Πρόκειται
για ένα πολύτιμο έργο για τους λαογράφους, κοινωνιολόγους και ανθρωπολόγους,
αλλά και για όποιον αγαπά την παράδοση. Είναι θα έλεγα σπουδαίο ένα νέος
άνθρωπος, όπως η Ανδρομάχη Μπούνα, να διαφυλάσσει για τις επόμενες γενιές μαρτυρίες
και εικόνες από την παράδοση του τόπου μας.
Το
βιβλίο αποτελεί μια πρώτη απόπειρα σύνθεσης ενός μέρους των στοιχείων που έχουν
προκύψει από επιτόπια έρευνα της συγγραφέως στην Άγια Παρασκευή – Κεράσοβο
Κονίτσης, με θέμα την αναπαράσταση της Κερασοβίτισσας Μάνας από τους ίδιους
τους κατοίκους της, αλλά και από την ανάλυση των ήδη καταγεγραμμένων
παραδοσιακών τραγουδιών στη συγκεκριμένη περιοχή.
Η ζωή
αυτών των γυναικών ήταν στενά συνδεδεμένη με τον αδιάκοπο αγώνα για επιβίωση.
Στέρηση και φτώχεια, πίκρα, αγωνία του χαμού των δικών τους ανθρώπων, δοκίμαζαν
τις Kερασοβίτισσες μάνες στα χρόνια της Κατοχής. Αξιοσημείωτο ωστόσο είναι ότι,
παρά τις τόσες δυσκολίες, δεν οδηγούνταν στην απόγνωση. Αντίθετα, πολλές από
αυτές πολέμησαν δίπλα στους γιους τους και καμάρωναν το ίδιο, μάνα και γιος,
για τον αγώνα της λευτεριάς. Άλλες μάνες έζησαν την ξενιτιά.
Η Κερασοβίτισσα Μάνα
Μεταξύ
των θεμάτων που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο βιβλίο της Ανδρομάχης
Μπούνα είναι: ο ρόλος της Κερασοβίτισσας Μάνας στην ιστορία του χωριού, η
κοινωνική θέση της Κερασοβίτισσας Μάνας, φράσεις ιδιωματικές – ευχές – φράσεις
εν θυμώ της Κερασοβίτισσας Μάνας, η αναπαράσταση της Μάνας μέσα από τοπικά
παραδοσιακά τραγούδια – μοιρολόγια, παραμύθια της Κερασοβίτισσας Μάνας Τρανής,
η σύγχρονη Κερασοβίτισσα Μάνα πολλά άλλα ενδιαφέροντα ζητήματα.
Να
σημειώσω, ότι το βιβλίο εμπλουτίζεται με φωτογραφίες, ενώ παρατίθεται και
γλωσσάριο από μαρτυρίες των κερασοβιτισσών γυναικών. Το βιβλίο κυκλοφορεί από
τις εκδόσεις ΔΩΔΩΝΗ. Εύχομαι στην Ανδρομάχη να συνεχίσει με το ίδιο πάθος και
αγάπη για την παράδοση τις σπουδαίες έρευνές της!
Ακολουθεί
η συνέντευξη με τη συγγραφέα του βιβλίου, η οποία αυτή την περίοδο ετοιμάζει
μια ξεχωριστή εγκληματολογική έρευνα στο Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος, με την
ολοκλήρωση του σεμιναρίου μας με τίτλο «Φυλακές: Έρευνα και Γλωσσικά Ζητήματα».
•Ανδρομάχη,
πώς «γεννήθηκε» το πάθος σου για την παράδοση;
Από
τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ασχολούμαι με τον παραδοσιακό χορό. Από μικρή
σχετικά σε ηλικία ανέλαβα ευθύνες χοροδιδασκαλίας στο χωριό μου, Κεράσοβο
Κονίτσης, μελέτησα την τοπική παράδοση, προσπάθησα και προσπαθώ να τη
μεταλαμπαδεύσω με σεβασμό στους νεότερους. Οι σπουδές μου ωστόσο που αφορούν
την Κοινωνική Ανθρωπολογία, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τον πολιτισμό και την
ανάλυση αυτού. Έτσι το βίωμα μου με την επιστήμη συναντήθηκαν και καθόρισαν την
πορεία μου σε αυτό το αντικείμενο.
•Μπορείς
να μας περιγράψεις τη διαδικασία συγκέντρωσης του υλικού για το βιβλίο σου;
Η
έρευνα του βιβλίου βασίστηκε αρχικά σε συνεντεύξεις από γυναίκες και άνδρες του
χωριού οι οποίες/οι είναι γεννήθηκαν από το 1920 μέχρι το 1965. Η διαδικασία
αυτή ήταν χρονοβόρα, διήρκησε δύο περίπου χρόνια συλλογής του υλικού κι αυτό
γιατί αφενός η πρόσβαση στο χωριό από μέρους μου αλλά και από μέρους τους ήταν
περιορισμένη, αρκετοί/ες διαμένουν στην Αθήνα, αφετέρου οι συνεντεύξεις –
αφηγήσεις διαρκούσαν σε πολλές περιπτώσεις περισσότερο από δύο ώρες. Για την
ενότητα «φύλο και παραδοσιακός χορός», έγινε ανάλυση περιεχομένου παλιών
αποσπασμάτων από πανηγύρια του χωριού που είχαν λάβει χώρα τη δεκαετία του 70’
και μετά. Το μαγνητοσκοπημένο υλικό ομολογώ πως ήταν αρκετά επίπονο ώστε να
φτάσει στα χέρια μου.
•Υπάρχει
κάποια ενότητα του βιβλίου που σου προκαλεί ιδιαίτερη συγκίνηση και γιατί;
Ναι,
ένιωθα και νιώθω συγκινημένη όταν μιλάω και γράφω για τη γιαγιά μου τη Μάνα
Τρανή που δε γνώρισα ποτέ, την Ανδρομάχη. Είναι ένα μυστήριο για μένα τα πόσα
μπορείς να νιώσεις για έναν άνθρωπο που δεν τον έχεις γνωρίσει δια ζώσης αλλά
τον έχεις γνωρίσει έμμεσα μέσα από τη μητέρα σου και τη θεία σου. Όταν οι
άνθρωποι χάνονται αλλά πίσω τους αφήνουν τόσα πολλά πράγματα, την Ιστορία τους,
πρέπει να την αρπάξεις και να τη σεβαστείς.
•Ποιο
το επόμενο συγγραφικό βήμα που ετοιμάζεις;
Το
επόμενο συγγραφικό μου έργο θα κινηθεί στην ίδια γεωγραφική περιοχή, δηλαδή στο
χωριό μου Κεράσοβο (Αγία Παρασκευή) Κονίτσης και η συλλογή των στοιχείων θα
εστιάσει στη θέση και το ρόλο της γυναίκας στον Κερασοβίτικο γάμο.
Δείτε
το video:
Αγγελική
Καρδαρά
ΠΗΓΗ: www.postmodern.gr