Την Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου 2020, εορτή του Γενεθλίου
της Θεοτόκου πανηγυρίζει η Ιερά Μονή Βελλάς σύμφωνα με το παρακάτω πρόγραμμα:
Τη Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου και ώρα 19.00 ο Μέγας
πανηγυρικός Εσπερινός και στις 21.00 Ιερά Αγρυπνία.
Την Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου και ώρα 7.30 π.μ. ο Όρθρος
και η πανηγυρική Θεία Λειτουργία.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας στις 18.00 μ.μ. θα
ψαλεί ο παρακλητικός κανόνας της Παναγίας.
****
****
Ιερά
Μονή Βελλάς
Η Ιερά Μονή Βελλάς είναι αντρικό μοναστήρι
αφιερωμένο στην κοίμηση της Θεοτόκου.
Στον 20ο αιώνα, επειδή η ζωή της Μονής ήταν άρρηκτα
συνδεδεμένη με τη ζωή της σχολής, γιορτάζει στο Γενέσιο της Θεοτόκου (8
Σεπτεμβρίου), που συμπίπτει με την έναρξη του εκάστοτε σχολικού έτους.
Η Μονή Βελλάς ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα και την πρώτη
περίοδο, από τη συγκρότησή της μέχρι το 1300, η μοναστική ζωή φαίνεται ότι ήταν
αδιατάρακτη από εξωτερικές δυσκολίες.
Η μονή ανακαινίστηκε το 1745, όπως φανερώνει
επιγραφή πάνω από την είσοδο του καθολικού, όπου αναφέρεται ότι ο επίσκοπος
Βελλάς Γερμανός κατέβαλε τις δαπάνες για την ανέγερση και εικονογράφηση.
Το 1863 έγινε σταυροπηγιακή, αλλά σύντομα μετατράπηκε
και πάλι σε ενοριακή. Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας και μέχρι τα
προεπαναστατικά χρόνια, η μονή ακμάζει και προσφέρει πνευματικά στην περιοχή.
Τεκμήριο της μεγάλης πνευματικής ακτινοβολίας της
είναι ο βαθύς σεβασμός των κατοίκων της περιοχής και οι πολλές αφιερώσεις τους
στη μονή, καθώς και οι δωρεές προσκυνητών και ευπόρων χριστιανών ολόκληρης της
Ηπείρου- και όχι μόνο.
Έχει στην κατοχή της σημαντική περιουσία στην
Ήπειρο και πέρα απ’ αυτή, αλλά και στο εξωτερικό και κυρίως στη Ρουμανία.
Το 1817, ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων άρπαξε την
περιουσία της μονής και άσκησε διωγμούς εναντίον των μοναχών, οι οποίοι
κατέφυγαν στην Κέρκυρα. Στο χρονικό διάστημα 1820-1825, οι πρόκριτοι του
Ζαγορίου επωφελούμενοι του γεγονότος ότι η μονή έμεινε έρημη, οικειοποιήθηκαν
την περιουσία της.
Το 1863, η ρουμανική κυβέρνηση κρατικοποίησε όλες
τις μοναστηριακές περιουσίες της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και μαζί μ’
αυτές δημεύθηκε και το πλούσιο μετόχι του Μπαμπιένι της Βελλάς.
Στο ναό της μονής, που είναι τρίκλιτος βασιλική με
υπερυψωμένο το κεντρικό του κλίτος, δεσπόζει η θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς
της Βελλαΐτισσας. Αξιοσημείωτη, όμως, είναι και η ύπαρξη εικονογραφήσεων
αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και ιστορικών και συγκεκριμένα του Σόλωνα, του
Αριστοτέλη, του Πλουτάρχου και του Πλάτωνα.
Η Μονή Βελλάς βρίσκεται στο Καλπάκι, 35 χιλιόμετρα
από τα Ιωάννινα.
Είναι πολύ κοντά στην τοποθεσία της αρχαίας πόλης
«Παλιοβελλά», που ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα και γνώρισε μεγάλη ακμή κατά τη
βυζαντινή περίοδο.
Ως το 1713, αποτελούσε έδρα της Επισκοπής.