«Τραβήξτε πίσω τις άκρες των φορεμάτων σας
κυρίες μου, περνάμε στην κόλαση», λέει κάπου ο ποιητής William Carlos Williams,
και ίσως η φράση αυτή μπορεί να περιγράψει τα τρέχοντα βιώματα των συμπολιτών
μας.
Οι εκδηλώσεις βίας και αγανάκτησης τείνουν να
γίνουν κανόνας στην τρομαγμένη ελληνική κοινωνία: προπηλακισμοί,
γιαουρτοπόλεμος, χειροδικίες, μαχαιρώματα, ενδοκοινωνικη διαμάχη,
κονιορτοποίηση άγραφων και γραπτών κοινωνικών συμβολαίων.
Πράγματι, οι Έλληνες είναι στα κάγκελα:
κραυγάζουν, βρίζουν, ουρλιάζουν, καταθλίβονται, οργίζονται, κλαίνε, αντιδρούν,
μερικές φορές βιαιοπραγούν και κυρίως δεν ακούν.
Η ανελέητη ύφεση ενεργοποίησε τη δυναμική
έκρηξη των εισοδηματικά πληγέντων και ευνόησε τις ακραίες αντιδράσεις.
Παράλληλα, η ρητορική του ανερυθρίαστου λαϊκισμού, της αχαλίνωτης δημαγωγίας,
της ευφάνταστης συνθηματολογίας και της άκριτης παραδοχής οποιουδήποτε νοσηρού
σεναρίου συνωμοσίας, αποδυνάμωσαν τις ορθολογικές και ψύχραιμες προσεγγίσεις
των πραγμάτων . Το νέο κοινωνικό σκηνικό καλλιέργησε συστηματικά το ιδεολόγημα
ότι η βία εμπεριέχει την κρυμμένη δύναμη της αλήθειας των αγανακτισμένων
πολιτών.
Πέραν της οικονομικής εξαθλίωσης που
αναπόδραστα πυροδοτεί την κοινωνική σύγκρουση, μια από τις αιτίες της βίας
εδράζεται στη βεβαιότητα πώς για όλα φταίνε οι «άλλοι» (οι ξένοι, οι πολιτικοί,
τα «λαμόγια», οι τράπεζες, οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης, το εβραϊκό λόμπι, το
διευθυντήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η λέσχη Bildenberg και όποιος άλλος
μπορείτε να φανταστείτε). Επομένως, εμείς και μόνον εμείς είμαστε οι
αναμάρτητοι τιμωροί: στη δική μας Gotham City ήδη έχουμε στρογγυλοκαθήσει στο
ρόλο του Batman, ενώ ο Joker είναι όλοι οι υπόλοιποι.
Είναι καιρός να ακούσουμε την αλήθεια και να
αναζητήσουμε την αυτογνωσία με μια φευγαλέα -έστω- ματιά στον καθρέπτη. Μια
αποτελεσματική απάντηση στην εξαθλίωση και τον παραλογισμό δεν μπορεί παρά να
περιέχει την παιδεία ανοικτών οριζόντων, την κοινωνική αλληλεγγύη, την επίγνωση
των ταυτόσημων συμφερόντων, την πρόταξη του Ορθού Λόγου.
Κι ενώ ήδη ακούγεται εκκωφαντικό το ουρλιαχτό
της απόγνωσης που ξεπηδά από το κοινωνικό έρεβος, ας αναζητήσουμε εκ νέου το
ανέσπερο φως της ελπίδας.
•Επικ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου