Ο
πρωτογενής τομέας «κρύβει» ευκαιρίες για νέους ανθρώπους
Επιτυχημένα
παραδείγματα συναντά κανείς και σε χωριά του Ν. Ιωαννίνων
•
Βοηθούν η ανάπτυξη της τηλεεργασίας και των ψηφιακών υπηρεσιών του Δημοσίου
•
Ανάγκη για γενναία οικονομικά και φορολογικά κίνητρα
Ασυνήθιστη
«κινητικότητα» παρατηρείται το τελευταίο διάστημα σε αρκετά χωριά του Νομού
Ιωαννίνων και της Ηπείρου γενικότερα, τα οποία έζησαν ένα δύσκολο δίμηνο μέσα
στην άνοιξη λόγω της καραντίνας για την αποφυγή μετάδοσης του κορωνοϊού.
Πέρα
από τους συνταξιούχους που παραδοσιακά τέτοια εποχή ανοίγουν ξανά τα εξοχικά
τους, καλλιεργούν κήπους κ.λ.π., βλέπει κανείς να επιστρέφουν και νέοι
άνθρωποι, άνεργοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι οποίοι αναζητούν
επαγγελματική διέξοδο στην ενασχόληση με τον πρωτογενή τομέα. Πρόκειται για ένα
«ρεύμα» που έχει ξεκινήσει εδώ και κάποια χρόνια, με επιτυχημένα παραδείγματα
και στην περιοχή μας, εντάθηκε όμως τελευταία λόγω της πανδημίας, η οποία δημιούργησε
νέα κρίση.
Δεν
είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν ότι το ρεύμα αυτό μπορεί να γίνει… χείμαρρος,
δίνοντας ξανά ζωή στην έρημη ύπαιθρο και τονώνοντας την τοπική οικονομική
δραστηριότητα. Για να συμβεί όμως αυτό, πέρα από την αλματώδη ανάπτυξη των ψηφιακών
υπηρεσιών στη χώρα μας, απαιτείται και η δημιουργία εκ μέρους της Πολιτείας
ενός γενναίου πακέτου κινήτρων.
Νέοι
στην ύπαιθρο!
Η
οικονομική κρίση που πέρασε η Ελλάδα είχε ως αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να
επιστρέψουν στην ιδιαίτερη πατρίδα τους αρκετοί νέοι άνθρωποι, οι οποίοι
δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα, την αγροτοκτηνοτροφία.
Αρκετές
τέτοιες περιπτώσεις συναντά κανείς και στον Νομό Ιωαννίνων. Για παράδειγμα, στο
ακριτικό Πωγώνι βρίσκει κανείς σήμερα νέους αγροτοκτηνοτρόφους, όπως ο Ανδρέας
Τάσσης, ο οποίος καλλιεργεί βιολογικές φακές και άλλα όσπρια στους Ποντικάτες,
ο οικονομολόγος Παν. Δήμου που τελειώνει φέτος και τη Γαλακτοκομική και
ασχολείται με καλλιέργεια κηπευτικών, ο Ν. Κατσούκης, απόφοιτος μηχανολογίας
τον οποίο έχει κερδίσει η τυροκομία, ο Βασ. Ζαχάρης στο Δελβινάκι κ.α. Πρότυπος
για πολλούς στην περιοχή είναι φυσικά ο αγροτουριστικός ξενώνας του Χριστόφ.
Κωσταρά στο Δολό. Στην περιοχή του Άνω Πωγωνίου οι οικογένειες Μεντή, Κούρου,
Δέρμου, Γκριμότση κ.λ.π. διατηρούν μονάδες εκτροφής μόσχων, ενώ το τυροκομείο
Πορίκη στην Κάτω Μερόπη έχει περάσει ήδη στα χέρια της τρίτης γενιάς της
οικογένειας!
Ο
«Π.Λ.» αναφέρθηκε πρόσφατα και σε άλλα αντίστοιχα παραδείγματα, όπως η
οικογένεια του γνωστού φωτογράφου Δημήτρη Τζίμα που τα τελευταία χρόνια
καλλιεργεί βιολογικούς γίγαντες στη Λάϊστα Ζαγορίου, αλλά και η επιστροφή στο
Ανθοχώρι Μετσόβου των αδελφών Γιάννη και Γιώργου Γεωργίου, όπου ανέλαβαν τη
λειτουργία του Μουσείου Υδροκίνησης ενώ παράλληλα καλλιεργούν αρωματικά φυτά.
Δεν είναι οι μόνοι…
Όλα
γίνονται ψηφιακά
Στο
μεταξύ, η πανδημία του κορωνοϊού είχε και τα καλά της για τη χώρα μας, μεταξύ
των οποίων είναι και η αλματώδης ανάπτυξη αφενός της τηλε - εργασίας, δηλαδή
της δουλειάς απ’ το σπίτι μέσω της χρήσης του διαδικτύου και των υπολογιστών
και αφετέρου της λεγόμενης ηλεκτρονικής διακυβέρνησης με τη μετάβαση του
ελληνικού Δημοσίου στην ψηφιακή εποχή.
Μέσω
αυτής της μετάβασης ο πολίτης έχει πλέον τη δυνατότητα να εξυπηρετείται στις
συναλλαγές του με το Κράτος, την Αυτοδιοίκηση, τις τράπεζες κ.λ.π. χωρίς φυσική
παρουσία σε υπηρεσίες. Σύντομα εξάλλου αναμένεται και η ενεργοποίηση της
ψηφιακής υπογραφής που θα κάνει ακόμα πιο εύκολα τα πράγματα.
Ήδη
χιλιάδες συναλλασσόμενοι με το Δημόσιο χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες της
ιστοσελίδας «gov.gr», ένα τμήμα της οποίας αφορά στον τομέα της Γεωργίας και
Κτηνοτροφίας. Με άλλα λόγια, ένας νέος άνθρωπος που επιλέγει να ζήσει στο
χωριό, μπορεί σήμερα να διεκπεραιώνει δουλειές και υποχρεώσεις χωρίς να βγει
έξω απ’ την πόρτα του, αρκεί φυσικά να γνωρίζει χρήση υπολογιστών και
διαδικτύου.
«Έξυπνα»
χωριά
Την
πεποίθηση ότι τα ερημωμένα χωριά του τόπου μας μπορούν να καλέσουν πίσω τα
παιδιά τους, με βασικό κίνητρο όμως τον ψηφιακό μετασχηματισμό της περιοχής, ο
οποίος μπορεί να αποτελέσει στρατηγική επιλογή, εξέφρασε πρόσφατα σε
πρωτοσέλιδο άρθρο του στον «Π.Λ.» ο Αντιδήμαρχος Πωγωνίου Στέλιος Κουκουλάρης.
Ένας
νέος άνθρωπος που τα τελευταία χρόνια επίσης καλλιεργεί αμπέλια στην Πωγωνιανή,
ασχολείται με τη μελισσοκομία, ενώ πρόσφατα επέκτεινε την αμπελουργική του
δραστηριότητα και στα Ραβένια.
Στο
άρθρο του περιέγραφε με γλαφυρό τρόπο τις προϋποθέσεις επιστροφής νέων ανθρώπων
στην ύπαιθρο τονίζοντας, μεταξύ άλλων τα εξής: «Φανταστείτε φάρμες με ψηφιακή
υποστήριξη, αγρότες που τους υποστηρίζει η τεχνολογία αιχμής, επιχειρήσεις με
ψηφιακή πελατεία, εταιρίες που εγκαθίστανται και λειτουργούν στα
εγκαταλελειμμένα κτίρια της περιοχής μας, εταιρίες που δίνουν τη δυνατότητα
στην τηλεργασία σε εκατοντάδες ανθρώπους. Όλοι αυτοί θα μπορούν να
εγκατασταθούν στα «έξυπνα» χωριά μας, ενώ παράλληλα τα παιδιά τους θα στηρίξουν
σύγχρονα σχολεία και εκπαιδευτικά κέντρα. Έτσι θα έρθουν δάσκαλοι και θα
λειτουργήσουν οι δομές υγείας και δημόσιες υπηρεσίες, θα ανοίξουν μαγαζιά κάθε
είδους και θα δημιουργηθεί ένας σύγχρονος κοινωνικοοικονομικός ιστός».
Για τον
κ. Κουκουλάρη δεν είναι όνειρο τα χωριά με «πράσινη» ανάπτυξη, καθαρή ενέργεια,
βιολογικές καλλιέργειες, συνδεδεμένα με οδικά και επικοινωνιακά δίκτυα προς τον
υπόλοιπο κόσμο. Χωριά που θα τα κατοικούν νέοι άνθρωποι, επιστήμονες,
τεχνολόγοι, επαγγελματίες, αγρότες...
Γενναία
κίνητρα
Φυσικά,
δεν αρκεί η χρήση του υπολογιστή και του τάμπλετ ή μίας ψηφιακής πλατφόρμας για
να πειστεί ένας νέος άνθρωπος να επιστρέψει στο χωριό των γονιών ή των
παππούδων του και να ασχοληθεί με τον πρωτογενή τομέα παραγωγής.
Για να
γίνει πιο ελκυστική η προοπτική αυτή, όλα τα παραπάνω πρέπει να συνδυαστούν με
ένα «πακέτο» από γενναία οικονομικά και φορολογικά κίνητρα που θα διευκολύνουν
τη ζωή όσων νέων πάρουν τη μεγάλη απόφαση.
Κίνητρα
που θα ξεκινούν από την παραχώρηση χέρσων σήμερα εκτάσεων έναντι ενός συμβολικού
τιμήματος και θα φτάνουν ως τη στήριξη μέσω επιδοτήσεων, παροχής δανείων με
ευνοϊκά επιτόκια, καθοδήγησης από εξειδικευμένους επιστήμονες του κλάδου
(γεωπόνους, κτηνιάτρους κλπ.).
Απαιτείται
δηλαδή ο σχεδιασμός ενός προγράμματος παραγωγικής ανασυγκρότησης του
πρωτογενούς τομέα με τουλάχιστον δεκαετή διάρκεια κι εδώ καθοριστικό ρόλο
μπορούν να παίξουν με τις προτάσεις τους προς το Κράτος οι Περιφέρειες της
χώρας, οι οποίες έχουν καλύτερη εικόνα των αναγκών και των δυνατοτήτων κάθε
τόπου.
Όσο για
τα απαιτούμενα κονδύλια, το πακέτο των 32 δισ. ευρώ που θα λάβει η χώρα μας από
το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. αποτελεί μία καλή πηγή για τη χρηματοδότηση με ένα
σεβαστό ποσό του συγκεκριμένου εγχειρήματος.