Σχετικά με την ανακοίνωση της κυβέρνησης για τη συνένωση φορέων διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000, ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο δήλωσε:
“Η προστασία και διαχείριση των φυσικών προστατευόμενων περιοχών ήδη και προ κρίσης αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα. Διαθέτουμε, ως χώρα, έναν σημαντικό φυσικό πλούτο, η προστασία και η διαχείριση του οποίου μπορεί να προσφέρει σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη στις τοπικές κοινωνίες και τη χώρα αλλά και να δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας σε πολλές κατηγορίες επαγγελμάτων, άμεσα και έμμεσα: επιστημονική παρατήρηση και παρακολούθηση, περιβαλλοντική διαχείριση, οικολογικές ξεναγήσεις, ήπιες τουριστικές δραστηριότητες, οικολογική γεωργία και κτηνοτροφία, φύλαξη, πολιτιστικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, ενημέρωση κι ευαισθητοποίηση, προβολή και επικοινωνία κα.
Παραδείγματα υπάρχουν πολλά: χωριά και πόλεις μέσα ή γύρω από αυτές τις περιοχές που ερήμωναν αναζωογονούνται, η τοπική οικονομία έγινε πιο πράσινη ενώ νέοι σε ηλικία αλλά και μεγαλύτεροι βρήκαν βιώσιμες μορφές απασχόλησης στον τόπο τους.
Η κρίση θα μπορούσε να είναι ευκαιρία για να οργανωθεί καλύτερα η προστασία και διαχείριση των φυσικών προστατευόμενων περιοχών στο πλαίσιο ενός βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας, δημιουργίας χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας στις εκατοντάδες φυσικές προστατευόμενες περιοχές, ιδιαίτερα σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές. Χιλιάδες νέοι έχουν σπουδάσει σχετικές επιστήμες και ορισμένοι έχουν και σημαντική εξειδίκευση ή εμπειρία αλλά σήμερα οι γνώσεις και δεξιότητες τους μένουν αναξιοποίητες.
Αντί, λοιπόν, η κυβέρνηση να κινητοποιήσει περισσότερους πόρους από τους κωδικούς του ΕΣΠΑ για την απασχόληση αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος (και οι δύο έχουν πολύ μικρή απορροφητικότητα), ανακοινώνει την συγχώνευση των φορέων διαχείρισης από 29 σε 14, στο όνομα της συγχώνευσης φορέων του δημοσίου και μείωσης των δαπανών. Όμως, οι φορείς αυτοί δεν είναι κρατικοί οργανισμοί, εποπτέυονται απλώς από το κράτος. Σε δημοσιονομικό επίπεδο, η συγχώνευση φορέων – που ας σημειωθεί χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους μέχρι το 2015 ενώ τα μέλη του ΔΣ δεν αμοίβονται – δεν σημαίνει μείωση των δαπανών. Αντίθετα, αν οι φορείς καλύπτουν περισσότερες και σχετικά μακρινές μεταξύ τους περιοχές, μπορεί να έχουν αυξημένες δαπάνες μετακίνησης. Η προστασία και διαχείριση φυσικών περιοχών απαιτεί, από την άλλη, επικέντρωση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, διαβούλευση και συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, ανάπτυξη τοπικών στρατηγικών και σχεδίων διαχείρισης κάτι που φαίνεται ότι αγνοούν όσοι εισηγήθηκαν το μέτρο.
Το κυριότερο είναι, όμως, ότι αυτή την περίοδο οι υπάρχοντες φορείς διαχείρισης θα έπρεπε να ξεκινήσουν την προετοιμασία σχεδίων, με δεδομένο ότι σημαντικοί πόροι από τα ευρωπαϊκά ταμεία (α) Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, (β) Κοινωνικής Συνοχής, (γ) Περιφερειακής Ανάπτυξης καθως και (δ) Θάλασσας κι Αλιειάς θα κατευθυνθούν, το 2014-2020 - στην προστασία και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος και των περιοχών NATURA, ιδιαίτερα σε δράσεις διαχείρισης κι αποκατάστασής τους, επανάκαμψης της βιοποικιλότητας, αξιοποίησής τους για την προστασία του κλίματος και την προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές με βάση την προσέγγιση του οικοσυστήματος. Μάλιστα, σε σχετικές εκθέσεις για τους Κανονισμούς των Ταμείων που έχουν ψηφιστεί από τις δύο Επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου - Περιφερειακής Ανάπτυξης αλλά και Περιβάλλοντος - έχουν γίνει δεκτές σχετικές προτάσεις που κατέθεσα και εκ μέρους των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο .
Η κυβέρνηση πρέπει να πάρει πίσω τον άστοχο σχεδιασμό για συγχωνεύσεις των φορέων διαχείρισης και να διαμορφώσει ένα πακέτο μέτρων με στόχο την αναβάθμιση των υπαρχόντων φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών αλλά και δημιουργία νέων στις περιοχές από όπου απουσιάζουν σήμερα, ώστε να υπάρξει μέσα στο 2013 έγκαιρη προετοιμασία και σχέδια για την περίοδο 2014-2020”.