Ο
«μαύρος χρυσός» θα φέρει και «μαύρη ανάπτυξη» (ή,
απλοϊκά, «μαυροανάπτυξη»)
Σύμφωνα
με ορισμένους θεσμικούς παράγοντες (Υπουργείο, Περιφέρεια, κάποιοι Δήμαρχοι
κ.λ.π.). υποτίθεται ότι η επικείμενη εξόρυξη πετρελαίου στην Ήπειρο, θα φέρει
ανάπτυξη από θέσεις εργασίας, από έργα υποδομής (π.χ. δρόμοι) και από το
ποσοστό που θα λάβει η τοπική κοινωνία από την εκμετάλλευση του πετρελαίου που
θα βρεθεί.
Έτσι
ωραιοποιημένα (αλλά αόριστα) προβάλλεται ως «συμφέρον του τόπου» το «έγκλημα»
(κατ’εμάς) που σχεδιάζεται να γίνει. Ο καθένας μπορεί να φαντάζεται μείωση της ανεργίας, δρόμους,
σύγχρονες εγκαταστάσεις και χρήμα άφθονο να ρέει στην Ήπειρο, κάποιοι ότι θα γίνουν
και... εμίρηδες!
Η
πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Πρώτον διότι το οικονομικό όφελος που θα
έχει η Ήπειρος από τυχόν εξόρυξη πετρελαίου θα είναι από μηδενικό έως ελάχιστο
και δεύτερον διότι η ζημιά που μπορεί να προκληθεί στο περιβάλλον είναι
τεράστια, το ρίσκο του εγχειρήματος είναι πολύ μεγάλο αλλά κυρίως γιατί το
συγκριτικό πλεονέκτημα της Ηπείρου, που είναι το παρθένο φυσικό της περιβάλλον,
κινδυνεύει να υποστεί τεράστιο (ίσως και ανεπανόρθωτο) πλήγμα.
Εύκολα
μπορεί να αφορίσει κανείς τις αντιδράσεις που ήδη έχουν ξεκινήσει από κατοίκους
διαφόρων Δήμων (Ζαγορίου, Ζίτσας, Πωγωνίου κ.ά.), με το επιχείρημα ότι
πρόκειται για... αντιδραστικούς που λένε σε όλα «ΟΧΙ» (ίσως κάποιοι να είναι).
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι σ' αυτή την περίπτωση έχουν άδικο, κι αυτό γιατί τις
θέσεις και τις απόψεις τους μπορεί κανείς να τις αμφισβητήσει, τα στοιχεία όμως
και τα νούμερα είναι αναμφισβήτητα.
Ας τα
δούμε λοιπόν:
- Πρόκειται λοιπόν να έλθει ανάπτυξη στην
Ήπειρο από την εξόρυξη πετρελαίου, διότι θα μειωθεί η ανεργία. Σύμφωνα με
δημοσιεύματα, οι θέσεις εργασίας για την Ήπειρο θα είναι περίπου 120. Στ'
αλήθεια με 120 θέσεις εργασίας περιμένουμε ανάπτυξη; Κι αυτές που θα χαθούν
(π.χ. τουρισμός) τις μετράμε άραγε; Σε τελική ανάλυση μπορεί να πει κανείς
υπεύθυνα τι είδους θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν; Μιλάμε για επιστήμονες,
για υπαλλήλους, για εργατικό προσωπικό; Και ποια η δέσμευση της εταιρείας ότι
θα απασχολήσει πράγματι προσωπικό από την τοπική κοινωνία; Καμία απολύτως. Αν
θέλει -και όποιους θέλει- προσλαμβάνει (με τα γνωστά ρουσφέτια να καραδοκούν).
Αυτό λοιπόν που θα γίνει (όπως γίνεται συνήθως), θα είναι να προσληφθούν
κάποιοι λίγοι (για να καμφθούν οι αντιδράσεις), πιθανότατα απλό εργατικό
προσωπικό, και έτερον ουδέν. Θυμηθείτε την ιστορία με τα μεγάλα πολυκαταστήματα.
Και τότε κάποιοι μιλούσαν για... "θέσεις εργασίας". Πόσοι τελικά
εργάζονται σ' αυτά, με τι συνθήκες και πόσα μικρομάγαζα έκλεισαν, πόσοι
επαγγελματίες έμειναν χωρίς δουλειά, τους μέτρησε κανείς;
- Πρόκειται να έλθει η ανάπτυξη στην
Ήπειρο από την εξόρυξη πετρελαίου, διότι θα δημιουργηθούν υποδομές,
εγκαταστάσεις κ.λ.π. Για ποιον αλήθεια θα γίνουν, για μας; Είναι ανάπτυξη αν
ανοίξουν δρόμοι στα βουνά που θα εξυπηρετούν -ουσιαστικά- την εταιρεία; Είναι
ανάπτυξη αν αποψιλωθούν κάποιες χιλιάδες στρέμματα δάσους (όπου νομίζει η
εταιρεία ότι πρέπει να κόψει) γιατί θα μας δώσει δωρεάν τα καυσόξυλα; -πάλι
καλά που δεν θα τα πληρώσουμε κι από πάνω-. Μα τόσο κοροϊδία πια; Υπάρχουν
συγκεκριμένες δεσμεύσεις ότι θα γίνουν π.χ. τόσα χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένοι
δρόμοι, τόσα κτίρια, συγκεκριμένες υποδομές ή ο,τιδήποτε άλλο; Απολύτως καμία
δέσμευση δεν υπάρχει. Ό,τι κρίνει η εταιρεία σκόπιμο θα κάνει (για τα συμφέροντά
της) και έτερον ουδέν!
- Πρόκειται τέλος να έλθει η ανάπτυξη
στην Ήπειρο από την εξόρυξη πετρελαίου διότι θα λαμβάνουμε ποσοστό από την
εκμετάλλευσή του. Ξέρουμε ποια είναι η συμφωνία; Μόλις 5% ΕΠΙ ΤΩΝ ΚΕΡΔΩΝ της
εταιρείας! Άκουσον, άκουσον! Έρχεται, κάποιος, παίρνει την δική σου πρώτη ύλη,
κάνει ό,τι θέλει στην περιοχή σου και σου πληρώνει -ουσιαστικά- ό,τι θέλει!
Γιατί είναι αυτονόητο ότι η κάθε εταιρεία, θέλει να εμφανίσει τα μικρότερα
δυνατά κέρδη. Όσο μεγαλύτερη δε η εταιρεία, τόσο μεγαλύτερες και οι δυνατότητές
της. Όταν θα 'ρθει λοιπόν η ώρα του λογαριασμού (στο άγνωστο μέλλον), θα σου πει:
"αυτά τα χρήματα κέρδισα, πάρε κι εσύ το 5%". Ψίχουλα δηλαδή! Άσε που
αν παρουσιάσει ζημιά (το πιο πιθανό) δεν θα πάρεις απολύτως τίποτα! Αυτή την
ανάπτυξη ονειρεύεστε κύριοι "θεσμικοί" υπέρμαχοι; Γιατί τα ξεπουλάτε
όλα "μπιρ παρά" κύριοι κυβερνώντες. Τι σας έχει πιάσει; Ή μήπως να
σκεφτούμε ότι παίζονται άλλα (κρυφά) συμφέροντα;
***
Εμείς
λοιπόν δεν είμαστε από αυτούς που λένε "ΟΧΙ σε όλα", αλλά ούτε και
"ΝΑΙ σε όλα". Εμείς λέμε ΝΑΙ, να εκμεταλλευθούμε τον ορυκτό μας
πλούτο, κι αν υπάρχει πετρέλαιο να το βγάλουμε, αλλά πως:
1) Αν μπορούμε να το βγάλουμε, να το βγάλουμε
μόνοι μας κι αν δεν μπορούμε τώρα ας το βγάλουν τα παιδιά και τα εγγόνια μας
(ας αφήσουμε κάτι και σ' αυτά).
2) Αν πρέπει οπωσδήποτε να το βγάλουμε τώρα
και δεν μπορούμε μόνοι μας, ας το κάνουμε προς το συμφέρον μας και όχι προς το
συμφέρον άλλων. Τι θα πει το 5% των κερδών που θα δηλώσει η εταιρεία πηγαίνει
υπέρ της τοπικής κοινωνίας και το 20%, υπέρ του Δημοσίου; Είναι συμφέρουσα
συμφωνία να φορολογείται η εταιρεία λιγότερο από τον καθένα μας και να της
δίνουμε και την πρώτη ύλη; Αν μόνον έτσι μπορεί να γίνει, τότε χίλιες φορές
ΟΧΙ, να μην γίνει. Αν εξόρυξη πετρελαίου σημαίνει να τους το χαρίσουμε, τότε
ΟΧΙ, να μην τους το χαρίσουμε. Γιατί να μην πάρει η Ήπειρος, π.χ. το 10% του
προϊόντος, που ενδεχομένως θα την καταστούσε ενεργειακά ανεξάρτητη;
3) Πριν γίνει ο,τιδήποτε θα πρέπει να
συνυπολογισθεί η ζημιά που θα γίνει στο περιβάλλον και να φροντίσουμε εμείς (ως
Πολιτεία και ως τοπική κοινωνία) να μην επιτρέψουμε αυτή η δραστηριότητα να διαλύσει
κάθε άλλη (τουριστική, αγροτική, κτηνοτροφική κ.λ.π.). Να έχουμε εμείς τον
έλεγχο, πού θα γίνει τι, και όχι να επαφιόμαστε στην "καλή θέληση"
του όποιου ιδιώτη.
4) Να ζυγίσουμε πολύ καλά το ρίσκο της
εξόρυξης. Κάποιοι λένε π.χ. για σεισμική επικινδυνότητα. Έχει ελεγχθεί αυτό;
Είναι κανείς σε θέση να μας πει υπεύθυνα ότι δεν υπάρχει κανένας τέτοιος
κίνδυνος; 7.000 (περίπου) εκρήξεις υπολογίζεται ότι θα γίνουν σε άγνωστο
πραγματικά βάθος (10-15 μ. λέει η εταιρεία), μόνο στη φάση των ερευνών, και
μάλιστα χωρίς κανένα έλεγχο. Τόσο σίγουροι είμαστε ότι δεν θα ενεργοποιηθεί
κάποιο ρήγμα; Αν ναι, ας βγει κάποιος να το διαβεβαιώσει, αν όχι, τότε και πάλι
η Πολιτεία (μέσω των εκπροσώπων της) θα πρέπει να ενημερώσει την τοπική
κοινωνία.
Κύριοι
θεσμικοί, υπέρμαχοι της εξόρυξης πετρελαίου στην Ήπειρο, άνευ -ουσιαστικού-
ανταλλάγματος, σκεφτείτε πολύ καλά τι κάνετε. Έχετε την ευκαιρία να σταθείτε
στο ύψος των περιστάσεων και να... "σηκώσετε" ανάστημα. Το ότι
υπάρχει Νόμος του Κράτους που λίγο-πολύ προβλέπει όλα τα παραπάνω, δεν λέει
τίποτα. Οι Νόμοι αλλάζουν, αρκεί να το θέλουν πραγματικά οι κοινωνίες.
Το
Υπουργείο, μπορεί να κάνει αναθεώρηση της συμφωνίας, τώρα που είναι ακόμα νωρίς.
Το
Δασαρχείο μπορεί να βάλει κανόνες, όρια και προϋποθέσεις στις αποψιλώσεις των
Δασών. Είναι αδιανόητο, αν κόψει κάποιος ένα δέντρο για να ζεσταθεί να πηγαίνει
κατηγορούμενος και η κάθε εταιρεία να κόβει ό,τι θέλει και όσο θέλει
ανεξέλεγκτα.
Οι Δήμοι
να ζητήσουν ενημέρωση, όχι από την εταιρεία, αυτή θα πει τα δικά της, αλλά από
ανεξάρτητους επιστήμονες και να σταματήσουν να "κόπτονται" να δίνουν
άδειες για έρευνες. Και, κυρίως, ας αφήσουν το αστείο επιχείρημα, ότι δήθεν
πρόκειται μόνο για έρευνα και αν βρεθεί πετρέλαιο τότε θα δούμε. Γιατί αν
βρεθεί πετρέλαιο, κύριοι Δήμαρχοι, δεν έχετε ούτε μία πιθανότητα στο
εκατομμύριο να τους σταματήσετε. Η αποζημίωση που θα σας ζητήσουν θα είναι
τέτοια που δεν την φαντάζεστε. Τώρα μπορείτε να δημιουργήσετε ανάχωμα, να
βάλετε όρους και να δεσμεύσετε τον ιδιώτη, μετά θα είναι αργά...
Η
Περιφέρεια και οι Βουλευτές να πιέσουν με όλα τα μέσα, προς αλλαγή της
συμφωνίας. Να σηκώσουν «μπαϊράκι» για ευνοϊκότερους όρους, προς το συμφέρον του
τόπου, ώστε, αν υπάρχει πετρέλαιο, πράγματι να ωφεληθούμε και βεβαίως με έλεγχο
σε όλα τα στάδια της δραστηριότητας, ώστε να ελαχιστοποιηθεί κάθε
περιβαλλοντική επιβάρυνση.
Αυτή
είναι η θέση της ομάδας μας και πιστεύουμε ότι θα πρέπει να είναι και η θέση
κάθε Ηπειρώτη.