Το χορευτικό του Δήμου Μετσόβου |
«.Χτύπα! Χτύπα, της θάλασσας Σούλι!
Χτύπα, κόρη γλυκιά του γιαλού.»
Είναι στίχοι από τον Ύμνο της Κρήτης, δημιούργημα του μη Κρητικού στιχουργού Γεωργίου Παράσχου, ο οποίος θριαμβευτικά αποκαλεί την Κρήτη «Σούλι της θάλασσας».
Η τιμητική εναλλαγή ανδραγαθημάτων που πέρασαν στις δέλτους της Ιστορίας των ηρωοτόκων περιοχών της Ηπείρου και της Κρήτης δεν περιορίζεται μόνο στα ολοκαυτώματα, στο Κούγκι του Σουλίου της Ηπείρου και στο Αρκάδι του Ρεθύμνου της Κρήτης. Στα χρόνια του Μεγάλου Ξεσηκωμού του Γένους το -21 ο Ηπειρώτης Χατζημηχάλης Νταλιάνης με 600 άλλους Ηπειρώτες εθελοντές θυσιάστηκαν το 1828 στο Φραγκοκάστελο της Κρήτης για την ελευθερία του νησιού.
Το Κρητικό χορευτικό ''Κρήτες και Κρήσσες''. Σε πρώτο πλάνο η Ειρηάνα Κλειδή. |
«Χίτλερ, να μην το καυχηθείς πως πάτησες την Κρήτη,
ξαρμάτωτη την ηύρηκες κ' έλειπαν τα παιδιά τση,
στα ξένα πολεμούσανε πάνω στην Αλβανία,(Ήπειρο)»
Το απόγευμα της 24ης Οκτωβρίου 2012, ο «Εξωραϊστικός Σύλλογος των εν Αθήναις Μετσοβιτών» πραγματοποίησε μεγαλειώδη εκδήλωση στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών, όπου εορτάσθηκαν τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση του Μετσόβου.
Στην εκδήλωση αυτή την οποία οργάνωσε ο δραστήριος πρόεδρος του Συλλόγου Απόστολος Μπίσσας με τη συνεπικουρία των άμεσων συνεργατών του, αποδόθηκε τιμή στην μνήμη των Ηπειρωτών πεσόντων αγωνιστών για την απελευθέρωση του Μετσόβου και επίσης στους συμμετέχοντες Κρήτες εθελοντές.
''Πατινάδα'' από τη μουσική κομπανία των Ηπειρωτών μουσικών. |
Ανακοίνωσε επίσης το πρόγραμμα των εορταστικών εκδηλώσεων που θα γίνουν στις 27 Οκτωβρίου ε.έ. στο Μέτσοβο όπου θα πραγματοποιηθεί και Αγώνας Δρόμου προς τιμήν των αγωνιστών ελευθερωτών.
Χαιρετισμό επίσης απηύθυνε με τον ίδιο ενθουσιώδη παλμό και ο δήμαρχος Μετσόβου Νίκος Τσομπίκος.
Ακολούθως ο πρόεδρος του Συλλόγου Κρητών Κισσαμιτών Λευτέρης Λουπασάκης, ως εκπρόσωπος των Κρητών στο σύντομο λογύδριό του αναφερόμενος στα γεγονότα εκείνης της εποχής είπε μεταξύ άλλων : « Μετά την πολιτική αστάθεια που προηγήθηκε, ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος και ο διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος, με αγαστή συνεργασία βάζουν τους στόχους που είναι η απελευθέρωση υπόδουλων ακόμη ελληνικών περιοχών. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κουβαλάει μαζί του και ολόκληρη την Κρήτη. Η αγωνία των Ελλήνων όσον αφορά το Μέτσοβο, εκφράζεται με τα τηλεγραφήματα, του διαδόχου «επιθυμία μου είναι πάση θυσία να καταληφθεί το Μέτσοβο.» και του Βενιζέλου «απώλεια του Μετσόβου θα είναι καίριο πλήγμα καθ' ολοκλήρου του Εθνικού Αγώνος .». Οι Κρητικοί οργανώνονται σε εθελοντικά τάγματα από αποφασισμένους έμπειρους πολεμιστές, με αρχηγούς τον Εμμ. Μπαλαντίνο οι Κισσαμίτες και τον Στυλιανό Κλειδή οι Ρεθυμνιώτες ».
Η αίθουσα του Πολεμικού Μουσείου είναι κατάμεστη από απόδημους Ηπειρώτες και Κρητικούς. |
Ο Πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος Γιώργος Οικονόμου απευθύνει χαιρετισμό. |
Είπε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος Γεώργιος Οικονόμου:
«Αγαπητοί Φίλοι, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι λαός χωρίς μνήμη , είναι λαός χωρίς ιστορία και λαός χωρίς ιστορία παύει να έχει μέλλον. Εμείς οι Έλληνες από τα βάθη των αιώνων έχουμε δημιουργήσει έναν υπέροχο και αξιόλογο πολιτισμό και με τον πολιτισμό μας έχουμε γράψει λαμπρές ιστορικές σελίδες , όπως αυτές που αναφέρονται στην απελευθέρωση του Μετσόβου τον Οκτώβρη του 1912. Εκείνος ο αγώνας του στρατού και του λαού μας , ο αγώνας των εθελοντών για την απελευθέρωση του Μετσόβου δεν ήταν μια συμπτωματική έξαρση ορισμένης ιστορικής στιγμής , δεν ήταν μια μοιραία υπερδιέγερση οφειλόμενη στο ανθρώπινο ένστικτο της άμυνας , ήταν πράξη συνειδητή , ήταν αναγκαιότητα Ελληνική πηγάζουσα από τη βαθύριζη πίστη μας που είναι ο έρωτας για τη χιλιάκριβη τη λευτεριά.
Όμως από την ιστορία πρέπει να αντλούμε διδάγματα , πρέπει να βγάζουμε συμπεράσματα και φρονώ πως σήμερα μας δίνεται η ευκαιρία να αναλογισθούμε, να εμβαθύνουμε τη σκέψη μας κατά πόσο εμείς οι μεταγενέστεροι αξιοποιήσαμε σωστά τους αγώνες , το αίμα και τα δάκρυα που άφησαν οι πρόγονοί μας στα πεδία των μαχών , τις αμέτρητες θυσίες στις οποίες υποβλήθηκαν και να πούμε γι' αυτή την πατρίδα πολέμησαν; σαφώς ΟΧΙ. Σήμερα η χώρα μας είναι βυθισμένη στη φτώχεια , σήμερα ο λαός υποφέρει , σήμερα η πατρίδα μας δέχεται τις επιπτώσεις ενός απάνθρωπου , ενός σκληρού οικονομικού πολέμου , από τους πιο φονικότερους που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα. Κι επιτακτικά προβάλλει το καθήκον στον καθένα μας , να αντισταθούμε ενωμένοι και δυναμικά εναντίον αυτών των πολιτικών έτσι ώστε μέσα από τους καθημερινούς αγώνες να ανατρέψουμε αυτές παράλληλα όμως στις μέρες μας που αγωνιούμε για το σήμερα και ανησυχούμε για το αύριο , με μια νεολαία δικαιολογημένα οργισμένη και απογοητευμένη αναζητούμε όλοι μας καταφύγιο και ελπίδα. Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η μοιρολατρική στάση απέναντι στην κρίση είναι χειρότερη κι από αυτή την ίδια την κρίση κι ότι ο μοναχικός δρόμος οδηγεί με βεβαιότητα στην αποτυχία γι' αυτό και πρέπει να ενστερνισθούμε και να αναδείξουμε τις πανάρχαιες αρετές και αξίες της συλλογικής δράσης , της συνεργασίας , τηςσυντροφικότητας και της αλληλεγγύης και πάνω απ' όλα της ενότητας και του αγώνα γιατί έτσι θα δούμε άσπρη μέρα εμείς και τα παιδιά μας. Οι αγώνες των προγόνων μας, μας υπενθυμίζουν όχι σκυμμένο το κεφάλι , όχι κλίμα ηττοπάθειας. Με αυτές λοιπόν τις σκέψεις χαιρετίζω την αποψινή επετειακή σας εκδήλωση και σας εύχομαι καλή επιτυχία».
Αμέσως μετά ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Ηπειρωτών, Δημήτριος Κάκκαβος αναφέρθηκε εν συντομία στο ιστορικό γεγονός της απελευθέρωσης του Μετσόβου υπογραμμίζοντας την συμμετοχή των Κρητών εθελοντών και οπωσδήποτε στην πολιτική που εφάρμοσε ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Κύριοι εισηγητές στην επετειακή εκδήλωση ήσαν ο καθηγητής Α.Π.Θ. κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής Μιχαήλ Τρίτος, ο δημοσιογράφος - συγγραφέας Κωνσταντίνος Κλειδής και ο πολιτικός μηχανικός και ερευνητής Τριαντάφυλλος Παπαζήσης.
Ο Μιχ. Τρίτος με θεματολογία «Έπαινος Μετσόβου. Η Πατρίδα των μεγάλων εθνικών ευεργετών στην ιστορική της διαδρομή», μίλησε με εμπεριστατωμένο λόγο για την ιστορία του Μετσόβου από την εποχή της Τουρκοκρατίας, του Αλή Πασσά και την προσφορά στα γράμματα και στην ανάπτυξη των σχολείων εκείνη την δύσκολη εποχή.
Επίσης αναφέρθηκε στους μεγάλους τοπικούς και εθνικούς ευεργέτες του Μετσόβου και στα κληροδοτήματα και ιδρύματα που άφησαν. Ο ομιλητής τελειώνοντας είπε πως «οφείλουμε τιμή στους πεσόντες της Ηπείρου και στους Κρήτες εθελοντές που άφησαν τα κορμιά τους στα κακοτράχαλα βουνά της Ηπείρου. Τιμή και δόξα στην λεβεντογέννα Κρήτη».
«Αδελφοί Ηπειρώτες και Κρήτες».Με αυτά τα λόγια άρχισε την ομιλία του ο Κρητικός Κωνσταντίνος Κλειδής. Στη συνέχεια μίλησε για τις μάχες του 1912 γύρω από τις περιοχές του Μετσόβου αναφέροντας ονόματα Κρητών και Κρησσών που είχαν ενδιαφέρουσα συμμετοχή σ' αυτές τις μάχες, εστιάζοντας αμέσως στην σύμπνοια της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.
Οι κάτοικοι του Μετσόβου ανέγειραν μνημεία και προτομές για να τιμήσουν τους πεσόντες. «Αν δεν έπαιρναν τότε το Μέτσοβο θα απεμπολούνταν τα δύο τρίτα των εκτάσεων που είχαν απελευθερώσει» είπε ο Κων/νος Κλειδής και έκανε παραλληλισμό της συνεργασίας όλων των Ελλήνων με την σημερινή δύσκολη εποχή που διέρχεται η πατρίδα μας.
Στη συνέχεια ο Τριαντάφυλλος Παπαζήσης παρουσίασε σε μεγάλη οθόνη φωτογραφικό υλικό με μνημεία, προτομές πεσόντων Μετσοβιτών και Κρητών καθώς και ευεργετών με τα κληροδοτήματα και ιδρύματα στην Αθήνα και το Μέτσοβο. Επίσης πρόβαλε ναούς, μονές με ιστορική, αρχαιολογική και κειμηλιακή αξία, περιοχές περιφερειακά του Μετσόβου, καθώς και την δραστηριότητα των κατοίκων με πλήρη σχολιασμό και ενημέρωση. Ήταν πράγματι ένα οδοιπορικό στο Μέτσοβο.
Η εκδήλωση έκλεισε με παραδοσιακούς χορούς της Κρήτης από το συγκρότημα της Ειρηάνας Κλειδή «Κρήτες και Κρήσσες» και στη συνέχεια με παραδοσιακούς χορούς της Ηπείρου από το χορευτικό συγκρότημα του «Συλλόγου του Δήμου Μετσόβου».
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν, αντιπροσωπεία της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος από τον πρόεδρο Γεώργιο Οικονόμου, τον αντιπρόεδρο Κωνσταντίνο Κωνή και τον έφορο δημοσίων σχέσεων Κώστα Ζηκόπουλο, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων Μανώλης Πατεράκης, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων Ηπειρωτών Δημήτριος Κάκκαβος, ο πρόεδρος του Συλλόγου Κισσαμιτών Κρήτης Ελευθέριος Λουπασάκης, ο καθηγητής Πολυτεχνείου Δημήτριος Ρόκος, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κόνιτσας Κωνσταντίνος Μπαντουβάς, ο πρόεδρος Θεσπρωτών Αττικής Βασίλειος Κάτσιος, ο εκπρόσωπος του γεν. γραμμ. Αποκεντρωμένης Κρήτης Ζαχαρίας Καμπουράκης, ο αντιπρόεδρος ε.τ. Αρείου Πάγου Θεόδωρος Μέκαλης, η βουλευτής Επικρατείας Ευγενία Τσουμάνη Σπέντζα, ο τ. πρόεδρος της Π.Σ.Ε. Ιωάννης Ζώης, ο πρόεδρος Ηπειρωτών Γλυφάδας Γρηγόρης Ζάκας, ο πρόεδρος του Συλλόγου Κρητών Ωρωπού Αντώνης Γιαννουλάκης, εκπρόσωποι του Ηπειρωτικού και Κρητικού Τύπου κ.α.
Τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο Ταμίας του Συλλόγου των εν Αθήναις Μετσοβιτών, Βασίλης Μπαλαμπέκος.
Ακολούθησε δεξίωση όπου προσφέρθηκαν πλούσια εδέσματα.
Του Βασιλείου Κων/ντή Σχίζα.