Γη
φτενή, χώμα λίγο.
Περισσεύουν
τα τσόκαλα.
Και οι
κοφτερίδες σκίζουν τα αγριοπόδαρα.
Φτενά
χωράφια κρατημένα σε πεζούλια
κι άπιαστες γίδες που κρεμιούνται σε
γκρεμνούς,
ετούτ’
είν’ η πατρίδα μας μα η πούλια
δε λάμπει πιο καθάρια σ’ άλλους ουρανούς.
Γιώργος
Κοτζιούλας
Να!
ξεμυτίζει το κεχρί, ροδίζει το σταφύλι,
κορφοπρασίνισε
η συκιά, κατάπεσε ο θρακιάς,
το
στάχυ γέρνει προς τη γη, προς το φιλί τ’ αχείλι,
προς τ’
ουρανού τα ολάνοιχτα,καπνέ,φιδογλιστράς.
Κωστής
Παλαμάς
Η
Ήπειρος, η Άπειρος Χώρα με τη μακρά ιστορία και τους θρύλους, με το άγριο
τοπίο, τα ψηλά κυκλωτικά βουνά, τα ποτάμια και τις χαράδρες της, η Ήπειρος της
μουσικής πεντατονίας, των ανώνυμων λαϊκών μουσικών και των θεόπνευστων κλαρίνων
του Πωγωνίου, η Ήπειρος των ηρώων, των δασκάλων και των Γραμμάτων, των
κτιστάδων, των ασημοσκαλιστών και των αγιογράφων, η Ήπειρος των μεγάλων
ευεργετών, ψυχωμένη και μεγαλειώδης, φτωχή και πλούσια μαζί, είναι η πατρίδα
και πολλών σύγχρονων Ελλήνων που εξακολουθούν να καταγράφουν ιστορία σε ότι και
με ότι καταπιάνονται. Και του Χρήστου Τούμπουρου, του Αγναντίτη, αυτού του
μάχιμου υπηρέτη της παράδοσης και του πολιτισμού, αυτού που αντιπαλεύει, το
κάθε ξενόφωρτο, το κάθε φθηνό. Λαϊκός συγγραφέας, ''ποιητής'' λόγου της
παράδοσης , μας διδάσκει, γιατί είναι βίωμα του και τρόπος ζωής, ότι ηπειρώτικη
ψυχή είναι αυτό που κατεβαίνει κατευθείαν απ’τα Τζουμέρκα… Που κλαίει και
συγκλονίζεται μ’ένα ηπειρώτικο σκοπό. Που επιμένει να βαστιέται λεύτερη κι
απροσκύνητη στα κελεύσματα των ευρωπαϊκών πολιτιστικών επιρροών. σαν τον Άραχθο
που κατεβαίνει, μουγκρίζοντας και παρασέρνοντας στο διάβα του όσα η μάνα- Φύση
τον προστάζει.
Τον
Χρήστο Τούμπουρο, με την καθάρια γραφή του, έγραψε και τι δεν έγραψε, πάνω από
1000 άρθα, γιά ότι ηπειρώτικο και παραδοσιακό τον ενδιαφέρει, τον παρακολουθώ
χρόνια και αισθάνομαι περήφανος που με καταττάσει στους φίλους του. Τα κείμενα
του, όσα τουλάχιστον έχω διαβάσει εγώ, είναι κομψοτεχνήματα λόγου και διδαχή σε
αυτούς που ασχολούνται με την λαϊκή παράδοση και τον πολιτισμό.
Η
αναγκαιότητα επιβάλλει όλα αυτά που έχει καταγράψει ο Χρήστος να αποτυπωθούν σε
ένα βιβλίο, βιβλίο αέρα ελευθερίας, πολιτισμού και ηπειρώτικης ανάτασης.
Αισθάνομαι περήφανος που είμαι ένας από τους πρώτους που μου εμπιστεύτηκε και
εκμυστηρεύτηκε την αναγκαιότητα αυτή, είμαι και ένας από αυτούς που τον πίεζαν,
όλες αυτές τις γνώσεις του, που διάσπαρτα δημοσίευε στον ηπειρώτικο τύπο και
αλλού, να καταγραφούν σε ένα βιβλίο. Και να που το κάνει πράξη με την έκδοση,
του ''Με την ηπειρώτικη λαλιά'', που πολύ σύντομα θα παρουσιαστεί και θα τεθεί
στην διάθεση των αναγνωστών για μελέτη, γιατί προς μελέτη και μάλιστα σε βάθος,
είναι κάθε κείμενο του Τούμπουρου.
Α, ρε
Χρήστο Τούμπουρε, ατόφιε Τζουμερκιώτ’, χωρίς φκιασίδια και χωρίς προβατοπροβιές
και με τη γλώσσα τη Τζουμερκιώτικη, τη λεβέντισσα, που χρόνια και χρόνια
ταχτάρισε παλικάρια, «μυαλά», όπως γράφεις εκεί στο Γυμνάσιο Αγνάντων, που
κοσμούν σήμερα με τις γνώσεις και το ήθος τους, όχι μόνο την Αρτινή κοινωνία,
αλλά κι όλη την ελληνική επικράτεια, με έναν από τους πρώτους εσένα τον Χρήστο
Αθαμάνα, φρονώ ότι το βιβλίο σου θα αφήσει εποχή. Καλοτάξιδο.
Το
βιβλίο επιμελείται η Κατερίνα Σχισμένου.
Γιατί
μ’ αρέσει η γλώσσα σου, γιατί μ’ αρέσει εμένα,
Σαν
κάποια αργά ανεβάσματα σε κάποια ορθά βουνά.
Μέσα
της πέλαγα άψαχτα. Στα δάση τα παρθένα
Φωλιάζουν όλα τ’ άπιαστα και τ’ άγρια πουλιά.
Κωστής
Παλαμάς