Ιωάννινα
21-10-2011
Γράφει ο Μίλτος Μπούκας
Στον απόηχο μιας ακόμη αποτυχημένης διαδικασίας κινήθηκε τις προάλλες η συζήτηση για το Προεδρικό Διάταγμα στο Περιφερειακό Συμβούλιο ακολουθώντας την τύχη εκείνου του περασμένου Φεβρουαρίου.
Με μια διαφορά, την υιοθέτηση του Περιφερειάρχη μιας νέας ισοπεδωτικής ρητορικής με την εισαγωγή ενός ιδιότυπου “περιβαλλοντικού” Δόγματος του ΣΟΚ για τα λιμνιαία πράγματά μας, με αφελείς εκβιασμούς, “ερασιτεχνικές” νουθεσίες και επικοινωνιακές αγριότητες.
Είναι πλέον φανερό ότι οι τοπικοί αυτοδιοικητικοί παράγοντες Φίλιος και Καχριμάνης μεγεθύνουν το ήδη έντονο φαινόμενο αστικοποίησης της ηπειρωτικής πρωτεύουσας με την έλλειψη ποιοτικού δημόσιου χώρου. Η πράσινη και η πολιτιστική επιχειρηματικότητα, τα θεματικά πάρκα οικολογικού ενδιαφέροντος και κοινωνικής εμπειρίας, και η οικολογοποίηση της ανάπτυξης είναι “φιλολογίες” γι’ αυτούς δίχως αντίκρισμα!… Η περιβαλλοντική ποιότητα δεν μπορεί να υποκαταστήσει την αγορέα ζήτηση τοπικών συμφερόντων και το αστικό αξιακό τους σύστημα…
Σ’ οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πόλη η λίμνη θ’ αποτελούσε τουριστικό περιβαλλοντικό πόλο στον οποίο θα συμμετείχε δημιουργικά η τοπική αυτοδιοίκηση και η παραγωγική ελίτ της τοπικής κοινωνίας και θα είχε στόχο την παροχή συμβουλών και προώθησης αποκλειστικά εκτός Ελλάδας τους ειδικούς “πελάτες” των διεθνών προορισμών.
Αντ’ αυτού οι προτεραιότητες στο “Πασαλίκι” των Ιωαννίνων κινούνται σε ένα αναχρονιστικό πλαίσιο στρατηγικού σχεδιασμού με τις πρωτόγονες και απλοϊκές λύσεις περιβαλλοντοκτόνου οράματος στήριξης και παραβίασης θεμελιωδών μας δικαιωμάτων. Με πρόσχημα τις θέσεις εργασίας και τις πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζονται και θίγουν το ίδιο το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο της Περιφέρειας βλέπουμε ότι στην περιοχή μας αυτή η πολιτική φανερά πλέον δείχνει το χειρότερό της πρόσωπο.
Χαρακτηρισμοί για το Π.Δ. από τον πρώτο τη τάξει πολιτικό άνδρα του Περιφερειακού Συμβουλίου κο Καχριμάνη όπως «…ήρθε το έκτρωμα που λέγεται Π.Δ.…» καθώς και η απαξίωση του αντιΠεριφερειάρχη κου Κολόκα των οικολογικών οργανώσεων είναι προκλητικοί…
Όταν όλοι αυτοί οι επιστημονικοί φορείς είναι «αλληλέγγυοι» στην υπογραφή αυτού του Π.Δ. και αρωγοί ως προς ένα βιώσιμο ανθρώπινο πολιτισμό μέσω της προστασίας της λίμνης (Φορέας Διαχείρισης Λίμνης, Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος, ΤΕΕ, Οικολογικές Οργανώσεις) φαίνεται πλέον ξεκάθαρα ότι η λογική των τοποθετήσεων του κου Φίλιου και του κου Καχριμάνη διενεργείται ως επέκταση της ιδιοκτησίας του δήμου ή της Περιφέρειας με τα ανάλογα “πολιτικά οφέλη”!!
Η πράσινη πολιτική προτείνει ένα Σύμφωνο Βιώσιμης Ευημερίας με επιχειρηματικό μοντέλο δράσης που συνδέεται με τη διασφάλιση της κατάλληλης κοινωνικής προστασίας, της αλληλέγγυας οικονομίας και με την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της «μονοκαλλιέργειας» που δημιουργεί η τουριστική ανάπτυξη αστικού τύπου, δίχως την πολυπλοκότητα που διασφαλίζει η οικοανάπτυξη και αγροτουρισμός σε συνδυασμό με τον πρωτογενή τομέα (βλ. Αμφιθέα, Λογγάδες, Βασιλική, Καστρίτσα).
Προς τους κους Περιφερειάρχη και Δήμαρχο συνεπώς:
Υπάρχει και νομικό καθεστώς της λίμνης και Δίκαιο προστασίας για περιοχές Natura και Βιοποικιλότητας με εργαλεία άμεσης και έμμεσης παρέμβασης. Ή ηθελημένα το αγνοείται ή είστε ελλιπώς ενημερωμένοι.
Οι βασικές πτυχές της εφαρμογής του Κοινοτικού δικαίου στην ελληνική δικανική τάξη παρουσιάζουν, είναι αλήθεια, μεγάλο έλλειμμα, το οποίο δεν μας επιτρέπει να παρακολουθήσουμε δημιουργικά, δεν θα ανεχθούμε όμως την συνταγματική εκτροπή των ιθυνόντων να επιβάλλουν ένα «status quo» άλλοθι στην οικιστική δραστηριότητα που αποκαλούν «νομιμότητα» ή «δέσμια αρμοδιότητα»…
Ποιος είναι εκείνος που ανεβοκατεβαίνει στην Αθήνα στο Υπουργείο Πολιτισμού, στα γραφεία της Γ.Γ. κας Μενδώνη για τον αποχαρακτηρισμό της απαγόρευσης των 300 μ. υπέρ της οικιστικής δραστηριότητας;
1) Τίθεται θέμα εφαρμογής τουλάχιστον του άρθρου 28 του ν. 1650/86 και του άρθρου 29 του ν. 2971/01 περί των ποινικών κυρώσεων σε βάρος εκείνων που υποβαθμίζουν το περιβάλλον και τον αιγιαλό με παράνομες πράξεις ή και παραλείψεις τους.
2) Απόφαση το ΣτΕ 3146/98 (παρέμβαση για τόπους ιδιαίτερου φυσικού κάλλους)
«…δέον να στηρίζεται εις πλήρως τεκμηριωμένην μελέτην λαμβάνουσα υπ’ όψιν αφ’ ενός μεν το δημόσιο συμφέρον το οποίον τας επιβάλλει, αφ’ ετέρου δε τας αρχάς προστασίας παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων τα οποία επηρεάζονται εξ’ αυτών, ήτοι τας αρχάς της διαφυλάξεως του αναγκαίου φυσικού κεφαλαίου, του σεβασμού της γεωμορφολογίας και του φυσικού αναγλύφου των ακτών και της μικρότερης δυνατής διαταράξεως των οικείων οικοσυστημάτων και της υδροδυναμικής των ακτών συμπεριλαμβανομένου και του σεβασμού του αισθητικού κάλλους αυτών, το οποίον αποτελεί πολύτιμον οπτικόν πόρον…»
3) Απόφαση του ΣτΕ 5448/96 (σχετ. με την προστασία αρχαιολογικών χώρων) με την οποία διαπιστώνεται η υποχρέωση της Διοίκησης να διαφυλάσσει την ιστορική και αρχαιολογική μορφή του αιγιαλού, για μια περιοχή που χαρακτηρίζεται ως τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους…
Ο σχετικός χαρακτηρισμός έχει συγκεκριμένες έννομες συνέπειες για την Διοίκηση και συγκεκριμένα «…έχει ως αναγκαία συνέπεια το μη επιτρεπτό της αλλοιώσεως των μορφολογικών, αισθητικών, και λοιπών στοιχείων της περιοχής τα οποία υπαγόρευσαν το χαρακτηρισμό αυτόν… δεν είναι, κατ’ αρχήν επιτρεπτή καμία επέμβαση… που θα έχει ως αποτέλεσμα τη μεταβολή των χαρακτηριστικών της περιοχής και την αλλοίωση του φυσικού της κάλλους, διότι τούτο μεν είναι προστατευτέο, ένεκα δε αυτού η περιοχή είναι λίαν ευπαθής…»
4) Απόφαση 1182/96 του ΣτΕ (η προστασία και διατήρηση των χαρακτηριστικών του τοπίου αποτελεί υποχρέωση της Διοίκησης), επιβάλλεται δε, η «…ειδική προστασία των εξαιρετικών ευπαθών οικοσυστημάτων, όπως είναι οι λίμνες και οι υγροβιότοποι. Στόχος της προστασίας αυτής αποτελεί η διατήρηση αναλλοίωτων στο διηνεκές των χαρακτηριστικών στοιχείων που συνθέτουν την φυσιογνωμία και την ιδιαιτερότητα των… η απαγόρευση κάθε δραστηριότητας ή παρέμβασης που μπορεί να βλάψει τις περιοχές αυτές αποτελεί υποχρέωση της Διοικήσεως που απορρέει αποκλειστικά από το Σύνταγμα…»
5) Απόφαση 20392/2001 και 6536, 6537/2004 του ΣτΕ (περί παραβίασης περιβαλλοντικών και πολεοδομικών διατάξεων)
«…χωρίς τις απαιτούμενες εγκρίσεις και άδειες αποτελούν παραβίασης και συμβάλλουν στην υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος της λίμνης… είναι προφανής η βαρύτητα της καταστροφικής επέμβασης στον περιβάλλον της λίμνης, καθώς μεταβάλλεται βίαια η φυσική μορφολογία και διαταράσσεται η οικολογική ισορροπία της περιοχής, η οποία μάλιστα είναι ιδιαίτερης οικολογικής σημασίας για παγκοσμίως απειλούμενα με εξαφάνιση είδη ορνιθοπανίδας…»
6) Οδηγία 79/409/ΕΟΚ ερμην. ΣτΕ 366/93 (περί διατηρήσεως των αγρίων πτηνών) όπου κρίνεται ότι «…τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα προς αποφυγήν της ρυπάνσεως ή της φθοράς των οικοτόπων και των ζωνών προστασίας ως επίσης και των επιζήμιων δια τα πτηνά διαταράξεων όταν αύται έχουν σημαντικάς συνεπείας εν σχέσει προς τους αντικειμενικούς στόχους προστασίας των εν λόγω ειδών…»
7) Οδηγία 76/409/ΕΟΚ ερμην. 772/92 (περί υποχρέωση της Διοίκησης για αποκατάσταση της οικολογικής ισορροπίας)
«…όπου θεσπίζονται αναγκαία μέτρα προς διαφύλαξιν, συντήρησιν και αποκατάστασιν των βιοτόπων και οικοτόπων.
8) Οδηγίες 92/43/ΕΟΚ και 79/409/ΕΟΚ σύμφωνα με τα οριζόμενα με το άρθρο 11 της από 28-12-98 Κ.Υ.Α.
«…απαγορεύεται…η βλάβη ή καταστροφή των τόπων αναπαραγωγής ή των τόπων ανάπαυσης…», των ζωϊκών ειδών που διαβιούν στις περιοχές του Δικτύου Natura 2000 ενώ, σύμφωνα με τα άρθρα 9, 10 και 13 της ίδιας ΚΥΑ οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΚ και του Υπουργείου Γεωργίας ασκούν εποπτεία και ελέγχους για την προστασία του τοπίου και τη διατήρηση της άγριας πανίδας και χλωρίδας των κρίσιμων περιοχών.
9) Οδηγία 1785/2003 του ΣτΕ (υποχρεώσεις αρμοδίων περιφ. Υπηρεσιών) σε ότι αφορά Δίκτυα Φύσης 2000 έχει κριθεί σχετικά ότι οι ενταχθέντες στον Εθνικό κατάλογο τόποι απολαμβάνουν προστασίας, η οποία αποσκοπεί στην διασφάλισή της, την ικανοποιητική διατήρησή τους και να αποκλείουν την υποβάθμισή τους! με αποφάσεις 166/1997 της 18-3-1999/C, την απόφαση 374/1998 της 7-12-1999 της απόφασης 103/2000 της 30-1-2002 του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
10) Οδηγίες 97/11/ΕΕ και 96/61/ΕΕ (διαδικασία οριοθέτησης θεμάτων για τα υδατορέματα και άλλες διατάξεις)
Κύριοι Δήμαρχε, Περιφερειάρχη, ένα ελάχιστο νομικό οπλοστάσιο προς (πάσαν χρήσιν) για όσους μεταχειρίζονται τη φύση σύμφωνα με τους στόχους τους, ερήμην της κοινωνίας, της αειφορίας και των συλλογικών ευθυνών.
Μπούκας Μίλτος
Μέλος των Οικολόγων Πράσινων