Η
ομιλία του Αντιπροέδρου της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος Κώστα Κωνή,
στην παρουσίαση, στο Πνευματικό Κέντρο Ηπειρωτών, τη Δευτέρα 22 Μαίου 2017, του
βιβλίου, ''Στ΄ αχνάρια του Ηπειρώτη της Αχαϊας. Ηπειρώτες έμποροι στην αστική
τάξη των Πατρών. Η ιστορία του Πανηπειρωτικού Συλλόγου Πατρών''. Του Μανώλη
Μαγκλάρα. Που μαρτυρεί στο διηνεκές τη δημιουργική παρουσία και προσφορά των
Ηπειρωτών της αποδημίας.
Ηπειρώτισσες
και Ηπειρώτες, φίλες και φίλοι της Ηπείρου και του Μανώλη Μαγκλάρα.
Η
Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδος, η κορυφαία αποδημική οργάνωση των
Ηπειρωτών αναγνωρίζοντας το σπουδαίο του έργο, τον βράβευσε σε πανηγυρική
εκδήλωση στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (2009), παρουσία χιλιάδων Ηπειρωτών και
ενώπιον του Ηπειρώτη Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια, «Για
την έντονη κοινωνική, πολιτιστική και συγγραφική του δράση που τιμά την
Ήπειρο».
Αγαπητοί
φίλοι και φίλες της Ηπείρου και του Μανώλη Μαγκλάρα, Ηπειρώτισσες και
Ηπειρώτες.
Ο
τομέας στον οποίο αφοσιώθηκε με ευλάβεια, πίστη και αυταπάρνηση ο Μανώλης
Μαγκλάρας ήταν αυτός του Λαϊκού Πολιτισμού και της ζώσας Παράδοσης, που τον
μετουσίωσε σε πράξη και με τον πιο αυθεντικό τρόπο, μέσα από τον Πανηπειρωτικό
Σύλλογο Πατρών και το Σύνδεσμο Συρρακιωτών Δ. Ελλάδας, επί τρεις σχεδόν
δεκαετίες, κυρίως από τη θέση του Προέδρου.
Το πιο
μεγάλο επίτευγμά του, καρπός ακάματου δεκαετούς αγώνα και πολύμοχθης συλλογικής
προσπάθειας, υπήρξε αναμφισβήτητα το «Σπίτι του Ηπειρώτη», το Πνευματικό και
Πολιτιστικό Κέντρο των Ηπειρωτών της Δ. Ελλάδας, το οποίο εγκαινίασε το 2007 ο
Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας. Η κορυφαία στιγμή για τον
ίδιο, η ιστορική στιγμή για τον Πανηπειρωτικό Σύλλογο Πατρών. Το Δ.Σ. του
Συλλόγου σε ειδική εκδήλωση (2012), υλοποιώντας ομόφωνη απόφαση της Γενικής
Συνέλευσης, έδωσε στη Μεγάλη Αίθουσα των Πολιτιστικών και Πνευματικών
Εκδηλώσεων το όνομα, «Αίθουσα Μανόλης Μαγκλάρας». Ήταν για εκείνον η ύψιστη
τιμή.
Πέραν
τούτων διακρίνεται για τη μακρόχρονη και έντονη κοινωνική, πολιτισμική και πολιτική
παρέμβαση σε τοπικό, περιφερειακό και πανελλήνιο επίπεδο. Στην περίοδο
2002-2010 συμμετείχε ενεργά στα κοινά της Πάτρας, ως μέλος στο Καλλιτεχνικό και
Πνευματικό Κέντρο, στην Επιτροπή Ονοματοθεσίας και στο Δ.Σ. της Δημοτικής
Βιβλιοθήκης Πατρών.
Αλλά ας
δούμε ποιός είναι ο Μανώλης, ο Ηπειρώτης των Πατρών.
Ο
Μανώλης Μαγκλάρας, Φιλόλογος–Ερευνητής, Επίτιμος Πρόεδρος του Πανηπειρωτικού
Συλλόγου Πατρών είναι γέννημα και θρέμμα της Ηπείρου. Γενέτειρά του το Συρράκο,
το ιστορικό κεφαλοχώρι (νυν Δ.Ε. Δήμου Β. Τζουμέρκων) και από τις ορεινές
κωμοπόλεις της Πίνδου που στα χρόνια της Τουρκοκρατίας αναδείχθηκαν σε σπουδαία
βιοτεχνικά και εμπορικά κέντρα του τόπου, με ακτίνα δράσης ως τις μεγάλες
αγορές και τα λιμάνια του εξωτερικού. Πατρίδα σπουδαίων ανδρών, του Α΄
Κοινοβουλευτικού Πρωθυπουργού Ιωάννη Κωλέττη, των ποιητών Γεωργίου Ζαλοκώστα
και Κώστα Κρυστάλλη, γενέτειρα ευεργετών.
Εσωτερικός
μετανάστης ο ίδιος, καθώς τόσοι και τόσοι άλλοι Ηπειρώτες, θα επιλέξει την πόλη
των Πατρών για δεύτερη πατρίδα του. Συρράκο, Άρτα, Πρέβεζα, Γιάννενα, Αθήνα,
Κρήτη, Καστοριά και Μύτικας Ξηρομέρου, είναι οι σπουδαιότεροι σταθμοί της ζωής
του.
Καθηγητής
φιλόλογος με σπουδές στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, επεράτωσε την εκπαιδευτική του
καριέρα ως Διευθυντής Σχολικής Μονάδας.
Είναι
μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Ν.Δ. Ελλάδας, ενώ δεκάδες άρθρα του,
λογοτεχνικού, ιστορικού και λαογραφικού περιεχομένου δημοσιεύονται τόσο στον
πατρινό τύπο, όσο και σε αυτόν της Ηπείρου. Ιδρυτικό μέλος και αρχισυντάκτης
των Ηπειρώτικων Αντίλαλων για τρεις δεκαετίες, τακτικός συνεργάτης των
Αντίλαλων του Συρράκου και μόνιμος στα Τζουμερκιώτικα Χρονικά.
Είναι
παντρεμένος με τη φιλόλογο Μαίρη Λαπιώτη-Μαγκλάρα και έχει δύο παιδιά, τον
Χρήστο, Νευρολόγο Γιατρό και την Τζένη, Εισαγγελικό Λειτουργό, καθώς και δύο
εγγόνια, τον Εμμανουήλ και την Ιωάννα.
Έργα
του:
Μύλοι
και Μυλωνάδες στην προβιομηχανική Ήπειρο (συνεργ. Ανδρέα Καρζή), Περί Τεχνών,
Πάτρα, 2002.
Συρράκο,
Πέτρα-Μνήμη-Φως (Συγγραφική Ομάδα), έκδ. Πνευματικού Κέντρου Συρράκου, 2 τ.,
Ιωάννινα, 2004.
Συρράκο,
Μια διαμαντόπετρα στην παλάμη της Πίνδου, Τουριστικός Οδηγός, έκδ. Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης Ιωαννίνων & Πνευματικού Κέντρου Συρράκου, Ιωάννινα, 2006.
Άπαντα
Γεωργίου Ζαλοκώστα, έκδ. Πνευματικού Κέντρου Συρράκου, Ιωάννινα 2008.
Η
ευεργεσία στα Βόρεια Τζουμέρκα, (Πρακτικά Συνεδρίου), έκδ. Δήμου Β. Τζουμέρκων,
Ιωάννινα, 2015.
Λίγα
λόγια για το βιβλίο
Ο Συγγραφέας Χρήστος Mούλιας, ηπειρώτικης
καταγωγής και ο ίδιος, προλογίζοντας το βιβλίο του Μανώλη Μαγκλάρα, κάνει
αναφορές για την έλευση των Ηπειρωτών, στην Πάτρα τονίζοντας ότι η Ήπειρος ήταν
αρχικάαπό τις κατ' αρχή υπόδουλες περιοχές, αλλά και μετά την απελευθέρωση της
Ηπείρου από τον Οθωμανικό ζυγό το 1912-13, απ΄όπου προήλθαν και οι πιό πολλοί
νέοι έποικοι και οι Ηπειρώτες που εγκαταστάθηξαν με τις οικογένειες τους στη
Πάτρα και την έκαναν δεύτερη πατρίδα τους, συνέβαλαν με την εργατικότητα τους
και τη συνετή εκμετάλλευση των κεφαλαίων τους, στην ανάπτυξη, το εμπόριο και τη
βελτίωση της αγροτικής παραγωγής της περιοχής.
Και με
επίφαση τονίζει ότι ο Μανώλης Μαγκλάρας ανήκει στην ομάδα των Ηπειρωτών που
εγκαταστάθηκαν στην μεταπολεμική περίοδο, ανήκει στην σωρεία των Ηπειρωτών που
έφτασαν στη Πάτρα και με την δύναμη του και την εργασία του συνέβαλε τα
μέγιατα, προσφέροντας στην τοπική κοινωνία και την ηπειρωτική αποδημία και το
έργο του έχει γίνει πανελλήνια γνωστό.
Και ο
Μανώλης Μαγκλάρας έτσι, μαρτυρεί στο διηνεκές τη δημιουργική παρουσία και
προσφορά των Ηπειρωτών στην Πελοππόνησο και την Αχαϊκή γη, παρατηρώ εγώ
Και δεν θα μπορούσε να συνέβαινε διαφορετικά
να μην αποτυπώσει με ένα μοναδικό βιβλίο-μελέτη, την ιστορία των Ηπειρωτών της
Αχαϊας.
Το
βιβλίο αυτό είναι μιά συγκροτημένη εργασία, που κοσμείται με πλούσιο
φωτογραφικό υλικό, που πλουτίζει την πατραϊκή ιστορική φιλολογία και παράλληλα
διακρίνεται για την πρωτοτυπία της. Καταδεικνύει τις ιδιαίτερες ευαισθησίες του
συγγραφέα σε ότι σχετίζεται με την Ήπειρο και είναι γραμμένο με μεράκι και
αγάπη για την πατρώα γη, ανταποκρινόμενο έτσι στο στόχο του. Ικανοποιεί έτσι
κάθε Ηπειρώτη, κάθε Πατρινό, κάθε Έλληνα, που ενδιαφέρεται να μάθει για το
παρελθόν των Ηπειρωτών στην Πάτρα και για τις επιτυχημένες δράσεις του
Πανηπειρωτικού Συλλόγου Πατρών, που σε μεγάλο ποσοστό φέρνουν τη σφραγίδα του
προσωπικού του ενδιαφέροντος, του επί σειρά ετών Προέδρου του.
Αυτή η
εργασία-μελέτη του Μανώλη Μαγκλάρα είναι παράλληλα πρωτόγωρη και πρωτόλεια στο
είδος της, γιατί πέραν της καταγραφής και του προσδιορισμού των Ηπειρωτών στην
Αχαϊκή γη και τα έργα τους, αποτελεί και σημείο αναφοράς για κάθε νεώτερο
Ηπειρώτη και Αχαιό και λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος του χθές και του σήμερα.
Για τις νεώτερες γενιές Ηπειρωτών λειτουργεί και ως άξονας κοινωνικής συνοχής,
αλλά και κατανόησης των προγόνων μεταναστών -μετοίκων Ηπειρωτών, στην
πολιτιστική και πολιτισμική παρέμβαση, πέραν της ανάπτυξης, αλλά και το
ενδιαφέρον των ιδίων για την Ήπειρο, χαρακτηριστικό των Ηπειρωτών της
παγκόσμιας διασποράς τους, που νοιάζονται και καθίστανται χρήσιμοι, παραγωγικοί
και αποτελεσματικοί και ευεργέτες για τα χωριά τους, ένα δείγμα και αυτό της
ηπειρώτικης ευποιϊας
Στο διά
ταύτα, χωρίς να θέλω να ερμηνεύσω τον Μανώλη και χωρίς να προσδιορίσω τους
στόχους της συγγραφής του βιβλίου, βάζοντας κάποια δικά μου χαρακτηριατικά,
φρονώ, ότι τελικά πέτυχε τους στόχους που προσδιόρισαν την ανάγκη ύπαρξης της
έρευνας-μελέτης, που έχουμε στα χέρια μας
Αξίζει
να αναφέρουμε το τι είπαν για το βιβλίο, φορείς της Πολιτείας, της Αποδημίας
και των γραμμάτων.
Τα
στοιχεία που παρατίθενται είναι εντυπωσιακά για τη συμμετοχή των Ηπειρωτών στην
πολιτιστική, κοινωνική, οικονομική ζωή της Αχαΐας. Η έκδοση προσθέτει ένα ακόμη
κομμάτι στο παζλ της ηπειρώτικης αποδημίας, διασώζει ένα πολύτιμο τμήμα της
ιστορίας της, αποτελεί μνημόσυνο για αυτούς που μετέφεραν στην Πελοπόννησο τις
ηπειρώτικες αξίες και αποτελεί μια ανεκτίμητη παρακαταθήκη για τις νέες γενιές
των Ηπειρωτόπουλων, ώστε να παραμείνουν συνδεδεμένα με τις πατρογονικές τους
ρίζες και να αισθάνονται υπερήφανα για τα όσα πρόσφεραν οι πρόγονοί τους στον
τόπο που ζουν.
Αλέξανδρος
Καχριμάνης, Περιφερειάρχης Ηπείρου
Η
επίπονη προσπάθεια και η συστηματική έρευνα πλέον των πέντε ετών του αγαπητού
Μανόλη για τους χιλιάδες Ηπειρώτες που διαμένουν στην περιοχή και έχουν
συμβάλει με την εργατικότητα και την εντιμότητά τους στην οικονομική, κοινωνική
και πολιτιστική ανάπτυξη της Αχαΐας έχει μεγάλη ιστορική σημασία και αξία.Με
ιδιαίτερη συγκίνηση, λοιπόν, καλωσορίζουμε τον «καρπό» της συσσωρευμένης
εμπειρίας του Μανόλη Μαγκλάρα.
Απόστολος
Κατσιφάρας, Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας
Και
κατά τούτο η παρούσα και «ανά χείρας» έκδοση πατριδοκεντικού χαρακτήρα,
πατριδογνωστική στην ουσία διατριβή —γραμμένη από τον άξιο φιλόλογο Μανόλη
Μαγκλάρα, επώνυμο ηπειρωλάτρη, στοχαστή με οίστρο και σφρίγος νεανικό και με
περίσσεια πλησμονή—έρχεται να καταστεί οδηγός, έμπνευση και αφήγηση για τον
κάθε απόδημο Ηπειρώτη της αχαϊκής ενδοχώρας, που θα ήθελε να αναζητήσει και
ανεύρει τις προγονικές του ρίζες, να δυναμώσει τα στοιχεία της ταυτότητάς του
και να λειτουργήσει συνειδητά ως μέλος της μεγάλης αποδημικής οικογένειας των
Ηπειρωτών του Μοριά, καταθέτοντας παράλληλα τα δικά του πολιτιστικά στοιχεία
στο γίγνεσθαι της κοινωνίας όπου ζει.
Γεώργιος
Δόσης, Πρόεδρος Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος
Ο
Μανόλης Μαγκλάρας, οξυδερκής φιλόλογος και βαθυστόχαστος δάσκαλος, διάκονος
Ιδεών και Αρχών, με το περισπούδαστο πόνημά του Στ’ αχνάρια του Ηπειρώτη της
Αχαΐας, ανασύρει από την αχλή της μνήμης τα βήματα και τα βιώματα των πρώτων
Ηπειρωτών στην Πάτρα και αποκαλύπτει από τη σκόνη του χρόνου τη διαχρονική και
γόνιμη παρουσία των Ηπειρωτών στη φιλόξενη γη της Αχαΐας.
Σπύρος
Βασιλείου, Εκδότης του περιοδικού Ήπειρος Άπειρος Χώρα
Η
Πανηπειρωτική Συνομοσποινδία Ελλάδος συγχαίρει τον Μανώλη Μαγκλάρα για αυτή τη
μελέτη-πόνημα του προσβλέποντας στην απανταχού ηπειρώτικη διασπορά να
κατανοήσει τα βαθύερα νοήματα αυτής της συγγραφής και να τον μιμηθεί με
ανάλογες έρευνες-μελέτες για τις νέες πατρίδες τους, στην Ελλάδα και το
εξωτερικό βεβαίως. Και βέβαια από τον συγγραφέα, που διάγει τη δεύτερη νιότη
του, περιμένουμε τη συνέχιση των ερευνών του και του πνευματικού του έργου.
Μανώλη σε ευχαριστούμε και προσδοκούμε, γιατί έχεις να δόσεις ακόμη πολλά.