(Οι «κότες» και τα «κοκόρια») |
Γράφει
ο Κίτσος ο Αθαμάνας
Του μέλλοντος η μέρες
στέκοντ' εμπροστά μας
σα μια σειρά κεράκια αναμένα
χρυσά, ζεστά, και ζωηρά κεράκια.
Η περασμένες μέρες πίσω μένουν,
μια θλιβερή γραμμή κεριών σβυσμένων·
τα πιο κοντά βγάζουν καπνόν ακόμη,
κρύα κεριά, λυωμένα, και κυρτά.
Κ. Καβάφης
«Κάποιοι
ενώ παριστάνουν τα κοκόρια κατά βάθος είναι . όρνιθες, γιατί στο τέλος
γνωρίζουν καλά ότι θα ψηφίσουν την πρόταση για τους πλειστηριασμούς». Έτσι
αποκάλεσε-αυτόν τον τίτλο έδωσε- τους διαφωνούντες κυβερνητικούς βουλευτές ο
Ηπειρώτης αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αλέξης Τσίπρας. Και ο Ηπειρώτης βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Ιωαννίνων κ. Μιχάλης Κασσής ανταπάντησε:
«Παρ' ότι στο χωριό μου είχα πολλά κοκόρια και κότες, εγώ ούτε κόκορας νιώθω, ούτε κότα».
Το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό και είναι αναγκαία η διεξοδική νοηματική ανάλυση της λέξης κότα και κόκορα, καθόσον είναι πολύ δύσκολο και ακατόρθωτο κότες και κοκόρια να συνυπάρξουν κυβερνητικά και να συναποφασίσουν για το φλέγον θέμα «του πλειστηριασμού των κατοικιών» και ως εκ τούτου να επιτευχθεί ομαλή κοινωνική ζωή, προκειμένου να εφαρμοστεί το «θαυματουργό» πρόγραμμα του δευτέρου και οσονούπω τρίτου μνημονίου.
Η κότα είναι ένα κατοικίδιο πτηνό, που εκτρέφεται για το κρέας και τα αβγά του. Πανάρχαιο πτηνό, όπως πανάρχαια είναι και η λέξη κότα. (Κότος= πετεινός;)
Αυτά όμως ας τα αφήσουμε για τους γλωσσολόγους. Παρακαλώ, όχι όρνις. Η λέξη όρνις αρχικά αναφερόταν σε κάθε πτηνό. Αργότερα περιορίστηκε στα κατοικίδια πτηνά και τελικά δήλωσε αποκλειστικά την κότα. Εμείς, ως γνωστόν χρησιμοποιούμε ατόφιες, ετυμολογικά και νοηματικά λέξεις. Απαγορεύεται και η λέξη όρνιο. Η λέξη αυτή κατάντησε να αποτυπώνει τον ανόητο, τον βλάκα, τον αστοιχείωτο. Φτου πιπέρι στο στόμα και σκόρδο στα αχαμνά.
(Το πολιτικό «κοτείο») |
Η προσφορά της μεγάλη, γι' αυτό και όλοι στα σπίτια της την ταχτάριζαν. «Κότα μου κοτούλα μου και πουλακιδούλα μου».
Σε περιόδους οικονομικής δυσπραγίας, ιδιαίτερα στην ανταλλακτική οικονομία, η κότα έλυνε πολλά προβλήματα σίτισης. Τα αβγουλάκια της, το κρέας της κλπ. Γι' αυτό και σήμερα λέμε: «Αυτός παντρεύτηκε, πήρε πλούσια γυναίκα και περνάει ζωή και κότα», δηλαδή ζωή ανέμελη, χωρίς δυσκολίες και φροντίδα για τον επιούσιο. «Πασάς στα Γιάννινα».
«Χρυσοφόρος κότα». Αυτό τον τίτλο έδιναν οι προξενήτρες στις οικονομημένες νύφες. Άλλοι λένε, «βρήκα την κότα με τα χρυσά αβγά, τζάμι την περνώ». Με λίγα λόγια καλοπερνάει, χωρίς διαταραχές και ανωμαλίες, όπως η λεία επιφάνεια του τζαμιού.
Ποιος αλήθεια δε θυμάται τη συμβουλή που παίρναμε από τους μεγαλύτερους και ενίοτε και από τους πρεσβύτερους: «Να πάρεις γυναίκα με προίκα, να κάθεται στο σπίτι, να μην κλωθωγυρίζει πέρα δώθε, να 'ναι οικονόμα, να 'χει καλό φώλι από τον πατέρα της. Τι, πώς, είσαι ερωτευμένος και δεν σκέφτεσαι τέτοια τώρα; Άμα χάσεις την καλή την κότα, τότε θα πάρεις την μπούτσκα με τον κύπρο».
Με το συμπάθιο, δεν μπορώ πλέον να σταματήσω τους συνειρμούς. Να υπονοήσουμε την προίκα. Ασφαλώς. Πάλι καλά που τη γυναίκα την προσιδίαζαν με την κότα, γιατί μπορεί, τι μπορεί, το έλεγαν: «άνοιξα την κατσαρόλα και ήταν γεμάτη λίρες». Μεταξύ κότας και κατσαρόλας, ασφαλώς προτιμούμε την κότα.
Και να μην ξεχάσουμε να τονίσουμε ότι αυτού του είδους η «κότα» στην πολιτική ζωή έδωσε (τόσους και τόσες) πολιτικούς γίγαντες! Πάμπολλα τα ονόματα.
(Φωτογραφία Κώστας Μπαλάφας. Με το φωτογραφικό φακό του παρέδωσε μια ζηλευτή παρακαταθήκη μνήμης που αποκρυσταλλώνει εμπειρίες μιας ζωής. Καμιά σχέση με τις κότες, κοκόρια και πολιτικά «κοτεία».) |
Η κότα δίνει το παράδειγμα. Να, και η παιδαγωγική προσφορά της κότας.
(Παροιμιώδης η φράση: Άμα το αρνί φύγει από το μαντρί, θα το φάει ο λύκος) |
Η κότα
η γυρίστρω τραγουδήθηκε-παρατραγουδήθηκε από το λαό.
«Μια
κότα στρουμπουλή μια όμορφη πουλάδα, εβγήκε η τρελή μια βόλτα στη λιακάδα.»Είχαν βλέπετε πέραση οι στρουμπουλές. Τον καιρό εκείνον οι όμορφες δεν είχαν καμιά σχέση με τα τσακνοπόδαρα. Όμορφες ήταν όσες είχαν πιασίματα. Τι πιασίματα. Καπούλια θα λέγαμε.
«Η κότα η αλανιάρα». Η φράση χρησιμοποιείται υβριστικώς, κυρίως από συζύγους, εν εκνευρισμώ. Παράδοξο, γιατί επελέγη αυτό το συμπαθέστατο ζώο για να υπονοήσουμε τη γυναίκα την εναλλάσσουσα συχνά ερωτικούς συντρόφους. Ίσως, σπάνιο φαινόμενο να ξεπορτίζει η κότα, εξαίρεση, όπως εξαίρεση είναι και η γυνή η αλανιάρα, τουτέστιν ελευθέρας βοσκής. Στην πολιτική κάπως έτσι θα προσιδιάζαμε τις αγάπες με τον σύντροφο Ολάν, τον φίλο Ομπάμα, τον θαυμαστή του επιτεύγματος της Αργεντινής και έχει ο θεός. Ο,τι λέμε το πρωί, τα ανακαλούμε το μεσημέρι, για να τα επαναλάβουμε ελαφρώς αλλοιωμένα το βράδυ και να τα συγκεφαλαιώσουμε τα μεσάνυχτα.
Οι κ.κ. βουλευτές είναι γνωστό πως σε πολλά νομοσχέδια κάνουν τον κόκορα, τον γενναίο, με πίστη, πολιτική άποψη και τόλμη -οι κωλοτούμπες, σύνηθες μεν, αμελητέο δε συνειδησιακά φαινόμενο-και μετά ταύτα υποκύπτουν «για το καλό του λαού, του έθνους και της πατρίδας».
Γι' αυτό το λόγο διανθίζουν τον πολιτικό λόγο με κότες, κοκόρια και κοτόπουλα.
Δυστυχία σου, Ελλάς,
με τα τέκνα που γεννάς!
Ώ Ελλάς, ηρώων χώρα,
τί γαϊδάρους βγάζεις τώρα;
Γ.
Σουρής
Κίτσος
ο Αθαμάνας