Ελπίδες
ότι το επικείμενο νομοσχέδιο για το τσίπουρο διημέρων, γνωστό ως χύμα, θα
σβήσει τις φωτιές που έχουν ανάψει στην αγορά και την κυβέρνηση, εκφράζουν
παράγοντες της αγοράς, την ώρα που σε όλη τη χώρα τα καζάνια των παραγωγών χύμα
τσίπουρου έχουν ανάψει για τα καλά αποστάζοντας τα στέμφυλα που έχουν
περισσέψει από την παραγωγή κρασιού.
Σύμφωνα
με την ΕΡΤ, η αύξηση του ΕΦΚ για τους διήμερους παραγωγούς, αυτούς δηλαδή που
παράγουν το χύμα τσίπουρο, προβλέπεται σύμφωνα με πληροφορίες, από το
νομοσχέδιο που έχει ετοιμάσει η κυβέρνηση, το οποίο καθορίζει επίσης νέο
καθεστώς ως προς τη διακίνηση του αποσταζόμενου προϊόντος, ενώ την έχουν
προαναγγείλει με δηλώσεις τους τόσο ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Β.
Αποστόλου όσο και ο Γενικός Γραμματέας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς κ. Γ.
Βασιλειάδης.
Στόχος
είναι να διασφαλιστούν τα δημόσια έσοδα, βάζοντας φρένο στην καταστρατήγηση του
καθεστώτος των διήμερων παραγωγών αλλά διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα το δικαίωμά
τους να αποστάζουν για ιδιοκατανάλωση.
Όπως
υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς, η χύμα διακίνηση τσίπουρου διημέρων υπερβαίνει
εξόφθαλμα τις δηλούμενες ποσότητες, και οι έξτρα ποσότητες διακινούνται
παράνομα, χωρίς την καταβολή του ήδη μειωμένου φόρου από τον οποίο επωφελείται
το χύμα τσίπουρο, με αποτέλεσμα το κράτος να καταγράφει σημαντικές απώλειες
δημοσίων εσόδων από τη φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο.
Όργιο
λαθρεμπορίου – αντιδράσεις διημέρων
Το
όργιο της φοροδιαφυγής που εκτυλίσσεται με επίκεντρο το χύμα τσίπουρο έχει
φέρει την κυβέρνηση σε δύσκολη θέση, αντιμέτωπη με τις αντιδράσεις των μικρών
καζανάδων που αντιδρούν στην αλλαγή του καθεστώτος φορολόγησης και διακίνησης
του προϊόντος τους.
Ωστόσο,
όπως παρατηρούν κύκλοι της αγοράς, όσο το ζήτημα δεν διευθετείται, το καθεστώς
που διέπει το χύμα τσίπουρο θα επιτρέπει σε οργανωμένα συμφέροντα να το
εκμεταλλεύονται και να πλήττουν τελικά τους ίδιους τους διήμερους, αφού,
νόμιμοι διήμεροι και επιτήδειοι κερδοσκόποι, μικροί παράγωγοι και μεγάλοι
λαθρέμποροι μπαίνουν στο ίδιο καζάνι.
344 εκ.
ευρώ απώλειες για το κράτος
Το
βασικό πρόβλημα βρίσκεται στην τεράστια διαφορά στη φορολόγηση μεταξύ χύμα και
εμφιαλωμένου και στην αδυναμία ελέγχου των διακινούμενων ποσοτήτων, που
δημιουργούν κίνητρα για την διακίνηση μεγαλύτερων από τις νόμιμες δηλούμενες
ποσότητες.
Συγκεκριμένα,
η παραγωγή τσίπουρου/τσικουδιάς διημέρων υπόκειται σε φορολογία 1,40 ευρώ ανά
λίτρο αιθυλικής αλκοόλης ή 0,59 ευρώ ανά κιλό τελικού προϊόντος, λόγω της
πρόνοιας του νομοθέτη για τους μικρούς αποσταγματοποιούς για προσωπική/οικιακή
χρήση και περιορισμένη εμπορία για τη στήριξη του εισοδήματός τους.
Από την
άλλη, για τα αντίστοιχα εγχώρια προϊόντα που προορίζονται για εμπορική χρήση ο
ΕΦΚΟΠ είναι 12,75 ευρώ ανά λίτρο αιθυλικής αλκοόλης.
Παράγοντες
της αγοράς εκτιμούν, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της ΕΡΤ, ότι ενώ δηλώνονται μόλις
5-6 εκ. λίτρα χύμα τσίπουρου ετησίως, η πραγματική ποσότητα που κυκλοφορεί στην
Ελλάδα ανέρχεται στα 30 εκ. λίτρα, εκ των οποίων τα 20 εισέρχονται παράνομα από
Βουλγαρία, Αλβανία και Τουρκία και βαπτίζονται στις τοπικές αγορές ως
«παραδοσιακό ελληνικό προϊόν», χωρίς να πληρούνται οι απαραίτητοι κανόνες
ιχνηλασιμότητας και προδιαγραφές υγιεινής.
Σύμφωνα
με στοιχεία που έχει δώσει στη δημοσιότητα ο Σύνδεσμος Ελλήνων Παραγωγών
Αποσταγμάτων & Αλκοολούχων Ποτών (ΣΕΑΟΠ), ο όγκος του παράνομα
διακινούμενου χύμα τσίπουρου διημέρων το 2014 άγγιξε τα 24 εκ. λίτρα και οι
ετήσιες απώλειες φορολογικών εσόδων από την παράνομη διακίνηση υπολογίζονται
στο ποσό των 344 εκ. ευρώ ετησίως.
Ενδεικτικές
των διαστάσεων που έχει λάβει το λαθρεμπόριο του χύμα τσίπουρου είναι οι δύο
επιχειρήσεις κατάσχεσης 320 τόνων έκνομα παραχθέντος χύμα τσίπουρου από το
Τελωνείο Λάρισας σε διάστημα μόνο ενός διμήνου το 2016 και σε μία μόνο περιοχή
στη χώρα. Η ποσότητα των 320 τόνων αντιπροσωπεύει περίπου 5-7% της δηλούμενης
ετήσιας παραγωγής χύμα τσίπουρου σε όλη την Ελλάδα.
Το
τελεσίγραφο της Κομισιόν
Η καταστρατήγηση του καθεστώτος και η τεράστια
φορολογική ψαλίδα μεταξύ χύμα και εμφιαλωμένου τσίπουρου που συνετέλεσαν στη
γιγάντωση της παραβατικότητας, έφεραν τελικώς στην πόρτα της χώρας το
τελεσίγραφο της Κοµισιόν.
Η
Επιτροπή επισημαίνει ότι επιβάλλεται υπερβολικά μειωμένος συντελεστής φορολογίας
στο τσίπουρο και στην τσικουδιά που παρασκευάζονται χύμα από τους διήμερους αποστάκτες και υποστηρίζει πως το καθεστώς αυτό αποτελεί παράβαση της σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ για τον φόρο κατανάλωσης.