Για πρώτη φορά το υπουργείο Οικονομικών προχωρά στην πιο «επιθετική», όπως τη χαρακτηρίζουν αρμοδίως, διασταύρωση στοιχείων ακινήτων, μέσω της νέας φορολογικής δήλωσης 2012 που παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα της Κυριακής».
Στον πίνακα 5 (προσδιορισμός ετήσιας δαπάνης) καλούνται περίπου 5.000.000 φορολογούμενοι που είτε είναι ιδιοκτήτες είτε νοικιάζουν πρώτη κατοικία να αναγράψουν τον αριθμό παροχής ΔΕΗ που αναφέρεται στον λογαριασμό που τους στέλνει η επιχείρηση.
Με την αναγραφή αυτή το υπουργείο Οικονομικών θα μπορέσει να προχωρήσει σε διασταύρωση τόσο των τετραγωνικών που αναγράφονται στο έντυπο Ε1 και Ε9 όσο και στον λογαριασμό της ΔΕΗ όπου αναφέρονται τα Τέλη Ακίνητης Περιουσίας, ο Φόρος Ηλεκτροδοτούμενων Χώρων και φυσικά το νέο χαράτσι στα ακίνητα, δηλαδή το Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ).
Επίσης, το υπουργείο Οικονομικών θα «διασταυρώσει» με αυτόν τον τρόπο ακίνητα που ηλεκτροδοτούνται αλλά ποτέ δεν έχουν δηλωθεί στην Εφορία και ειδικότερα ακίνητα που ανήκουν σε offshore εταιρείες αλλά είναι άγνωστος ο πραγματικός τους ιδιοκτήτης. Ακόμη, μέσω του συστήματος TAXIS θα γίνει έλεγχος στα στοιχεία του ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή του ακινήτου και αυτού που αναγράφεται στον λογαριασμό. Τέλος, με αυτή τη διαδικασία και τη διαμόρφωση ενός ενιαίου μητρώου ιδιοκτητών ακινήτων - πελατών της ΔΕΗ, το υπουργείο Οικονομικών στοχεύει από τον επόμενο χρόνο να απεμπλέξει τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού από τη διαδικασία να στέλνει η ίδια το χαράτσι μέσω των λογαριασμών που εκδίδει. Τον νέο φόρο επί των ακινήτων θα στέλνει απευθείας το υπουργείο Οικονομικών στους ιδιοκτήτες ακινήτων μέσω ειδικών εκκαθαριστικών.
Στη φορολογική δήλωση που θα συμπληρώσουν εφέτος περίπου 8.500.000 φορολογούμενοι (υπόχρεοι και σύζυγοι αυτών) θα πρέπει να αναγραφούν και ορισμένοι νέοι κωδικοί που είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσουν παγίδα τεκμηρίων για εκατομμύρια φορολογούμενους που ρύθμισαν τους κλειστούς ημιυπαίθριους χώρους. Μάλιστα στο υπουργείο χαρακτηρίζουν τους χώρους αυτούς ως «επιφάνεια αυθαίρετων χώρων».
Ειδικότερα, στις ενδείξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης που αφορούν τις κατοικίες (κύρια, εξοχική, δευτερεύουσα) έχουν προστεθεί οι κωδικοί 206, 208 και 210 στους οποίους οι φορολογούμενοι που έχουν «τακτοποιήσει» ημιυπαίθριους και αυθαίρετους χώρους θα πρέπει να γράψουν την επιφάνεια των χώρων αυτών. Σημειώνεται ότι πλέον τα νέα τεκμήρια θα λαμβάνουν υπόψη και τα πρόσθετα τετραγωνικά. Αρα πολλοί είναι εκείνοι που θα πιαστούν στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων.
Πάντως, το έντυπο της Εφορίας - αν και έχουν περάσει πάρα πολλά χρόνια από τότε που είχε εξαγγελθεί ότι θα αλλάξει, θα απλοποιηθεί και δεν θα ταλαιπωρεί πλέον τους φορολογούμενους - παραμένει πολύπλοκο, γραφειοκρατικό και αρκετά δυσνόητο σε αρκετές περιπτώσεις.
Οσον αφορά τις υπόλοιπες αλλαγές στους κωδικούς του νέου εντύπου Ε1, οι σημαντικότερες είναι οι εξής:
Πίνακας 2
Προστέθηκε ερώτηση για το εάν ο φορολογούμενος γεννήθηκε από την 1.1.1981 και μετά.
Η καταφατική απάντηση στην ερώτηση αυτή πρέπει να δοθεί από κάθε φορολογούμενο που εντός του 2011 ήταν κάτω των 30 ετών. Αυτό διότι κάθε φορολογούμενος ηλικίας μέχρι 30 ετών το 2011 δικαιούται αφορολόγητο όριο 9.000 ευρώ αντί 5.000 ευρώ, εφόσον όμως το εισόδημά του κατά το έτος 2011 ήταν χαμηλότερο των 9.000 ευρώ.
Πίνακας 4
Έχουν προστεθεί οι κωδικοί 515-516 στους οποίους αναγράφονται οι ζημιές προηγούμενων οικονομικών ετών από ελευθέριο επάγγελμα.
Πίνακας 6
Έχει γίνει μεταφορά από τον πίνακα 5 των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων των κωδικών 735-736 και 737-738 που αφορούν τις δαπάνες για αγορά ακινήτων, ανέγερση οικοδομών και κατασκευή πισίνας. Η μεταφορά των κωδικών αυτών στον πίνακα 6 έγινε λόγω της αναστολής εφαρμογής του «πόθεν έσχες». Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δηλώσουν τα ποσά που διέθεσαν το 2011 για την αγορά ακινήτων ή για ανέγερση οικοδομών αλλά δεν θα ελεγχθούν για το «πόθεν έσχες».
Έχουν προστεθεί οι νέοι κωδικοί 657-658 στους οποίους θα αναγραφούν τα εισοδήματα που εξαιρούνται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης (αποζημίωση λόγω απόλυσης ή λόγω εθελουσίας εξόδου, εφάπαξ κτλ.)
Πίνακας 7
Διαγράφονται οι κωδικοί 041-042 που αφορούσαν τη δαπάνη για την καταβολή αμοιβής δικηγόρου, καθώς καταργήθηκε η έκπτωση του 20% της δαπάνης αυτής από τον φόρο.
Συγχωνεύονται οι κωδικοί για τους τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας στους νέους κωδικούς 063-064. Ολοι οι φορολογούμενοι που έχουν λάβει στεγαστικά δάνεια για πρώτη κατοικία θα δηλώσουν τους τόκους που κατέβαλαν το 2011. Η έκπτωση των τόκων γίνεται με ενιαίο τρόπο με ποσοστό 10% από τον φόρο για όλα τα στεγαστικά δάνεια ανεξάρτητα από την ημερομηνία σύναψής τους.
Στα ύψη οι φόροι ακινήτων λόγω αντικειμενικών
Η αύξηση του τέλους ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών το μεγάλο χτύπημα στις τσέπες των φορολογουμένων
Μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις θα προκύψουν για εκατομμύρια φορολογουμένους ιδιοκτήτες ακινήτων από τη δεδομένη πλέον αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων τον Ιούνιο του 2012. Αλλωστε αυτό προβλέπει το νέο μνημόνιο και μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί πως οτιδήποτε προβλέπεται και έχει να κάνει με επιβολή νέων φόρων ή μείωση μισθών εφαρμόζεται κανονικά. Τα διαρθρωτικά μέτρα είναι που δεν προχωρούν ποτέ.
Η αύξηση των τιμών της Εφορίας θα συμπαρασύρει αρκετούς φόρους προς τα επάνω, καθώς με τις αντικειμενικές αξίες συνδέονται αρκετοί φόροι, μεταξύ των οποίων οι φόροι μεταβίβασης, κληρονομιών και γονικών παροχών, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας, το «χαράτσι» στα ακίνητα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, που από έκτακτος φόρος έγινε μόνιμος, αλλά και άλλοι φόροι που συνδέονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με τις τιμές ζώνης της Εφορίας.
Αν ληφθεί υπόψη και η πρόθεση του υπουργείου Οικονομικών το σύστημα των αντικειμενικών αξιών να αντικατασταθεί από ένα νέο σύστημα που στόχο έχει να ταυτιστούν οι αντικειμενικές αξίες με τις πραγματικές, οι επιβαρύνσεις σε ορισμένες περιπτώσεις θα είναι διπλάσιες των σημερινών.
Αυτό προκύπτει και από τον πίνακα που δημοσιεύει «Το Βήμα της Κυριακής», όπου φαίνεται ότι οι τιμές της Εφορίας σε σύγκριση με τις πραγματικές εξακολουθούν να έχουν σημαντικές διαφορές παρά τη «γενναία» πτώση της τιμής των ακινήτων σε ολόκληρη την επικράτεια.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αύξηση των αντικειμενικών αξιών εκτιμάται ότι θα κυμανθεί περί το 40%, καθώς οι εκπρόσωποι της τρόικας εκτιμούν ότι το κράτος μπορεί να αυξήσει τα έσοδά του από την τελευταία «δεξαμενή» που έχει απομείνει, αυτήν των ακινήτων.
Πάντως το μεγάλο χτύπημα στις τσέπες των φορολογουμένων θα επέλθει από την αύξηση του τέλους ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών λόγω της αναπροσαρμογής των τιμών ζώνης. Με τη μεσοσταθμική αναπροσαρμογή κατά 40% τα έσοδα για εφέτος μπορεί να ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ, καθώς σε πολλές περιοχές η αύξηση στο «χαράτσι» είναι πολύ μεγαλύτερη από την αύξηση στην τιμή ζώνης.
Παράγοντες της κτηματαγοράς δηλώνουν ότι ιδιοκτήτες καινούργιου σπιτιού 100 τ.μ. σε μια περιοχή χαμηλής αντικειμενικής αξίας (κάτω από 1.000 ευρώ/τ.μ.) πλήρωσαν πέρυσι 500 ευρώ «χαράτσι». Με την αύξησή της κατά 50% η αντικειμενική θα ανέλθει σε 1.500 ευρώ/τ.μ. Για το ίδιο σπίτι οι ιδιοκτήτες θα πληρώσουν 625 ευρώ, ενώ αν η τιμή ζώνης ξεπεράσει τα 1.500 ευρώ, το «χαράτσι» θα εκτιναχθεί στα 750 ευρώ.