Την
ανάγκη άμεσης ανάσχεσης του ρυθμού δημιουργίας μη εξυπηρετούμενων δανείων
υπογραμμίζουν στελέχη τραπεζών, αλλά και το υπουργείο Οικονομικών. Ο λόγος
είναι απλός. Κάθε δάνειο που δεν εξυπηρετείται θα πρέπει να καλύπτεται με
προβλέψεις, απορροφώντας όχι μόνο το σύνολο των εσόδων των τραπεζών (δηλαδή τις
αποπληρωμές των συνεπών δανειοληπτών), αλλά και κεφάλαια.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, στο τέλος Μαρτίου τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανήλθαν στο 27,8% του συνόλου που αντιστοιχεί σε «κόκκινα» δάνεια, ύψους 63,5 δισ. ευρώ. Όπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, η άνοδος των καθυστερήσεων συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και εκτιμούν ότι στο τέλος Ιουνίου προσέγγιζαν το 30%. «Η πορεία αυτή πρέπει να αναχαιτιστεί», υπογραμμίζουν, «διαφορετικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια όχι μόνο θα απορροφήσουν το σύνολο των εσόδων των τραπεζών, αλλά θα απαιτηθεί και νέα ανακεφαλαιοποίηση».
Σημειώνεται ότι σε καθυστέρηση βρίσκεται το 42,4% των καταναλωτικών δανείων, το 22,9% των στεγαστικών και το 27,5% των επιχειρηματικών δανείων. Για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων οι τράπεζες διενεργούν προβλέψεις, οι οποίες προέρχονται από τα έσοδα (ή τα κεφάλαια). Έτσι οι υψηλές προβλέψεις απορροφούν την όποια κερδοφορία. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2012 οι τράπεζες σε επίπεδο ομίλου εμφάνισαν καθαρά έσοδα (λειτουργικά έσοδα μείον λειτουργικά έξοδα) ύψους 3 δισ. ευρώ, έκλεισαν ωστόσο τη χρονιά με ζημίες ύψους 5,4 δισ. ευρώ κυρίως λόγω των προβλέψεων ύψους 8 δισ. ευρώ που πραγματοποίησαν. Στο πνεύμα αυτό, την προηγούμενη εβδομάδα ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας προειδοποίησε ότι αν δεν μπει μια τάξη στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων τότε οι τράπεζες θα χρειαστούν και πάλι νέα κεφάλαια.
Ο υπουργός Οικονομικών έχει ένα επιπλέον λόγο να ανησυχεί, καθώς μετά την ανακεφαλαιοποίηση, το 90% των μετοχών των συστημικών τραπεζών βρίσκεται στον έλεγχο του ελληνικού Δημοσίου. Κατά συνέπεια αν χρειαστούν και νέα κεφάλαια η κυβέρνηση - δηλαδή οι φορολογούμενοι- θα είναι αυτοί που πρέπει να καταβάλουν τη μερίδα του λέοντος.
Όπως εκτιμούν, η καθολική απαγόρευση των πλειστηριασμών λειτουργεί αρνητικά για το σύνολο της οικονομίας, καθώς ενθαρρύνει πολλούς να αποφεύγουν την αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους.
Υπογραμμίζουν ότι είναι ανάγκη να προστατευτούν οι αδύναμες κοινωνικές ομάδες αλλά εξίσου σημαντικό είναι να αποκατασταθεί το συναλλακτικό ήθος.
Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι πολλοί κάνουν κατάχρηση.
Για τον λόγο αυτό η Ελληνική Ένωση Τραπεζών έχει συστήσει ομάδα εργασίας με σκοπό τον εμπλουτισμό των στοιχείων του συστήματος Τειρεσίας -που καταγράφει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αλλά και τις συνολικές οφειλές των δανειοληπτών- ώστε να διευκολυνθούν οι τράπεζες να εντοπίσουν κακοπληρωτές με... υψηλές καταθέσεις.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, στο τέλος Μαρτίου τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανήλθαν στο 27,8% του συνόλου που αντιστοιχεί σε «κόκκινα» δάνεια, ύψους 63,5 δισ. ευρώ. Όπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, η άνοδος των καθυστερήσεων συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και εκτιμούν ότι στο τέλος Ιουνίου προσέγγιζαν το 30%. «Η πορεία αυτή πρέπει να αναχαιτιστεί», υπογραμμίζουν, «διαφορετικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια όχι μόνο θα απορροφήσουν το σύνολο των εσόδων των τραπεζών, αλλά θα απαιτηθεί και νέα ανακεφαλαιοποίηση».
Σημειώνεται ότι σε καθυστέρηση βρίσκεται το 42,4% των καταναλωτικών δανείων, το 22,9% των στεγαστικών και το 27,5% των επιχειρηματικών δανείων. Για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων οι τράπεζες διενεργούν προβλέψεις, οι οποίες προέρχονται από τα έσοδα (ή τα κεφάλαια). Έτσι οι υψηλές προβλέψεις απορροφούν την όποια κερδοφορία. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2012 οι τράπεζες σε επίπεδο ομίλου εμφάνισαν καθαρά έσοδα (λειτουργικά έσοδα μείον λειτουργικά έξοδα) ύψους 3 δισ. ευρώ, έκλεισαν ωστόσο τη χρονιά με ζημίες ύψους 5,4 δισ. ευρώ κυρίως λόγω των προβλέψεων ύψους 8 δισ. ευρώ που πραγματοποίησαν. Στο πνεύμα αυτό, την προηγούμενη εβδομάδα ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας προειδοποίησε ότι αν δεν μπει μια τάξη στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων τότε οι τράπεζες θα χρειαστούν και πάλι νέα κεφάλαια.
Ο υπουργός Οικονομικών έχει ένα επιπλέον λόγο να ανησυχεί, καθώς μετά την ανακεφαλαιοποίηση, το 90% των μετοχών των συστημικών τραπεζών βρίσκεται στον έλεγχο του ελληνικού Δημοσίου. Κατά συνέπεια αν χρειαστούν και νέα κεφάλαια η κυβέρνηση - δηλαδή οι φορολογούμενοι- θα είναι αυτοί που πρέπει να καταβάλουν τη μερίδα του λέοντος.
Όπως εκτιμούν, η καθολική απαγόρευση των πλειστηριασμών λειτουργεί αρνητικά για το σύνολο της οικονομίας, καθώς ενθαρρύνει πολλούς να αποφεύγουν την αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους.
Υπογραμμίζουν ότι είναι ανάγκη να προστατευτούν οι αδύναμες κοινωνικές ομάδες αλλά εξίσου σημαντικό είναι να αποκατασταθεί το συναλλακτικό ήθος.
Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι πολλοί κάνουν κατάχρηση.
Για τον λόγο αυτό η Ελληνική Ένωση Τραπεζών έχει συστήσει ομάδα εργασίας με σκοπό τον εμπλουτισμό των στοιχείων του συστήματος Τειρεσίας -που καταγράφει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αλλά και τις συνολικές οφειλές των δανειοληπτών- ώστε να διευκολυνθούν οι τράπεζες να εντοπίσουν κακοπληρωτές με... υψηλές καταθέσεις.