Παραρρινοκολπίτιδα: Αποτελεί κίνδυνο για εγκεφαλικό;

Σοβαρές μπορεί να είναι οι επιπτώσεις της χρόνιας και αθεράπευτης παραρρινοκολπίτιδας (ιγμορίτιδας, σφηνοειδίτιδας κλπ), η οποία μπορεί να απειλήσει ακόμα και τη ζωή του ασθενή. 
Σύμφωνα με τους ειδικούς, όταν ο ερεθισμός των κόλπων δεν αντιμετωπιστεί, η φλεγμονή θα μπορούσε να κλονίσει την υγεία με απροσδόκητους τρόπους. 
Ήδη είναι γνωστό σε πολλούς ότι οι παθολογίες των ρινικών κόλπων μπορούν να προκαλέσουν πονοκεφάλους και συμφόρηση, αλλά μελέτες από όλον τον κόσμο κάνουν λόγο για συσχετισμό παραρρινοκολπίτιδων με αυξημένες πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου.

«Η χρόνια παραρρινοκολπίτιδα είναι μια φλεγμονή της μύτης και των παραρρίνιων κόλπων (ιγμορείων, ηθμοειδών, μετωπιαίων και σφηνοειδών) που διαρκεί περισσότερο από 12 εβδομάδες. 
Έχει αναφερθεί σε μελέτη ότι ο συνολικός επιπολασμός της στον ευρωπαϊκό πληθυσμό ανέρχεται στο 10,9%, και στις Η.Π.Α. περίπου στο 14%. Οι ασθενείς εμφανίζουν διάφορα συμπτώματα, μεταξύ αυτών και συμπτώματα ρινικής συμφόρησης, οπισθορρινικής καταρροής και πόνου στο πρόσωπο, τον λαιμό και τα δόντια», μας εξηγεί ο πλαστικός χειρουργός προσώπου – ΩΡΛ Δρ. Γεώργιος Μοιρέας.

Πρόκειται για μια συχνή χρόνια ασθένεια που επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία αλλά αποτελεί και κοινωνικοοικονομικό βάρος. 
Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε ενδοκρανιακές επιπλοκές, όπως είναι η θρομβοφλεβίτιδα του σηραγγώδους κόλπου, η μηνιγγίτιδα και το απόστημα εγκεφάλου. 
Τελευταία, τα αποτελέσματα αρκετών μελετών συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η χρόνια ρινοκολπίτιδα μπορεί να συνδεθεί  ακόμη και με εμφάνιση εγκεφαλικού επεισοδίου, δηλαδή απότομης ελάττωσης ή διακοπής της ροής αίματος προς ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου, προκαλώντας συχνά τον θάνατο πολλών εγκεφαλικών κυττάρων. 
Το ισχαιμικό και το αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι οι δύο κύριοι τύποι.

Για τις ανάγκες μιας εξ αυτών των μελετών, ερευνητές από την Κορέα επέλεξαν  ασθενείς με χρόνια ρινοκολπίτιδα από μια εθνική μελέτη, τους οποίους χώρισαν σε υποομάδες ανάλογα με την ηλικία και το φύλο. Αφού λήφθηκε υπόψη το εισόδημα, η περιοχή διαμονής, η ύπαρξη υπέρτασης, διαβήτη, δυσλιπιδαιμίας, ισχαιμικής καρδιακής νόσου, ημικρανίας, χρόνιας νεφρικής νόσου, κατάθλιψης, διαταραχών ύπνου και χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας και έγιναν οι απαραίτητες προσαρμογές και αντιστοιχίες για την διεξαγωγή της μελέτης, διαπιστώθηκε ότι ο κίνδυνος για αιμορραγικό ή ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ήταν σημαντικά αυξημένος στους ασθενείς με χρόνια ρινοκολπίτιδα σε σύγκριση με αυτόν που είχαν τα άτομα στην ομάδα ελέγχου.

«Η ανατομική εγγύτητα των κόλπων (σφηνοειδούς και οπίσθιων ηθμοειδών) και της καρωτιδικής αρτηρίας θα μπορούσε να εξηγήσει τη σχέση, αφού διαχωρίζονται από ένα λεπτό οστεώδες τοίχωμα περίπου 0,1 mm. Μάλιστα, το 8% των ασθενών με χρόνια παραρρινοκολπίτιδα στη μελέτη είχαν έσω καρωτιδική αρτηρία η οποία πρόβαλλε μέσα στον κόλπο. Επίσης, τα μολυσματικά ανευρύσματα που προκύπτουν από την εμπλοκή του παθογόνου στο τοίχωμα του αγγειακού τοιχώματος, μπορεί να προκαλέσουν ενδοκρανιακή αιμορραγία ή εγκεφαλικό έμφρακτο, ενώ οι παραγόμενες από την παραρρινοκολπίτιδα κυτοκίνες μπορούν με διάφορους μηχανισμούς να οδηγήσουν σε εγκεφαλικό», επισημαίνει ο Δρ. Μοιρέας.

Σε πολλές προηγούμενες επιδημιολογικές μελέτες, η χρόνια ρινοκολπίτιδα έδειξε ισχυρή συσχέτιση με το κάπνισμα. Ο καθαρισμός του κροσσωτού βλεννογόνου των κόλπων διαταράσσεται από τον καπνό, και στη συνέχεια δημιουργείται φλεγμονή. Το κάπνισμα είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, Όσο περισσότερο δε καπνίζει κάποιος, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει να υποστεί εγκεφαλικό, με το ποσοστό θνησιμότητας να ανέρχεται σε περίπου 15%. Οι επιπτώσεις του καπνίσματος μπορεί να εξηγήσουν τη σχέση μεταξύ χρόνιας ρινοκολπίτιδας και εγκεφαλικού επεισοδίου.

«Οι λοιμώξεις των κόλπων προκαλούνται συνήθως από τους ίδιους ιούς που σχετίζονται με το κοινό κρυολόγημα. Όταν ένας ιός αποικίζει τους κόλπους, δημιουργεί φλεγμονή που προκαλεί πίεση γύρω από τη μύτη και τα μάτια. Η λοίμωξη οδηγεί συνήθως σε συμφόρηση που διαρκεί περίπου μία εβδομάδα, και παχύρρευστη, αποχρωματισμένη βλέννα. Ο ασθενής, εκτός από καταρροή, μπορεί να παρουσιάσει διαταραχές όσφρησης, βήχα και κόπωση.

Αν και στην πλειονότητά τους οι ασθενείς αναρρώνουν μέσα σε 7 έως 10 ημέρες, υπάρχει ένα ποσοστό περίπου 2% που πρέπει να λάβει αντιβιοτικά, λόγω ανάπτυξης βακτηριακής λοίμωξης. Ορισμένες, όμως, δεν ανταποκρίνονται σε αυτά, οπότε υποτροπιάζουν, με αποτέλεσμα η λοίμωξη να καθίσταται χρόνια. Άλλοι λόγοι χρόνιας ρινοκολπίτιδας είναι οι αλλεργίες, η δυσλειτουργία των κροσσών που βρίσκονται στους κόλπους, η ύπαρξη ρινικών πολυπόδων και στραβού διαφράγματος.

«Η οριστική θεραπεία της χρόνιας ρινοκολπίτιδας έγκειται στην εύρεση της αιτίας που την προκαλεί και στην αντιμετώπισή της. Σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται χειρουργική επέμβαση για τη διόρθωση των ανατομικών ανωμαλιών και την απελευθέρωση των διόδων αέρα ώστε να υπάρχει καλύτερος αερισμός των παραρρίνιων κοιλοτήτων. Το προτεινόμενο χειρουργείο μπορεί να περιλαμβάνει ευθειασμό του ρινικού διαφράγματος, μετακίνηση και καυτηρίαση των ρινικών κογχών, διάνοιξη ρινικής βαλβίδας, λειτουργική ρινοπλαστική, αφαίρεση ρινικών πολυπόδων ή συνδυασμό τους κατά περίπτωση. Με τις σύγχρονες μεθόδους, αυτές οι επεμβάσεις είναι ακίνδυνες και απαλλάσσουν τον ασθενή τόσο από τα ενοχλητικά συμπτώματα όσο και από την πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών», καταλήγει Δρ. Γεώργιος Μοιρέας.