Η «μόνιμη πηγή» των ακινήτων θα κλείσει και φέτος σημαντικό μέρος της «μαύρης τρύπας» του προϋπολογισμού, ενώ οι έχοντες ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία, που θα υπαχθούν είτε στη ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας» είτε στην πάγια για να αποπληρώσουν μέρος των 59 δισ. ευρώ, που είχαν εκτιναχθεί οι οφειλές έως το τέλος Ιουνίου, αναμένεται να αποσοβήσουν το διαγραφόμενο ναυάγιό του.
Συγκεκριμένα, οι ιδιοκτήτες ακινήτων καλούνται να συνεισφέρουν έως το τέλος του τρέχοντος έτους το εντυπωσιακό ποσό των 5,4 δισ. ευρώ στο δημόσιο κορβανά, στο οποίο συνυπολογίζεται το περίπου 1,1 δισ. ευρώ που κατέβαλαν για το «χαράτσι» του 2012 κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, αλλά και ο ΦΠΑ του 2010 που ανέρχεται στο ποσό των περίπου 400 εκατ. ευρώ και τον οποίο πληρώνουν ακόμη οι 170.000 ιδιοκτήτες των οποίων η αντικειμενική αξία της περιουσίας τους υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ.
Από την προσεχή Δευτέρα εξάλλου η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων αρχίζει να ταχυδρομεί και τα εκκαθαριστικά του ΦΑΠ για το 2011 και το 2012, τα οποία θα κληθούν να πληρώσουν στην εφορία περίπου 650.000 ιδιοκτήτες, των οποίων η αντικειμενική αξία της περιουσίας τους υπερβαίνει, σε ατομική βάση, τις 200.000 ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εν λόγω ιδιοκτήτες υπολογίζεται ότι θα κληθούν να πληρώσουν για κάθε έτος 600 εκατ. ευρώ, δηλαδή συνολικά τη διετία 2011-2012 το ποσό εκτοξεύεται στο 1,2 δισ. ευρώ, ενώ ο φόρος θα υπολογιστεί με συντελεστές κλιμακούμενους από 0,2% έως και 2% επί της συνολικής αντικειμενικής αξίας των ακινήτων κάθε υπόχρεου και θα εξοφληθεί σε έξι μηνιαίες δόσεις.
Ο «πονοκέφαλος» βέβαια για τους συγκεκριμένους ιδιοκτήτες δεν σταματά εδώ, αφού το φθινόπωρο η ΓΓΠΣ σχεδιάζει να τους στείλει και τα «ραβασάκια» με το ΦΑΠ του 2013, καλώντας τους να πληρώσουν επιπλέον 600 εκατ. ευρώ.
Ο «Γολγοθάς» όμως των ιδιοκτητών έχει και συνέχεια, αφού έως το τέλος του τρέχοντος μηνός η ΔΕΗ αναμένεται να αποστείλει τους πρώτους λογαριασμούς που θα συμπεριλαμβάνουν το ειδικό τέλος ακινήτων (ΕΕΤΑ) για το 2013, που είναι μειωμένο κατά 15% σε σχέση με το 2012. Από το «χαράτσι» του 2013 το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει ότι θα εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία 2,1 δισ. ευρώ, καθώς, παρά τη μείωση, το Εκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων θα καταβληθεί βάσει νόμου και στα ακίνητα που δεν έχουν αποπερατωθεί.
Το δράμα των ιδιοκτητών φυσικά θα συνεχιστεί και το 2014 με το νέο Ενιαίο Φόρο επί των Ακινήτων, ο οποίος αναμένεται να αποφέρει στα δημόσια ταμεία 3,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,7 δισ. ευρώ θα προέλθουν από κτίσματα και εντός σχεδίου εκτάσεις, 500 εκατ. ευρώ από νομικά πρόσωπα και 800 εκατ. ευρώ από εκτός σχεδίου εκτάσεις.
Θα πρέπει, πάντως, να αναφερθεί ότι παράγοντες του υπουργείου αμφιβάλλουν κατά ποσόν θα καταστεί δυνατόν να εισπραχθούν τα ανωτέρω ποσά, όχι μόνο γιατί η κτηματαγορά έχει «παγώσει» και είναι βυθισμένη στην ύφεση και στην ανεργία, αλλά γιατί πρόσφατες έρευνες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας πιστοποιούν ότι ένας στους δύο ιδιοκτήτες αδυνατεί να πληρώσει την εφορία, λόγω φυσικά των αλλεπάλληλων αυξήσεων φόρων και μειώσεων μισθών και συντάξεων.
Όπως επισημαίνουν διάφορες μελέτες, ανασταλτικό παράγοντα στη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη της δραστηριότητας της οικοδομικής δραστηριότητας αποτελεί το φορολογικό πλαίσιο. Το κόστος μεταβίβασης είναι από τα υψηλότερα στις χώρες του ΟΟΣΑ. Κατά την Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμάται ότι στην αναθέρμανση και την ανάκαμψη της ελληνικής αγοράς ακινήτων θα συμβάλει η καθιέρωση ενός φορολογικού πλαισίου το οποίο θα περιορίζει το κόστος κατά τη μεταβίβαση, ενώ παράλληλα θα διευρύνει τη φορολογική βάση ανάλογα και με τη φοροδοτική ικανότητα των ιδιοκτητών, θα απλουστεύει το υφιστάμενο σύστημα, ενοποιώντας τους πολλούς επιμέρους φόρους σε ένα ενιαίο και προοδευτικό φόρο επί των ακινήτων και θα είναι σταθερό για τα επόμενα 5-10 χρόνια.
Καταργούνται από το 2014 όλα τα τεκμήρια με την υλοποίηση του περιουσιολογίου, με το οποίο θα χτιστεί το οικονομικό προφίλ όλων των φορολογουμένων.
Αυτό τόνιζαν χθες, μεταξύ άλλων, ανώτατα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών αναφερόμενα στις διατάξεις του νέου Κώδικα Φορολογίας
Εισοδήματος, υπογραμμίζοντας ότι θέτουν τις βάσεις για τη δημιουργία του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου που θα καταργήσει σύντομα τα τεκμήρια.
Όσον αφορά δε στο νέο Κώδικα, οι παράγοντες του υπουργείου υποστηρίζουν ότι:
•Πρόκειται για ένα περιεκτικό κείμενο που δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών, ώστε να είναι απόλυτα κατανοητό και εύχρηστο από τους πολίτες και τους εν δυνάμει επενδυτές, ενώ τους προστατεύει από φαινόμενα διαφθοράς και φοροδιαφυγής.
•Προσδιορίζει επακριβώς πώς φορολογείται το ετήσιο εισόδημα, χωρίς πλέον να απαιτείται η έκδοση πληθώρας ερμηνευτικών εγκυκλίων.
•Προσδιορίζεται επακριβώς το αντικείμενο του φόρου εισοδήματος.
•Διακρίνονται οι κατηγορίες εισοδήματος όπως μισθωτή εργασία, επιχειρηματική δραστηριότητα, απόδοση κεφαλαίου και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.
•Καθορίζονται για πρώτη φορά με σαφήνεια τα απαλλασσόμενα του φόρου εισοδήματα και καταργούνται προκλητικές φορολογικές απαλλαγές.
•Ο φόρος των φυσικών προσώπων προσδιορίζεται ανά κατηγορία εισοδήματος.
•Καταργούνται προκλητικές εξαιρέσεις από το τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
•Καταργούνται επιβαρύνσεις όπως ο συμπληρωματικός φόρος στα ακίνητα.
•Εισάγεται η έννοια του φορολογικού έτους κατά τα διεθνή πρότυπα και ξεκαθαρίζεται το τοπίο σε ό,τι αφορά το συμψηφισμό φόρων που έχουν καταβληθεί στο εξωτερικό.
•Εισάγεται η έννοια της συστηματικής διενέργειας επιχειρηματικών πράξεων.
•Η επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογείται με τον ίδιο τρόπο ανεξάρτητα αν ασκείται ατομικά ή εταιρικά.
•Ξεκαθαρίζει το τοπίο στις επιχειρηματικές δαπάνες.
•Εισάγονται στο φορολογικό δίκαιο της χώρας τα χαρακτηριστικά εκείνα στοιχεία που καθιστούν μια επιχειρηματική δαπάνη εκπιπτόμενη από τα ακαθάριστα έσοδα, κάτι που μέχρι σήμερα προέκυπτε μόνο από τη Δικαστηριακή Νομολογία.
•Για πρώτη φορά αναφέρονται οι δαπάνες που δεν εκπίπτουν
•Εισάγονται ενιαίοι κανόνες αποτίμησης αποθεμάτων που καλύπτουν πλήρως της ανάγκες της φορολογίας και της λογιστικής.
•Απλοποιούνται οι διατάξεις για ενδοομιλικές συναλλαγές.
•Καθίστανται σαφείς οι απαλλαγές των ενδοομιλικών μερισμάτων και εισάγονται στο φορολογικό δίκαιο της χώρας έννοιες όπως η υποκεφαλαιοδότηση και η μεταφορά καταστατικής έδρας.
•Καθιερώνονται απλοί και λειτουργικοί κανόνες για τις αποσβέσεις των παγίων περιουσιακών στοιχείων.
Αποκατάσταση φορολογικής δικαιοσύνης
Η πορεία εξόδου από τη βαθιά κρίση δεν μπορεί να είναι ομαλή και αυτονόητη, χωρίς συνέχιση της προσπάθειας για την εκ βάθρων αναδιοργάνωση και εκλογίκευση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του δημόσιου τομέα της χώρας και χωρίς την αποκατάσταση της φορολογικής δικαιοσύνης με την αποτελεσματική και ριζική πάταξη της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, επισημαίνει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων.
Η εποικοδομητική λειτουργία του δημόσιου τομέα δεν είναι δυνατή χωρίς την αναγκαία κινητικότητα των εργαζομένων, με θεσμοθετημένη δυνατότητα και αναγκαστικών αποχωρήσεων και, επομένως, με δυνατότητες πρόσληψης νέων εξειδικευμένων στελεχών και εργαζομένων. Από την άλλη πλευρά, η συχνή διαπίστωση από τα αρμόδια όργανα της πολιτείας εξόφθαλμων περιπτώσεων φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται με πρόστιμα και ποινές που συχνά δεν εφαρμόζονται ή ακυρώνονται με τις αλλεπάλληλες ρυθμίσεις και γενικά με πρακτικές που καθιστούν τη φοροδιαφυγή επικερδή και λογική δραστηριότητα όπως διαπιστώνει σε πρόσφατη έκθεσή του και το ΔΝΤ.
Επιπλέον, όπως αναφέρουν οι οικονομολόγοι, δεν είναι βιώσιμη η συνεχιζόμενη πρακτική της επιπλέον επιβάρυνσης των συνεπών φορολογουμένων για να καλυφθούν οι απώλειες εσόδων που προκύπτουν από φοροδιαφυγή ή/και εισφοροδιαφυγή. Για παράδειγμα, δεν είναι σωστό η απώλεια εσόδων από την άρνηση πληρωμής των εισφορών στον ΟΑΕΕ από άνω του 50% των ασφαλισμένων του να αντικατασταθεί με επιβολή νέου φόρου 0,2% επί του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων και επαγγελματιών που καταβάλλουν ανελλιπώς τις εισφορές τους ή με νέα αύξηση της ήδη υπερβολικά αυξημένης επιχορήγησης του οργανισμού αυτού από τον τακτικό προϋπολογισμό.