2η Επιστημονική ημερίδα «Λογοθεραπευτική Παρέμβαση στο νερό»

 

Το A.S.L.T. program, αποτελεί ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα λογοθεραπευτικής παρέμβασης μέσα στο νερό, για παιδιά με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος και κατ’ επέκταση για παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές και γλωσσικά ελλείμματα. Έχει αποδεδειγμένα θεαματικά μεγαλύτερα αποτελέσματα και οφέλη συγκριτικά με τα κλασικά λογοθεραπευτικά προγράμματα παρέμβασης, τα οποία λαμβάνουν χώρα σε αίθουσα.

Σημειώνεται ότι εμπνευστής και ιδρυτής του προγράμματος είναι ένας Έλληνας ειδικός, ο κ. Σταμάτης  Σουρβίνος, (BSc (Hons), Λογοθεραπευτής, Αντιπρόεδρος Σωματείου Λογοθεραπευτών Λογοπεδικών Ελλάδος).

Στα πλαίσια του 3^ου Κύκλου Πιστοποίησης του A.S.L.T program πραγματοποιήθηκε η 2^η Επιστημονική Ημερίδα με θέμα «A.S.L.T program – Λογοθεραπευτική Παρέμβαση στο Νερό», σε Συνδιοργάνωση με το Εθνικό Κέντρο Αθλητικών Ερευνών, στην Αίθουσα Τύπου του κολυμβητηρίου ΟΑΚΑ.

Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ομιλίες, από διαφορετικές ειδικότητες επαγγελματιών υγείας και να γνωρίσουν το 1^ο πρόγραμμα λογοθεραπευτικής παρέμβασης στο νερό παγκοσμίως. Παράλληλα, στην Ημερίδα παρουσιάστηκαν τα νέα δεδομένα από το Επίσημο Δίκτυο Πιστοποιημένων Θεραπευτών του A.S.L.T program. Τέλος, γονείς των οποίων τα παιδιά τους παρακολουθούν το πρόγραμμα στις εγκαταστάσεις του ΟΑΚΑ, μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους, μέσα σε ένα κλίμα χαράς και συγκίνησης.

Ο Διευθυντής του ΕΚΑΕ του ΟΑΚΑ κ. Γεώργιος Σουρβίνος ανέφερε χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων στον χαιρετισμό του: «Το Ολυμπιακό Στάδιο εκτός από Κέντρο Αθλητικής Δραστηριότητας ολόκληρης της χώρας και συνώνυμο των Ολυμπιακών Αγώνων, έχει και άλλες δράσεις και προεκτάσεις που θέλει να αναπτύξει. Μία εξ αυτών είναι η επιστημονικότητα και η έρευνα. Από την πρώτη στιγμή που ο κ. Σταμάτης Σουρβίνος μου παρουσίασε το Πρόγραμμα του ήμουν απόλυτα θετικός λόγω του ότι έχει μία επιστημονική βάση και προοπτικές ανάπτυξης και νέων ερευνών».

Με την παρουσία τους τίμησαν την εκδήλωση ο Αντιδήμαρχος Μεταμόρφωσης Στάθης Βλαχάκης, εκπρόσωποι του Δήμου Παλλήνης, καθώς και ο κ. Παναγιώτης Καδδάς Πρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου Ατόμων με Ακρωτηριασμό (ΕΟΠ ΑΜΕΑ) και Πρόεδρος του Αθλητικού Σωματείου ΑμεΑ Καστελλάνοι.

Μετά τους χαιρετισμούς η Ημερίδα συνεχίστηκε με ομιλίες από το επιστημονικό προσωπικό του A.S.L.T program, με πρώτη τη παρουσίαση του κ. Άρη Μαυρόπουλου (Καθηγητής Φυσικής Αγωγής, Προπονητής Παρατριάθλου, Προπονητής Προσαρμοσμένης Κολύμβησης), ο οποίος παρουσίασε τα ερευνητικά δεδομένα αναφορικά με τα οφέλη που έχει η κολύμβηση και το υγρό στοιχείο στα άτομα με Αναπηρίες και ειδικότερα στα άτομα με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος. «Οι φυσικές ιδιότητες του νερού όπως η άνωση, η θερμότητα και η υδροστατική πίεση προσφέρουν υψηλά επίπεδα αισθητηριακής ρύθμισης, ψυχική ανάταση και αίσθημα ελευθερίας, ως εκ τούτου τα παιδιά τα οποία παρακολουθούν προγράμματα παρέμβασης στο νερό, έχουν αποδεδειγμένα υψηλότερα επίπεδα συγκέντρωσης και προσοχής καθώς και ισχυρό κίνητρο».

Εν συνεχεία, ακολούθησε η ομιλία του κ. Δημήτριου Κασελίμη (Επίκουρος Καθηγητής Νευροψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), ο οποίος ανέλυσε τη διαδικασία αλλά και τα αποτελέσματα της στατιστικής ανάλυσης από τη δημοσιευμένη μελέτη. Η συγκεκριμένη έρευνα με τίτλο "Speech and language therapy in children with ASD in an aquatic environment: the ASLT (Aquatic Speech and Language Therapy) program.", δημοσιεύτηκε στο Journal of Autism and Developmental Disorders το οποίο αποτελεί ένα από τα πιο έγκυρα επιστημονικά περιοδικά παγκοσμίως αναφορικά με την Δ.Α.Φ. και κατ’ επέκταση τις Αναπτυξιακές Διαταραχές. «Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν θεαματική διαφορά αναφορικά με την αποτελεσματικότητα του A.S.L.T. program τόσο στην αύξηση του αντιληπτικού και εκφραστικού λεξιλογίου όσο και στην βελτίωση βασικών επικοινωνιακών δεξιοτήτων» ανέφερε.

Επιπρόσθετα, δόθηκαν ερωτηματολόγια σε όλους τους γονείς των συμμετεχόντων, τόσο πριν όσο και μετά την παρέμβαση, τα οποία αφορούσαν την εικόνα των παιδιών στο οικογενειακό πλαίσιο καθώς και την γενίκευση των κεκτημένων δεξιοτήτων.

Η κ. Αλεξάνδρα Λαμπρινή  Βουκούνη (BSc (Hons), Λογοθεραπεύτρια, Γραμματέας Σωματείου Λογοθεραπευτών Λογοπεδικών Ελλάδος), σε μία πολύ αναλυτική παρουσίαση ανέλυσε τις διαφορές του A.S.L.T program με τα κλασικά προγράμματα λογοθεραπευτικής παρέμβασης και συγκεκριμένες διαφοροποιήσεις του προγράμματος: «Στο A.S.L.T program έχουμε δημιουργήσει από την αρχή ένα πρωτοποριακό οπτικοποιημένο υλικό το οποίο είναι προσαρμοσμένο στο υδάτινο στοιχείο. Πιο αναλυτικά, το οπτικοποιημένο υλικό είναι απαραίτητο εργαλείο για τον λογοθεραπευτή, παράλληλα όμως γνωρίζουμε ότι τα παιδιά και ειδικότερα τα παιδιά με Δ.Α.Φ, εκφράζουν αντίσταση και άρνηση στη χρήση του. Στο A.S.L.T program, οι κάρτες αυτές είναι ένα παιχνίδι το οποίο βουλιάζει, αναδύεται και επιπλέει μέσα στο νερό, με αποτέλεσμα τα παιδιά να εξοικειώνονται με αυτό πολύ πιο γρήγορα και να το καταγράφουν θετικά. Ως εκ τούτου, συνεργάζονται πολύ πιο εύκολα και το χρησιμοποιούν με μεγαλύτερη ευκολία τόσο στη θεραπεία όσο και στο σπίτι».

Η τελευταία εκ των τεσσάρων ομιλιών ήταν αυτή του κ. Σταμάτη  Σουρβίνου που μεταξύ άλλων αποκάλυψε πως δημιουργήθηκε η ιδέα του A.S.L.T program, ενώ επισήμανε και τη διαφοροποίηση του προγράμματος από άλλα προγράμματα παρέμβασης στο νερό: «Στην αρχή της πορείας μου και παράλληλα με την ειδικότητα μου, ασχολήθηκα εθελοντικά με Αθλητικούς Συλλόγους ΑμεΑ και κατέληξα να πιστοποιηθώ ως θεραπευτής προσαρμοσμένης κολύμβησης.

Αναλαμβάνοντας, κυρίως παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές, εντόπισα κοινούς στόχους με τη λογοθεραπεία, όπως η ανταπόκριση, η επικοινωνιακή πρόθεση κλπ., οι οποίοι μέσα στο νερό κατακτιόντουσαν σε ελάχιστο χρόνο και από εκεί ξεκινάει όλο αυτό το υπέροχο ταξίδι. Παρόλα αυτά, θα αναρωτηθεί κανείς, τελικά είναι μόνο το νερό το οποίο φτάνει για να έχουμε αυτά τα θεαματικά αποτελέσματα; Η απάντηση είναι όχι, διότι το A.S.L.T program δεν είναι μία απλή διαφοροποίηση του χώρου που λαμβάνει χώρα η θεραπεία, αλλά αντιθέτως ένα πρόγραμμα παρέμβασης με συγκεκριμένα πρωτόκολλα και υλικό τα οποία έχουν σχεδιαστεί εξ αρχής και αποκλειστικά για τη θεραπεία στο υδάτινο περιβάλλον, ενώ είναι τα μοναδικά έως σήμερα, τα οποία έχουν μετρηθεί για την καταλληλόλητα και την αποτελεσματικότητα τους».

Ιδιαίτερη και συγκινητική στιγμή ήταν εκείνη κατά την οποία γονείς, των οποίων τα παιδιά παρακολουθούν το πρόγραμμα A.S.L.T, μοιράστηκαν την εμπειρία και τα συναισθήματα τους: «Είναι μεγάλη μου χαρά και τιμή μου που είμαι εδώ και ελπίζω να καταφέρω να μη μου βγει μεγάλη συγκίνηση. Το παιδί μου είναι 5 ετών και βρίσκεται στο Φάσμα. Θα ήθελα να πω πως ξεκινήσαν τα πράγματα, γιατί θεωρώ ότι έχει κάποια σημασία. Στην αρχή των παρεμβάσεων σε άλλους χώρους δεν είχα ολοκληρωμένη εικόνα. Κάναμε από την ηλικία των 2,6 ετών, διάφορα προγράμματα και είδη παρεμβάσεων, ειδικά στη λογοθεραπεία ένιωθα μία απογοήτευση, το παιδί έμπαινε κλαίγοντας, το άκουγα και το feedback των θεραπευτών ήταν αντίστοιχο. Κάποια στιγμή τυχαία μέσα στην απελπισία μου ανακάλυψα το πρόγραμμα του κ. Σουρβίνου και όλης της ομάδας του που πολύ αγαπάμε! Αρχικά μίλησα μαζί του μη γνωρίζοντας τίποτα και από κάποια λίγα πράγματα που μου είπε, ένιωσα ότι είναι κάτι που θα ταίριαζε στο παιδί μου.

Ένιωσα από την αρχή πολύ μεγάλη εμπιστοσύνη από αυτό το τηλεφώνημα, το οποίο επιβεβαιώθηκε και στη μετέπειτα συνεργασία μας. Ήταν τόσο μεγάλη που ακύρωσε τελείως τον προγραμματισμό εκεινής της σεζόν αναφορικά με τις θεραπείες του. Και αποφάσισα να ακολουθήσω το πρόγραμμα που μας πρότεινε ο Σταμάτης, και το λέω και συγκινούμε είναι από τις πιο σωστές αποφάσεις που έχω πάρει ποτέ στη ζωή μου! Έχουμε πάρα πολύ καλή σχέση με όλη την ομάδα που μας περιβάλλει στο κέντρο.

Το παιδί δεν υπάρχει μία φορά που να έχει βαρυγκωμήσει πηγαίνοντας στην παρέμβασή του. Ακόμα και όταν τον ξυπνάω πρωί νωρίς, με του που του λέω έχεις πισίνα με το Σταμάτη αμέσως σηκώνεται με το χαμόγελο μέχρι τα αυτιά. Ένας λόγος που νιώθουμε τέτοια εμπιστοσύνη είναι ότι εκτός από τη τεράστια αγάπη που δείχνει ο ίδιος και η ομάδα του για τα παιδιά είναι και το επιστημονικό background. Ο συνδυασμός ο οποίος δεν το βρίσκεις καθόλου συχνά και το λέω όντας και στο χώρο ως ψυχολόγος, δηλαδή η αγάπη και η στόχευση στον άνθρωπο αλλά συνδυασμένη με όλη την επιστημονικότητα και τη γνώση».

Ακολούθησε η ομιλία του  κ. Ανδρέα Πετρόπουλου (Αναπτυξιακός Παιδίατρος), ο οποίος έκανε μία αναλυτικότατη και στοχευμένη παρουσίαση των νέων Αναπτυξιακών Οροσήμων και της διαδικασίας της Νευροανάπτυξης: «Τα τελευταία ερευνητικά δεδομένα μας δείχνουν ότι τα αναπτυξιακά ορόσημα έχουν αλλάξει, οι ηλικίες δηλαδή που αναμένουμε ένα παιδί να κατακτήσει συγκεκριμένες δεξιότητες έχουν τροποποιηθεί. Είναι σημαντικό να τα γνωρίζουμε, γιατί στην Ελλάδα, ειδικά, πολλές φορές υπάρχει η αντίληψη, θα μεγαλώσει και θα το κάνει ή είναι αγόρι είναι φυσιολογικό να αργήσει να το κάνει. Τα δεδομένα μας δείχνουν πολύ ξεκάθαρα ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει».

Η κ. Τζωρτζίνα Αγγελοπούλου (Νευροψυχολόγος, Διδάκτωρ της Ιατρικής σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών) μίλησε σχετικά με την: Πλαστικότητα του εγκεφάλου και αναπτυξιακές διαταραχές - Ο ρόλος και η σημασία της παρέμβασης. Όπως επισήμανε είναι κομβική η σημασία της παρέμβασης και ειδικά της πρώιμης παρέμβασης: «Τα ερευνητικά δεδομένα πλέον είναι σαφή, υπάρχουν πάρα πολλές μελέτες και νευροαπεικονιστικές ακόμα μελέτες, που όλοι αντιλαμβανόμαστε την δυσκολία και την ταλαιπωρία που υφίσταται ένα παιδί με Δ.Α.Φ. να μπει στον μαγνητικό τομογράφο. Παρόλα αυτά, μας δίνουν πολύ χρήσιμα δεδομένα τα οποία αποδεικνύουν πλέον, πως όταν υπάρξει βλάβη ή διαφορετική ανάπτυξη σε ένα τμήμα του εγκεφάλου, αυτό δεν παραμένει ίδιο δεν παγιώνεται, αντιθέτως ο εγκέφαλος έχει αυτό που ονομάζουμε πλαστικότητα, την ικανότητα δηλαδή να δημιουργήσει νέες συνάψεις σε διαφορετικά τμήματα, και η κομβικότητα της παρέμβασης σε όσο το δυνατόν μικρότερη ηλικία, έγκειται στο γεγονός πως η διαδικασία της έχει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία νεών συνάψεων και κατ’ επέκταση στην κατάκτηση νέων δεξιοτήτων».

Στην συνέχεα, η κ. Άννα Φωτού (Κοινωνική Λειτουργός, Ψυχοθεραπεύτρια, Οικογενειακή Θεραπεύτρια) επεσήμανε την καθοριστική σημασία της Συμβουλευτικής Γονέων για την εξέλιξη και αποδοτικότητα της παρέμβασης ενός παιδιού. Όπως και την ανάγκη οι γονείς να συμμετέχουν ενεργά στην θεραπεία των παιδιών και να είναι σε άμεση συνεργασία με τους θεραπευτές τους: «Για μία οικογένεια το άκουσμα μίας τέτοιας διάγνωσης όπως αυτής του Αυτισμού, αρχικά είναι ένας κεραυνός. Μία πληροφορία δηλαδή που είναι μη διαχειρίσιμη αλλά και μη ερμηνεύσιμη. Οι γονείς, είναι αναμενόμενο να έχουν ανάγκη καθοδήγησης αλλά και στήριξης ώστε σιγά σιγά από τη θέση της ενοχής να περάσουν στη δράση και στην ενεργό συμμετοχή στην παρέμβαση του παιδιού τους».

Ο κ. Παναγιώτης Βόγκας (Πρόεδρος Σωματείου Λογοθεραπευτών Λογοπεδικών Ελλάδος) συνδέοντας, στοιχεία που αναφέρθηκαν σε προηγούμενες παρουσιάσεις εστίασε στην σημαντικότητα της πρώιμης παρέμβασης αλλά από τη σκοπιά της λογοθεραπείας: «Ο λόγος και κατ’ επέκταση η λεκτική παραγωγή είναι μία δεξιότητα η οποία προϋποθέτει την κατάκτηση πολλών άλλων, προηγουμένως. Συνεπώς, η μικρή ηλικία έναρξης της παρέμβασης είναι κομβικής σημασίας. Τα παιδιά κατακτούν πιο εύκολα δεξιότητες όταν έχουν ένα ισχυρό κίνητρο, ως εκ τούτου, ένα πρόγραμμα παρέμβασης σαν το A.S.L.T, το οποίο δημιουργεί τόσο ισχυρό κίνητρο, αυξάνει τις πιθανότητες ένα παιδί να κατακτήσει ταχύτερα μία δεξιότητα».

Η ημερίδα έκλεισε με συνδέσεις Πιστοποιημένων Λογοθεραπευτών (Άννα Μαρία Κανελλοπούλου – Πάτρα / Μηλίτσα Παπαποστόλου – Γιάννενα / Άννα Χούρλια Λάρισα) από διάφορες πόλεις της Ελλάδας, οι οποίοι παρουσίασα νέα δεδομένα από τα παιδιά που έχουν ενταχθεί στο A.S.L.T program και επιβεβαιώνουν τα αποτελέσματα της μελέτης.

Σήμερα, το A.S.L.T. program παρέχεται αποκλειστικά από το A.S.L.T Center, στις εγκαταστάσεις του κλειστού κολυμβητηρίου του Ο.Α.Κ.Α. Επιπλέον, παρέχεται από το Επίσημο Δίκτυο Πιστοποιημένων Θεραπευτών σε πολλές πόλεις στην Ελλάδα και την Κύπρο.

H διεξαγωγή των πιστοποιήσεων τελούν υπό τη Αιγίδα του Εθνικού Κέντρου Αθλητικών Ερευνών (Ε.Κ.Α.Ε.) του ΟΑΚΑ.