«Πόθεν έσχες» για όλους
Στο υπουργείο Οικονομικών επισημαίνουν ότι η εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου θα κλείσει πολλά ανοικτά «παράθυρα» για εισοδήματα που δεν δηλώνονται και πάρα πολλά ανοικτά «παράθυρα» για εισοδήματα που δηλώνονται σε επίπεδα χαμηλότερα από τα πραγματικά.
Σχεδιάζεται να εφαρμοστεί ένα νέο σύστημα προσδιορισμού των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων που θα βασίζεται στην υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αναλυτικών δηλώσεων «πόθεν έσχες» και στον έλεγχο της προέλευσης όλων των κεφαλαίων που διακινούν οι φορολογούμενοι, είτε αυτά δαπανώνται για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων είτε διατίθενται για καταναλωτικές ανάγκες είτε αποταμιεύονται. Ειδικότερα οι φορολογούμενοι θα δίνουν αναλυτική αναφορά στην εφορία για:
- Κάθε ευρώ που έχουν ξοδέψει από το διαθέσιμο εισόδημά τους και έχουν πάρει απόδειξη. Θα δηλώνεται το σύνολο των οικογενειακών δαπανών (αγορές τροφίμων, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, ενοίκιο, δίδακτρα, κινητή τηλεφωνία, οικιακές υπηρεσίες, νομικές και ιατρικές υπηρεσίες, ταξίδια κ.ά.) Ένα μικρό ποσοστό 10% - 20% του εισοδήματος θα εξαιρεθεί από την συλλογή παραστατικών, αφού για κάποιες δαπάνες δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν αποδείξεις όπως για παράδειγμα τα χρήματα που δίνουν οι παππούδες στα εγγόνια τους.
- Τις αποταμιεύσεις σε καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων κ.λπ. Αυτό σημαίνει ότι στην περίπτωση που κάποιος φορολογούμενος έχει ετήσιο εισόδημα 40.000 ευρώ, θα πρέπει να δικαιολογήσει τι έκανε τα χρήματα αυτά.
Για παράδειγμα αν έχει 30.000 ευρώ σε καταναλωτικές δαπάνες (ενοίκια, ΔΕΗ, τρόφιμα κ.λπ.), ενώ του αναγνωρίζονται και 10% δαπάνες χωρίς παραστατικά, δηλαδή 4.000 ευρώ, το υπόλοιπο ποσό των 6.000 ευρώ ή θα πρέπει να το έχει αποταμιεύσει ή να εξηγήσει πού δαπανήθηκε.
Αντικειμενικά κριτήρια
Προσδιορίζονται νέου τύπου αντικειμενικά κριτήρια τα οποία θα λαμβάνουν υπόψη ακόμα και τις καταθέσεις των ελεύθερων επαγγελματιών. Η βασική μέθοδος υπολογισμού θα προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες, τρεις διαφορετικούς τρόπους:
- Λογιστικό προσδιορισμό με βάση τα τηρούμενα βιβλία
- Τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πισίνες, δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία.
- Αντικειμενικά χαρακτηριστικά της άσκησης κάθε επαγγέλματος. Θα λαμβάνονται υπόψη ο τόπος στον οποίο ασκείται η επαγγελματική δραστηριότητα, τα χρόνια άσκησης του επαγγέλματος, καθώς και το εάν υπάρχουν εργαζόμενοι υφιστάμενοι στον επιχειρηματία ή επαγγελματία.
Φοροαπαλλαγές
Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στην τρόικα για την κατάργηση όλων των φορολογικών εξαιρέσεων και ειδικών καθεστώτων φορολόγησης επιχειρήσεων και ΦΠΑ. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει νέο «μαχαίρι» στις φοροαπαλλαγές που συνοδεύεται με κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για τα νησιά του Αιγαίου, κατάργηση όλων των ευνοϊκών φορολογικών καθεστώτων για τους φορολογούμενους που διαμένουν μόνιμα σε μικρά ελληνικά νησιά με πληθυσμό μέχρι 3.100 κατοίκους, κατάργηση εκπτώσεων δαπανών χωρίς δικαιολογητικά για τις επιχειρήσεις.
Επίσης σχεδιάζονται περικοπές και καταργήσεις ευνοϊκών φορολογικών ρυθμίσεων για μεταβιβάσεις περιουσίας. Θα περικοπούν φοροαπαλλαγές για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές ακινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων.
Ακίνητα
Εξετάζεται να καθιερωθεί ένας ενιαίος φόρος ή ενιαίο τέλος που θα περιλαμβάνει τον φόρο ακίνητης περιουσίας (ΦΑΠ) και το ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών το οποίο εισπράττεται σήμερα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Δεν αποκλείεται ο νέος φόρος ή το νέο τέλος που θα προκύψει να αποσυνδεθεί από τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Στην περίπτωση που ο ΦΑΠ ενοποιηθεί με το ειδικό τέλος, τότε θα καταργηθεί το αφορολόγητο όριο στη φορολόγηση της κατοχής ακίνητης περιουσίας. Κι αυτό διότι κατά την ενοποίηση των δύο φόρων θα κυριαρχήσουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ειδικού τέλους, δεδομένου ότι η βασική επιδίωξη ενός τέτοιου σχεδίου δεν είναι η απλοποίηση της φορολογίας, αλλά η είσπραξη όσο το δυνατόν περισσότερων εσόδων.
ΚΒΣ
Καταργούνται πολλές υποχρεώσεις τήρησης πρόσθετων βιβλίων, μειώνονται σημαντικά τα πρόστιμα για πλαστά και εικονικά τιμολόγια, για μη έκδοση ή ανακριβή έκδοση φορολογικών στοιχείων και γι' άλλες παραβάσεις του συγκεκριμένου Κώδικα.
ΦΠΑ
Εξετάζεται αλλαγή του τρόπου απόδοσης του ΦΠΑ, μέσω της καθιέρωσης αυτόματης καταβολής τη στιγμή της συναλλαγής.