Ο προστάτης ονομάστηκε από τον Ηρόφιλο, Έλληνα
γιατρό της Αλεξάνδρειας, του 3ου π.X. αιώνα. Αυτός περιέγραψε έναν αδένα σε σχήμα
και μέγεθος κάστανου που βρίσκονταν μπροστά από την κύστη, «προΐστατο της
κύστης». Κατόπιν με την επίδραση της ανδρικής ορμόνης, της τεστοστερόνης,
φτάνει το βάρος 20 περίπου γραμμαρίων. Τόσο διατηρείται για 20-25 χρόνια μέχρι
να αρχίσει να ξαναμεγαλώνει από την ηλικία των 40-45 ετών. Ο προστάτης αδένας
αναμένεται να είναι διογκωμένος στους μισούς άνδρες άνω των 60 και σε 8 στους
10 άνω των 80 ετών.
Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη
Η αύξηση του μεγέθους του προστάτη με την πρόοδο
της ηλικίας ονομάζεται Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη (ΚΥΠ). Είναι σημαντικό
να γνωρίζει κανείς ότι η ΚΥΠ δεν είναι καρκίνος ούτε οδηγεί στην εμφάνιση
καρκίνου (ο οποίος μπορεί βέβαια να συνυπάρχει με την ΚΥΠ), όπως μας ενημερώνει
ο Χειρουργός Ουρολόγος Δρ. Στυλιανός Κοντός MD, PHD, FEBU, μέλος του Βασιλικού
Κολλεγίου Χειρουργών Ουρολόγων Ηνωμένου Βασιλείου (www.urologyclinic.gr).
Συμπτώματα
Το «στραγγάλισμα» της ουρήθρας δυσκολεύει τη ροή
των ούρων. Ο άνδρας το βιώνει σαν καθυστέρηση έναρξης ούρησης, αργή ροή ούρων,
διακοπτόμενη ούρηση και τελικά αίσθημα ατελούς κένωσης κύστης.
Η κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί σε πλήρη αδυναμία
κένωσης κύστης, επίσχεση ούρων δηλαδή. Λόγω της ατελούς κένωσης της κύστης ο
ασθενής αναγκάζεται να ουρεί συχνά ακόμα και να διακόπτει τον ύπνο του για να
ουρήσει (νυκτουρία). Την ημέρα υπάρχει συχνουρία (πάνω από 10 φορές ημερησίως).
Καθώς εξελίσσεται η νόσος η ούρηση γίνεται
επιτακτική. Αυτό συμβαίνει καθώς η κύστη ξεκινά την διαδικασία της ούρησης
χωρίς την «συναίνεση» του ασθενούς. Χαρακτηριστική είναι η εμφάνιση εντονότατης
επιθυμίας ούρησης όταν ο άνδρας πλένει τα χέρια του ή όταν βρίσκεται σε ψυχρό
περιβάλλον.
Κάθε άνδρας που πλησιάζει την ηλικία των 50 ετών,
με ή χωρίς ενοχλήματα πρέπει να ελέγχεται και να εκτιμάται προσεκτικά.
Έλεγχος
Βασική εξέταση είναι η δακτυλική εξέταση του
προστάτη από το ορθό. Πληρέστερη εξέταση είναι το Υπερηχογράφημα Κύστεως και
Προστάτη, που δίνει πολύ καλή εικόνα του εσωτερικού της κύστης και του προστάτη.
«Η μέτρηση του PSA είναι πολύ σημαντική γιατί
μπορεί να ανακαλύψει έγκαιρα καρκίνο του προστάτη όταν αυτός είναι απόλυτα
θεραπεύσιμος, σώζοντας κυριολεκτικά την ζωή του ασθενούς» τονίζει ο κ. Κοντός.
Θεραπεία
Εάν τα συμπτώματα δεν είναι έντονα και δεν
προβλέπεται επιδείνωση η έναρξη θεραπείας μπορεί να καθυστερήσει και ο ασθενής
παρακολουθείται τακτικά. Αν ο ασθενής με έντονα συμπτώματα, αναζητά ανακούφιση,
υπάρχουν δύο τρόποι προσέγγισης του προβλήματος.
Φαρμακευτική
α) Φάρμακα που στοχεύουν στη χαλάρωση του προστάτη
γύρω από την «στραγγαλισμένη» ουρήθρα.
β) Φάρμακα που στοχεύουν να μειώσουν το μέγεθος του
αδένα αποσυμπιέζοντας και ελευθερώνοντας σταδιακά την ουρήθρα.
Χειρουργική
Τώρα με την
εξάπλωση των διουρηθρικών τεχνικών εξάχνωσης του προστάτη (TURis)-(Laser) που
εξασφαλίζουν 100% ασφάλεια και αποτελεσματικότητα σε όλο και περισσότερους
ασθενείς δίνεται χειρουργική λύση.
Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν διαιτητικές συμβουλές για
τον περιορισμό των συμπτωμάτων:
1. Διατηρήστε
φυσιολογικό βάρος. Η παχυσαρκία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για αύξηση του
όγκου του προστάτη.
2. Μεσογειακή
διατροφή πλούσια σε λαχανικά και φρούτα.
Η πλούσια διατροφή σε β-καροτίνη και βιταμίνη C
μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Επίσης,
συνιστάται αύξηση της πρόσληψης των υγιών λιπών, όπως ωμέγα-3 λιπαρά οξέα,
καθώς και ο περιορισμός της πρόσληψης των κορεσμένων λιπών.
3. Περιορίστε
την ημερήσια πρόσληψη υγρών σε 2 λίτρα. Αποφύγετε την κατανάλωση υγρών μετά το
βραδινό σας γεύμα.
4. Περιορίστε
ή αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης. Περιορίστε τα ποτά το βράδυ.
5. Προσπαθήστε
να ουρείτε το αραιότερο κάθε 3 ώρες.
6. Αποφύγετε
φάρμακα που επιδεινώνουν τα συμπτώματα, όπως αποσυμφορητικά, αντιισταμινικά και
διουρητικά.