος σπουδών, το οποίο έχει ως γνωστικό αντικείμενο την οργάνωση και λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, με σκοπό την αναβάθμιση των προσόντων υπαλλήλων ΔΕ.

          Με αυτό τον τρόπο επιδιώκουμε να στηρίξουμε το ανθρώπινο δυναμικό της Δημόσιας Διοίκησης, ώστε να αποκτήσει νέο ρόλο με ουσιαστικές ευθύνες και δικαιώματα.

          Στόχος του παρόντος νομοσχεδίου είναι μια Δημόσια Διοίκηση βασισμένη στη δημιουργικότητα, τις υπηρεσιακές σχέσεις, τη σωστή συμπεριφορά προς τους πολίτες και διοικούμενους και φυσικά την αποτελεσματικότητα.

          Επίσης, με τις διατάξεις περί λογοδοσίας και κοινωνικού ελέγχου, εισάγεται και υλοποιείται ο έλεγχος της κοινωνίας και των χρηστών των παρεχομένων υπηρεσιών με σκοπό τον εντοπισμό προβλημάτων λειτουργίας των υπηρεσιών και περιπτώσεων μη εύρυθμης λειτουργίας και κακοδιοίκησης. Ο λαός θα έχει λόγο, θα αξιολογεί τη Δημόσια Διοίκηση.

          Γιατί αν καταλάβει ο πολίτης ότι είναι πολίτης με δικαιώματα και υποχρεώσεις και όχι πελάτης που καταναλώνει κακές ή καλές υπηρεσίες, θα διαμορφωθεί ένα κράτος και μια κοινωνία με συμμετοχή του λαού και εν τέλει προς όφελος του ίδιου του λαού. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να τονίσουμε πως οι αλλαγές αυτές δεν είναι απλά υπέρ του λαού αλλά προϋποθέτουν την συμμετοχή του.

          Πρόκειται για μια ριζική μεταβολή στον τυπικό και παραδοσιακό τρόπο λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών, αφού πλέον με τη θεσμοθετημένη λαϊκή συμμετοχή η δημόσια διοίκηση καθίσταται δημοκρατικότερη, διαφανής και το σημαντικότερο, τελεί σε συνεννόηση και άρρηκτα συνδεδεμένη με την κοινωνία.

          Πρόκειται για μια μεταρρύθμιση που επιχειρεί για πρώτη φορά να εισάγει μια νέα αρχιτεκτονική στον δημόσιο τομέα. Και το σημαντικότερο αποτελεί μια μακρόχρονη μεταρρύθμιση που αποσκοπεί σε ριζικές αλλαγές για μια Δημόσια Διοίκηση αποτελεσματική και αξιοκρατική.

          Είναι πάγια η θέση μας και το μεγάλο στοίχημα της Αριστεράς: για ίση μεταχείριση των πολιτών, για μια διοίκηση αξιοκρατική, μια διαφανή δημόσια διοίκηση, απαλλαγμένη από κάθε μορφή πελατειακού κράτους και μακριά από την κλεπτοκρατία και την κομματοκρατία, βασισμένη στην κοινωνική συμμετοχή και τον διαρκή έλεγχο.