Η ΜΑΧΗ
ΤΟΥ ΚΑΛΠΑΚΙΟΥ
Ήταν
παραμονές του 1940 όταν η VIII Μεραρχία Ηπείρου με επικεφαλής τον υποστράτηγο
Κατσιμήτρο Χαράλαμπο οργάνωσε την άμυνα στα γύρω υψώματα της Γκραμπάλας, της
Ασόνισσας, της Βελλάς και των Γρεμισιών.
Το
Γενικό Επιτελείο προέβλεπε άμυνα από τα Τζουμέρκα, ωστόσο ο Χαράλαμπος
Κατσιμήτρος έδωσε εντολή να κρατηθεί η γραμμή άμυνας στο Καλπάκι μέχρις
εσχάτων.
Οι
Ιταλοί ήθελαν να περάσουν από την Αλβανία στην Ηπειρο και συγκεκριμένα στα
Γιάννενα γ ια να συνεχίσουν την πορεία τους στην Αιτωλοακαρνανία και μέσω του
Μετσόβου στη Θεσσαλία.
Το μόνο
μονοπάτι που θα τους οδηγούσε στα Γιάννενα περνούσε από το Καλπάκι. Θεώρησαν
εύκολο τον στόχο τους δεν υπολόγισαν όμως το ψυχικό σθένος των Ελλήνων
φαντάρων.
2
Νοεμβρίου 1940
Ξημέρωμα
Σαββάτου και τα πρώτα πυκνά σμήνη ιταλικών αεροπλάνων κάνουν την εμφάνισή τους
στον ουρανό και αρχίζουν να βομβαρδίζουν το Καλπάκι, την Γκραμπάλα και τη Μονή
Βελλά.
Στα
υψώματα της Γκραμπάλας, της Βροντισμένης, της Ψηλοράχης και γύρω από τους
μικρούς λόφους στο Καλπάκι ήταν παραταγμένα 15 τάγματα πεζικού,16 πυροβολαρχίες
και 5 ουλαμοί πυροβόλων.
Απέναντι
τους οι Έλληνες, είχαν περίπου 100.000 Ιταλούς!
Το
μεσημέρι οι Ιταλοί αρχίζουν την επίθεση και η μάχη ξεκινά.
Η μάχη
στο Καλπάκι έδειξε στους Ιταλούς πως δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση το πέρασμά
τους στην Ήπειρο (370 νεκροί, 1.200 τραυματίες, 2.000 αιχμάλωτοι και 70
αγνοούμενοι).
Για την
ελληνική πλευρά, οι νεκροί έφτασαν τους 60.
Η νίκη
του Καλπακίου όμως, είχε ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς απέδειξε πως ήταν μάταιη η
απόπειρα των Ιταλών να διεισδύσουν στο ελληνικό έδαφος.
Η
πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Ιταλίας βρέθηκε μπροστά σε μία δυσάρεστη
έκπληξη.
Οι Ιταλοί
που ήταν τόσο σίγουροι για ένα εύκολο πέρασμα στο ελληνικό έδαφος και ήταν
πεπεισμένοι πως ο πόλεμος θα ήταν «γρήγορος» και «ευχάριστος» για αυτούς,
διαψεύστηκαν πανηγυρικά.
Η νίκη
έστεψε το ελληνικό φρόνημα και άφησε τραγικά αποτελέσματα για τους Ιταλούς.
